«Մարաղայի աստղադիտարան (Իրան)»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ added Category:Իրանական հայտնագործություններ (CatCompleter via en:Category:Iranian inventions) using HotCat |
No edit summary |
||
Տող 3. | Տող 3. | ||
|նկարագրում = Մարաղայի աստղադիտարանի ավերակները |
|նկարագրում = Մարաղայի աստղադիտարանի ավերակները |
||
}} |
}} |
||
'''Մարաղայի աստղադիտարան''', հիմնադրվել է [[XIII դար]]ի 2-րդ կեսին, [[Մարաղա]] քաղաքում ([[Իրան]]ի հյուսիս-արեմուտքում), գործել է շուրջ հարյուր տարի։ Այդտեղ աշխատում էին տարբեր երկրների մի քանի տասնյակ գիտնականներ։ Աստղադիտարանում տեղակայված էին դիտման ու չափման 10 խոշոր գործիքներ, որոնք աչքի էին ընկնում իրենց մեծությամբ, յուրատիպ կառուցվածքով և այդ ժամանակների համար չգերազանցված ճշգրտությամբ։ Ուներ հարուստ գրադարան (շուրջ 40000 [[ձեռագիր]])։ [[Հանրագիտակ]] և պետական գործիչ |
'''Մարաղայի աստղադիտարան''', հիմնադրվել է [[XIII դար]]ի 2-րդ կեսին, [[Մարաղա]] քաղաքում ([[Իրան]]ի հյուսիս-արեմուտքում), գործել է շուրջ հարյուր տարի։ Այդտեղ աշխատում էին տարբեր երկրների մի քանի տասնյակ գիտնականներ։ Աստղադիտարանում տեղակայված էին դիտման ու չափման 10 խոշոր գործիքներ, որոնք աչքի էին ընկնում իրենց մեծությամբ, յուրատիպ կառուցվածքով և այդ ժամանակների համար չգերազանցված ճշգրտությամբ։ Ուներ հարուստ գրադարան (շուրջ 40000 [[ձեռագիր]])։ [[Հանրագիտակ]] և պետական գործիչ [[Նասր ալ-Դին Թուսի|Նասրեդդին Թուսիի]] ղեկավարությամբ այստեղ թարգմանվել են կամ մեկնաբանվել հունական աստղագիտությանն ու հարակից գիտություններին վերաբերող կարևորագույն երկեր ([[Էվկլիդես]]ի, [[Արքիմեդ]]ի, [[Պտղոմեոս]]ի և ուրիշների), գրվել ինքնուրույն աշխատություններ՝ աստղագիտության ու [[Երկրաչափություն|երկրաչափության]] վերաբերյալ։ Մարաղայի աստղադիտարանում, դիտողական նյութի հիման վրա, կազմվել են մոլորակների շարժման ու [[աստղ]]երի դիրքերի ցուցակներ։ Հրատարակվել են 256 քաղաքների աշխարհագրական կոորդինատները և եռանկյունաչափական ֆունկցիաների վեցանիշ աղյուսակներ։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
08:26, 11 հունվարի 2021-ի տարբերակ
Մարաղայի աստղադիտարան رصدخانه مراغه | |
---|---|
Տեսակ | աստղադիտարան |
Երկիր | Իրան |
Վայր | Մարաղա |
Հիմնադրվել է՝ | 1259 |
Բացեց | Նասր ալ-Դին Թուսի[1] |
Maragheh observatory Վիքիպահեստում |
Մարաղայի աստղադիտարան, հիմնադրվել է XIII դարի 2-րդ կեսին, Մարաղա քաղաքում (Իրանի հյուսիս-արեմուտքում), գործել է շուրջ հարյուր տարի։ Այդտեղ աշխատում էին տարբեր երկրների մի քանի տասնյակ գիտնականներ։ Աստղադիտարանում տեղակայված էին դիտման ու չափման 10 խոշոր գործիքներ, որոնք աչքի էին ընկնում իրենց մեծությամբ, յուրատիպ կառուցվածքով և այդ ժամանակների համար չգերազանցված ճշգրտությամբ։ Ուներ հարուստ գրադարան (շուրջ 40000 ձեռագիր)։ Հանրագիտակ և պետական գործիչ Նասրեդդին Թուսիի ղեկավարությամբ այստեղ թարգմանվել են կամ մեկնաբանվել հունական աստղագիտությանն ու հարակից գիտություններին վերաբերող կարևորագույն երկեր (Էվկլիդեսի, Արքիմեդի, Պտղոմեոսի և ուրիշների), գրվել ինքնուրույն աշխատություններ՝ աստղագիտության ու երկրաչափության վերաբերյալ։ Մարաղայի աստղադիտարանում, դիտողական նյութի հիման վրա, կազմվել են մոլորակների շարժման ու աստղերի դիրքերի ցուցակներ։ Հրատարակվել են 256 քաղաքների աշխարհագրական կոորդինատները և եռանկյունաչափական ֆունկցիաների վեցանիշ աղյուսակներ։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Berry A. A Short History of Astronomy (բրիտ․ անգլ.) — London: John Murray, 1898.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 296)։ |