Մերիլին Ռոբինսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մերիլին Ռոբինսոն
անգլ.՝ Marilynne Robinson
Ծննդյան անունMarilynne Summers[1]
Ծնվել էնոյեմբերի 26, 1943(1943-11-26)[2] (80 տարեկան)
ԾննդավայրSandpoint, Այդահո, ԱՄՆ[3]
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, ակնարկագիր և գիտաֆանտաստիկ գրող
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունԲրաունի համալսարան[3], Վաշինգտոնի համալսարան[3], Մասաչուսեթսի համալսարան Ամհերստում, Այովայի համալսարան և Pembroke College in Brown University?
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Ուշագրավ աշխատանքներHousekeeping?, Gilead?, Home? և Lila?
ԱնդամակցությունԱրվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Phi Beta Kappa
ԱշխատավայրՄասաչուսեթսի համալսարան Ամհերստում, Քենթի համալսարան և Այովայի համալսարան
Պարգևներ
 Marilynne Robinson Վիքիպահեստում

Մերիլին Ռոբինսոն (անգլ.՝ Marilynne Robinson, նոյեմբերի 26, 1943(1943-11-26)[2], Sandpoint, Այդահո, ԱՄՆ[3]), ժամանակակից ամերիկացի գրող, Պուլիտցերյան մրցանակի և գրական մի շարք այլ հեղինակավոր մրցանակների դափնեկիր։ 2016 թվականին ընդգրկվել է «Թայմ» ամսագրի կազմած 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց ցանկում[9]; Ռոբնսոնը լայն ճանաչման է արժանացել հատկապես իր երկու ծավալուն արձակ երկերի՝ «Տնային տնտեսություն» («Housekeeping», 1980) և «Գաղաադ» («Gilead», 2004) վեպերի շնորհիվ, որոնցում գեղարվեստական բարձր մակարդակով արծարծված են գյուղական կյանքի և հավատի հիմնահարցեր[10]։ Նա հեղինակել է նաև բազմաթիվ էսսեներ, որոնք ընդգրկում են շատ լայն թեմատիկա՝ ներառյալ կրոնի ու գիտության փոխհարաբերությունների, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների պատմության, Սելաֆիլդի միջուկային աղտոտվածության, Ջոն Կալվինի ուսմունքի, ամերիկյան արդի քաղաքականության հիմնահարցեր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1977 թվականին Վաշինգտոնի համալսարանում ատենախոսություն պաշտպանելով՝ Մերիլին Ռոբինսոնն ստացել է փիլիսոփայության դոկտորի գիտական աստիճան։ 1980 թվականին հրատարակել է իր առաջին վեպը՝ «Տնային տնտեսություն»-ը, որը տեղ է գրավել 1982 թվականի Պուլիտցերյան մրցանակի շնորհման ներկայացված և մրցույթի եզրափակիչ փուլին հասած գեղարվեստական արձակ ստեղծագործությունների կարճ ցուցակում։

1991 թվականին սկսել է դասավանդել Այովայի գրողների արվեստանոցում[11], որին հրաժեշտ է տվել է 2016 թվականի գարնանը[12]։

2005 թվականին «Գաղաադ» վեպի համար արժանացել է Պուլիտցերյան մրցանակի[13]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1967 թվականին Մերիլինն ամուսնացել է Մասաչուսեթսի Ամհերսթ համալսարանի պրոֆեսոր, գրող Ֆրեդ Միլլեր Ռոբինսոնի հետ[14][15]։ 1989 թվականին ամուսնալուծվել են[16]։

Ունեցել են երկու տղա՝ Ջեյմսն ու Ջոզեֆը։ 1970-ական թվականների վերջերին Մերիլինն իր «Տնային տնտեսություն» վեպը գրել է այն ժամերին, երբ երեխաները քնած են եղել։ Հարցազրույցներից մեկում Ռոբինսոնն ասել է, որ նրանք շատ և բազմազան ձևերով ազդել են իր գրվածքների վրա, քանզի «Մայրությունը փոխում է քո կենսազգացողությունը, ինքդ քեզ զգալու և հասկանալու կարողությունն ու հայեցակարգը»[17]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Փեն-Ֆոլքներ ամերիկյան գրական մրցանակ
  • 1982: Հեմինգուեյ հիմնադրամի մրցանակ (Hemingway Foundation/PEN Award) «Լավագույն առաջին վեպ» անվանակարգում՝ «Տնային տնտեսություն» վեպի համար[18]
  • 1982: Պուլիտցերյան մրցանակի կարճ ցանկ՝ «Տնային տնտեսություն» վեպով[19]
  • 1989: Գրքի ազգային մրցանակի մրցույթի կարճ ցուցակ «Ոչ գեղարվեստական գիրք» անվանակարգում՝ Mother Country: Britain, the Welfare State, and Nuclear Pollution գրքով
  • 1999: PEN/Diamonstein-Spielvogel մրցանակ «Բարձրարվեստ էսսե» անվանակարգում՝ The Death of Adam էսսեի համար
  • 2004: Գրաքննադատների ազգային շրջանակի մրցանակ՝ «Գաղաադ» վեպի համար
  • 2005: Պուլիտցերյան մրցանակ «Գեղարվեստական արձակ» անվանակարգում՝ «Գաղաադ» վեպի համար[13][20]
  • 2005: Ambassador Book Award` «Գաղաադ» վեպի համար
  • 2006: Լուիսվիլի համալսարանի Grawemeyer մրցանակ կրոնի ասպարեզում[21]
  • 2008: Գրքի ազգային մրցանակի մրցույթի եզրափակիչ փուլի մասնակից՝ «Տուն» վեպով
  • 2008: «Լոս Անջելես թայմս»-ի Գրքի մրցանակ՝ «Գեղարվեստական գրականություն» անվանակարգում՝ «Տուն» վեպի համար
  • 2009: Օրանժ մրցանակ՝ «Գեղարվեստական գրականություն» անվանակարգում՝ «Տուն» վեպի համար
  • 2011: Բուքեր միջազգային մրցանակի համար առաջադրում
  • 2012: Բրաուն համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում[22]
  • 2012: ԱՄՆ-ի ազգային հումանիտար մեդալ՝ «Խորամիտ ու նրբագեղ գրվածքների համար»[23]
  • 2013: Բուքեր միջազգային մրցանակի համար առաջադրում
  • 2013: Park Kyong-ni Prize[24]
  • 2014: Գրաքննադատների ազգային շրջանակի մրցանակ՝ «Լիլա» վեպի համար[25]
  • 2016: ԱՄՆ Ազգային կոնգրեսի գրադարանի մրցանակ «Ամերիկյան գեղարվեստական գրականություն» անվանակարգում[26] և Խաղաղության դեյթոնյան գրական մրցանակ[27]
  • 2018: Եյլի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում[28]

Ստեղծագործությունների ընտրանի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպեր
  • Տնային տնտեսություն / Housekeeping (1980)
  • Գաղաադ / Gilead (2004)
  • Տուն / Home (2008)
  • Լիլա /Lila (2014) 9781844088812, OCLC 891809441[29]
Ոչ գեղարվեստական ստեղծագործություններ
  • Mother Country: Britain, the Welfare State, and Nuclear Pollution (1989)
  • The Death of Adam: Essays on Modern Thought (1998)
  • Absence of Mind: The Dispelling of Inwardness from the Modern Myth of the Self (2010)
  • When I Was a Child I Read Books: Essays (2012)
  • What Are We Doing Here?: Essays (2018) 9780374282219, OCLC 988060584[30]
  • «Which Way to the City on a Hill?». New York Review of Books. 66 (12). Summer 2019.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ https://magazine.washington.edu/feature/renowned-author-marilynne-robinson-77-found-her-voice-in-the-northwest/
  2. ↑ 2,0 2,1 Zelazko A. Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 915.
  4. ↑ http://www.poetryfoundation.org/bio/marilynne-robinson
  5. ↑ http://www.themanbookerprize.com/content/marilynne-robinson
  6. ↑ http://www.pulitzer.org/biography/2005-Fiction
  7. ↑ https://www.neh.gov/about/awards/national-humanities-medals
  8. ↑ http://grawemeyer.org/2006-marilynne-robinson/#:~:text=%E2%80%9CGilead%2C%E2%80%9D%20a%20book%20by,Louisville%20Grawemeyer%20Award%20in%20Religion.&text=The%20novel%20by%20Robinson%2C%20who,selected%20from%20among%2053%20nominations.
  9. ↑ 100 Most Influential People Marilynne Robinson Արխիվացված 2023-12-05 Wayback Machine Time, April 2016
  10. ↑ McCrum, Robert (2005 թ․ ապրիլի 2). «A love letter to lost America». The Guardian. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 29-ին.
  11. ↑ «UI Writers' Workshop faculty member Marilynne Robinson win quarter-million-dollar award». 1998 թ․ փետրվարի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 17-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 29-ին.
  12. ↑ «Robinson to retire from Iowa Writers' Workshop». Iowa Now. 2016 թ․ ապրիլի 27. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 27-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 Список Пулитцеровских лауреатов в Британнике.
  14. ↑ «Biography - Fred Miller Robinson, PhD - College of Arts and Sciences - University of San Diego». www.sandiego.edu. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 3-ին.
  15. ↑ Sandra Hutchison. «Marilynne Robinson». Sandra Hutchison (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 3-ին.
  16. ↑ Fay, Interviewed by Sarah (2008). «Marilynne Robinson, The Art of Fiction No. 198». The Paris Review (անգլերեն). Vol. Fall 2008, no. 186. ISSN 0031-2037. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 3-ին.
  17. ↑ Brockes, Emma (2009 թ․ մայիսի 29). «A life in writing: Marilynne Robinson». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 4-ին.
  18. ↑ «PEN/Hemingway Award Winners». The Hemingway Society. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 7-ին.
  19. ↑ «1982 Finalists». The Pulitzer Prizes. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 7-ին.
  20. ↑ «The 2005 Pulitzer Prize Winner in Fiction». www.pulitzer.org (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 21-ին.
  21. ↑ «2006- Marilynne Robinson». Grawemeyer.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  22. ↑ «Simmons among nine honorary degree recipients». Brown University. 2012 թ․ մայիսի 16. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 28-ին.
  23. ↑ President Obama to Award 2012 National Medal of Arts and National Humanities Medal Whitehouse.gov, retrieved 30 June 2013
  24. ↑ Julie Jackson (2013 թ․ սեպտեմբերի 26). «Park Kyung-ni literary prize goes to Robinson». Korea Herald. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 7-ին.
  25. ↑ Alexandra Alter (2015 թ․ մարտի 12). «'Lila' Honored as Top Fiction by National Book Critics Circle». New York Times. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 12-ին.
  26. ↑ «Marilynne Robinson wins Library of Congress fiction prize». Associated Press. 2016 թ․ մարտի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 29-ին.
  27. ↑ Foundation, Dayton Literary Peace Prize. «Dayton Literary Peace Prize - Marilynne Robinson, 2016 Recipient of the Richard C. Holbrooke Distinguished Achievement Award». daytonliterarypeaceprize.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.
  28. ↑ Yale awards honorary degrees to 10 individuals for their achievements | YaleNews
  29. ↑ "Five books for 2014", The Economist November 21, 2013
  30. ↑ «Marilynne Robinson Introduced by Paul Elie». 92 St Y.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մերիլին Ռոբինսոն» հոդվածին։
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մերիլին_Ռոբինսոն&oldid=9756140» էջից