Կիմբապ
 김밥 | |
|---|---|
 Կիմբապի բաղադրիչները | |
| Ծագում | |
| Տեսակ | կերակուր |
| Առաջացման երկիր | Կորեա |
| Հիմնական | ջրիմուռներ, բրինձ, բանջարեղեն, ծովամթերք, Ազդրապուխտ և օմլետ |
 Gimbap Վիքիպահեստում | |
Կիմբապ (հանգըլ՝ 김밥), հայտնի[1] ուտեստ կորեական խոհանոցում, ռոլ` փաթաթված չորացրած ծովային կաղամբի թերթիկների մեջ (կոր.` 김 կիմ), լցոնված շոգեխաշված բրնձով (կոր.` 밥 բապ), մանրեցրած կամ երկարությամբ կտրատած, հաճախ շոգեխաշած բանջարեղենով, ձկով, ծովամթերքով, խոզապուխտով և ձվածեղով։ Կիմբապը մատուցում են կտրատած կլորակներով[2], որը ուտում են՝ վերցնելով փայտիկներով և թաթախելով սոյայի սոուսի մեջ՝ քունջութի սերմերով։
Կիմբապն առաջացել է ճապոնական ֆուտոմակի ռոլլերից։ Ուտեստը փոխառվել է Ճապոնական բռնագրավման ժամանակ[3][4][5][6][7]։ Սուշիից կիմբապը տարբերվում է նրանով, որ բրնձի մեջ գրեթե չկա քացախ, ինչպես նաև կիմբապի մեջ չեն օգտագործում հում ձուկ։
Սովորաբար կիմբապն ուտում են պիկնիկի ժամանակ կամ պարզապես փողոցում, ինչպես նաև խորտիկի տեսքով (այդ դեպքում կիմբապը մատուցվում է տակուաանի կամ կիմչխիի հետ)[8]։
Բաղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կիմբապի հիմնական բաղադրիչներն են բրինձը, որին ավելացնում են աղ, քունջութի կամ ճաղաշարի ձեթ, և միջուկը։ Միջուկի համար կարող է օգտագործվել ձուկ, միս, ձու, բանջարեղեն, ամենը կարող է լինել ինչպես թարմ, այնպես էլ մարինացված, եփված կամ խորոված[9]։ Հատկապես շատ են օգտագործվում ծովախեցգետնի միս, ձու, վարունգ, սպանախ, գազար և տակուան։
Տարատեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կիմբապում բրինձը հիմնականում սպիտակ է, թեև օգտակարության առումով 21-րդ դարում կիմբապը ճանաչում է ձեռք բերել շագանակագույն բրնձով։ Շատ հազվադեպ կիմբապի մեջ օգտագործում են կպչուն բրինձ։ Կիմբապ պատրաստելու համար կիմը չորացնում են, երբեմն տապակում և ավելացնում են ձեթ ու աղ, հաճախ ուղղակի տապակում են, իսկ երբեմն հում են թողնում։
Բացի վերը նշված բաղադրիչներից օգտագործվում է պանիր, կաղամար, կիմչխի, երշիկ և թյուննոս (ձուկ)։ Արտաքինից ռոլլերը կարող են պաված լինել քունջութով, բացի դրանից երբեմն կիմբապը պատում են հում ձվով և տապակում են[2]։
Սամգակ կիմբապ (կոր.` 삼각김밥), եռանկյունի կիմբապ, որը վաճառվում է Հարավային Կորեայի շատ խանութներում։ Սամգակ կիմբապը նույնպես ունի տարատեսակներ[10]։
Չխունմու կիմբապ (կոր.` 충무김밥), կիմբապը միայն բրնձով, ծագել է Չխունմու քաղաքում։ Չխունմուն բարակ կիմբապ է և պատվում է ձեթով։ Այն հաճախ մատուցում են կկոլտտուգի մուչխիմի (կոր.` 꼴뚜기 무침) հետ, որը մարինացված և կծու հեղուկի մեջ թթու դրած կարմիր պղպեղ է` փոքրիկ ութոտնուկներով, ինչպես նաև մուչխիմի հետ (կոր.`무김치)[11]:
Չխամչխի կիմբապ (կոր.` 참치김밥), կիմբապի ևս մեկ հայտնի տեսակ է, որի միջուկը թյուննոսն է, մարինացված քունջութը, մայոնեզը և այլ բաղադրիչներ։
Ֆրանչայզ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մի շարք հարավկորեական արագ սննդի սպասարկման կետեր հաճախորդներին առաջարկում են կիմբապ և լափշա, ընդ որում տարբեր ընկերություններ մասնագիտանում են կիմբապի լիովին տարբեր տեսակների մեջ։ Դրանցից մի քանիսին են՝ «Կիմբապի դրախտ» (կոր.` 김밥천국, կիմբապ չխոնգուկ), «Կիմբապի երկիր» (կոր.` 김밥나라, կիմբապ նարա), «Կիմգանե» (կոր.` 김家네), «Կիմբապ և սպագետտի» (կոր.` 김밥과 스파게티): Սպասարկման կետերում մատուցում են ոչ միայն կիմբապ, այլև այլ ճաշատեսակներ. տոնկացու, ռամեն, պիբիմբապ, տոֆույով ապուր և այլն[12]։
Միջազգային ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կիմբապը ճանաչվել է կորեական հարյուր ամենալավ ճաշատեսակներից մեկը` օտարերկրացիների համար[13]։ Կանադական ամենշաբաթյա straight.com կայքը կիմբապին է նվիրել «Korean Kimbap Rolls Out of Sushi's Shadow» հոդվածը, որում այն համեմատվել է սուշիի հետ[14]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Kimbap, ISBN 0-9760748-1-8
- ↑ 2,0 2,1 (կոր.) Gimbap(չաշխատող հղում) at Doosan Encyclopedia
- ↑ Levinson, David; Christensen, Karen. ISBN 0684806177 https://books.google.am/books?id=tlcOAQAAMAAJ&q=kimbap&hl=en.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(օգնություն) - ↑ (իսպաներեն). ISBN 8425519772 https://books.google.am/books?id=WbdomL8utOIC&pg=PT21&dq=gimbaps+maki&hl=en#v=onepage&q=gimbaps%20maki&f=false.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(օգնություն) - ↑ «김밥» [Gimbap] (կորեերեն լեզվով). 한국민족문화대백과. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 20-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 한국인 이 꼭 알아야할 전통 문화 233가지 (կորեերեն). էջ 479. ISBN 8985846973.
- ↑ «Gimbap» (կորեերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 20-ին.
- ↑ (կոր.) Gimbap Արխիվացված 2012-03-24 Wayback Machine at Encyclopedia of Korean Culture
- ↑ "Asia's 10 greatest street food cities" Արխիվացված 2012-03-25 Wayback Machine CNN Go. 23 March 2012. Վերցված 2012-04-11
- ↑ (կոր.) Popularity of samgak gimbap, The Financial News, 2008-11-24. Վերցված 2010-06-25.
- ↑ (կոր.) Chungmu gimbap(չաշխատող հղում) at Doosan Encyclopedia
- ↑ (կոր.) Gimbap franchises popular Արխիվացված 2012-07-08 archive.today, Edaily EFN, 2008-09-04. Վերցված 2010-06-25.
- ↑ (կոր.) "우리나라를 대표하는 음식 100가지" Yonhap News, 2007-12-03.
- ↑ Carolyn Ali "Korean kimbap rolls out of sushi's shadow", Straight.com, June 7, 2007.
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Կիմբապ։ Բարի գալուստ Հարավային Կորեա Արխիվացված 2009-04-24 Wayback Machine (ռուս.)
- Gimbap recipe Chow Times կայքում (անգլ.)
- (կոր.) Tuna gimbap recipe(չաշխատող հղում) Naver Kitchen կայքում
- Traditional Gimbap Recipe Արխիվացված 2015-02-17 Wayback Machine, Korean-Cooking.com կայքում (անգլ.)