Մանկության գոյաբանությունը
| Մանկության գոյաբանությունը ռուս.՝ Онтология детства | |
|---|---|
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | պատմվածք |
| Ձև | պատմվածք |
| Հեղինակ | Վիկտոր Պելևին |
| Բնագիր լեզու | ռուսերեն |
| Հրատարակվել է | 1991 |
«Մանկության գոյաբանությունը» (ռուս.՝ «Онтология детства»), ռուս ժամանակակից գրող Վիկտոր Պելևինի պատմվածքը, որն առաջին անգամ հրապարակվել է 1991 թվականին։
Բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատմվածքն ազատության մասին հիշողություն-մտորում է, որը մարդը կարող է ճանաչել միայն մանկության տարիներին, քանի դեռ մեծահասակներն այն չեն վերածել իրենց նման արարածի, որը միատարրորեն ապրում է օրերը, որոնք վերածվում են տարիների, իսկ այնուհետև դառնում են կյանք։ Սա Պելևինի հավերժական թեման է, որն առկա է նրա յուրաքանչյուր ստեղծագործության մեջ այս կամ այն տեսանկյունից[1]։
«Աշխարհում ոչ մի սարսափելի բան չկա։ Համենայն դեպս, քանի դեռ այս աշխարհը խոսում է քեզ հետ։ Այնուհետև, ինչ-որ անհասկանալի պահից, նա սկսում է խոսել քեզ հետ»[1]։
Պատմվածքում հորինված (բայց միանգամայն հնարավոր) իրավիճակ է. երեխան մեծանում է ոչ թե «դրախտային կղզում», այլ բանտում՝ «աշխարհի ամենակեղտոտ և գարշահոտ անկյունում»։ Այս հակադրությունը թույլ է տալիս գտնել աշխարհը յուրացնելու և իմաստը կառուցելու նմանատիպ մեխանիզմներ, ընդ որում այնպես, ինչպես այդ գործընթացը տեսնում է մեծահասակը։ Հայացքի այդ «չափահասությունը» (հնարավոր է նաև մանկականի տակ քողարկվող «մեծահասակների մոդելը») Վիկտոր Պելևինի դեպքում ավելի ակնհայտ է դառնում, հենց թեկուզ միայն նրա ընտրած ժանրի օրենքների ուժով։ Սակայն երեխաների ընկալման առանձնահատկությունները նկարագրելու պահերը, որոնք այս բարդ գրական տեքստը մոտեցնում են Պ. Ֆլորենսկու հիշողություններին, հնարավորություն են տալիս ասելու, որ այստեղ ոչ թե պարզապես խաբեություն է և մեծահասակին որպես երեխա ներկայացնելու հմուտ քողարկում, այլ մանկության փորձի որոշ հիմնարար հիմքերի բացահայտում[2]։
Հրապարակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատմվածքն առաջին անգամ տպագրվել է Պելևինի առաջին հեղինակային՝ «Կապույտ լապտեր» ժողովածուում (1991), ինչպես նաև «Միջնախաղ» ժողովածուում և «Դեղին նետը» վիպակի հետ նույն կազմի ներքո[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Онтология детства (բրիտանական անգլերեն).(չաշխատող հղում)
- ↑ «Онтология детства: Павел Флоренский и Виктор Пелевин - РГГУ.РУ». childcult.rsuh.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 6-ին.
- ↑ «Онтология детства». ww.ru.freejournal.org (ռուսերեն). Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 6-ին.(չաշխատող հղում)