«Ջրաշուշան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չNo edit summary
Տող 1. Տող 1.
⚫
[[Պատկեր:White water lily.JPG|մինի|ես շատ եմ սիրում ջրաշուշանը
Բազմացում է

Պտուղը հասունանալիս ընկնում է ջրի հատակը, փտում, սերմերը դուրս են գալիս ջրի մակերես և տարածվում ջրային թռչունների միջոցով։ Բազմանում է նաև վեգետատիվ ճանապարհով՝ սողացող կոճղարմատով։ Ջրաշուշան կլիմայավարժեցվել է [[Երևան|Երևանի]] բուսաբանական այգու արհեստ, ջրամբարներում, որտեղ լավ աճում է, ծաղկում ու պտղակալում։
]]
{{Տաքսոտուփ
{{Տաքսոտուփ
| name = Ջրաշուշան
| name = Ջրաշուշան
Տող 56. Տող 51.
== Դասակարգում ==
== Դասակարգում ==
[[Պատկեր:Nymphaea odorata PP.jpg|մինի]]
[[Պատկեր:Nymphaea odorata PP.jpg|մինի]]
⚫
[[Պատկեր:White water lily.JPG|մինի|]]
[[Պատկեր:Attraction.jpg|մինի|Nymphaea 'Attraction']]
[[Պատկեր:Attraction.jpg|մինի|Nymphaea 'Attraction']]
[[Պատկեր:Water lily opening bloom 20fps.OGG|մինի]]
[[Պատկեր:Water lily opening bloom 20fps.OGG|մինի]]

Ըստ [[The Plant List]] 2010 թվականի տվյալների հայտնի է 36 տեսակ<ref>{{cite web|url=http://www.theplantlist.org/browse/A/Nymphaeaceae/Nymphaea/|title=Species in ''Nymphaea''|date=2010|work=The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet; http://www.theplantlist.org/|publisher=Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden|lang=en|accessdate=2013 թ․ հոկտեմբերի 28–ին}}</ref>.
Ըստ [[The Plant List]] 2010 թվականի տվյալների հայտնի է 36 տեսակ<ref>{{cite web|url=http://www.theplantlist.org/browse/A/Nymphaeaceae/Nymphaea/|title=Species in ''Nymphaea''|date=2010|work=The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet; http://www.theplantlist.org/|publisher=Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden|lang=en|accessdate=2013 թ․ հոկտեմբերի 28–ին}}</ref>.
* {{Bt-latarm|Nymphaea alba|aut=[[L.]]|txt=<ref>[http://www.bgbm.org/scripts/asp/IAPT/ncugentry.asp?name=Nymphaea NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Nymphaea L.]{{ref-en}}</ref>|}}
* {{Bt-latarm|Nymphaea alba|aut=[[L.]]|txt=<ref>[http://www.bgbm.org/scripts/asp/IAPT/ncugentry.asp?name=Nymphaea NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Nymphaea L.]{{ref-en}}</ref>|}}

19:56, 24 Հուլիսի 2017-ի տարբերակ

՞
Ջրաշուշան
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր
Տիպ Ծածկասերմեր
Դաս Երկշաքիլավորներ
Կարգ Ջրաշուշանածաղկավորներ
Ընտանիք Հարսնամատազգիներ
Ցեղ Ջրաշուշան
Լատիներեն անվանում
Nymphaea
L., 1753
Հոմանիշներ
Տիպիկ ներկայացուցիչներ
Տեսակներ
Տես տեքստը


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Ջրաշուշան (լատին․՝ Nymphaea), հարսնամատ, ջրային վարդ, սպիտակ կոկոռ, նիմֆեա, հարսնամատազգիների (ջրաշուշանազգիներ) ընտանիքի բազմամյա կոճղարմատավոր ջրային խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է 50 տեսակ[1]:

Տարածում

Հայտնի է 40, ՀՀ-ում՝ 2 տեսակ՝

  • Ջրաշուշան սպիտակ կամ հարսնամատ (Nalba)
  • Ջրաշուշան մաքրասպիտակ կամ ձյունասպիտակ (N. candida)։

Հանդիպում է Լոռու (Գետավան գ.) և Շիրակի մարզերի նախալեռնային գոտու քաղցրահամ ջրերում, լճերում (Տզրուկի, ժանգոտ, Պարզ և այլն), դանդաղահոս գետերի գետախորշերում։ Հայկական ֆլորայի ամենագեղատեսիլ բույսն է. գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում։

Կենսաբանական նկարագիր

Կոճղարմատը հզոր է։ Տերևները խոշոր են, կաշեկերպ, կլորավուն կամ սրտաձև, երկարակոթուն, ազատ լողում են ջրի մակերեսին։ Ծաղիկները երկսեռ են, խոշոր, մեկական՝ երկար ծաղկակոթուններով, սպիտակ, բուրավետ. բացվում են ցերեկը, իսկ արևը մայր մտնելուց հետո փակվումև ընկղմվում շրի մեջ։ Ծաղկում է մայիսի վերջերից մինչև ուշ աշուն։ Պտուղը կանաչ է, բազմասերմ, հատապտղանման։

Բազմացում

Պտուղը հասունանալիս ընկնում է ջրի հատակը, փտում, սերմերը դուրս են գալիս ջրի մակերես և տարածվում ջրային թռչունների միջոցով։ Բազմանում է նաև վեգետատիվ ճանապարհով՝ սողացող կոճղարմատով։ Ջրաշուշան կլիմայավարժեցվել է Երևանի բուսաբանական այգու արհեստ, ջրամբարներում, որտեղ լավ աճում է, ծաղկում ու պտղակալում։

Կիրառում

Ծաղիկները պարունակում են ալկալոիդներ, եթերայուղեր, կոճղարմատները՝ աղաղանյութեր, օսլա։ Օսլայով հարուստ են նաև սերմերը (47 %), որոնք (բոված) կարելի է օգտագործել սուրճի փոխարեն։ Մատղաշ կոճղարմատներն ուտելի են։

Դասակարգում

Nymphaea 'Attraction'

Ըստ The Plant List 2010 թվականի տվյալների հայտնի է 36 տեսակ[2].

Դասակարգումը այգիներում

Ըստ The Royal Horticultural Society տվյալների[4].

  • Hardy (H)
  • Day-blooming (D)
  • Night-blooming (N)
  • Tropical (T)

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Полный список видов см. GRIN
  2. ↑ «Species in Nymphaea». The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet; http://www.theplantlist.org/ (անգլերեն). Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden. 2010. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 28–ին-ին. {{cite web}}: External link in |work= (օգնություն)
  3. ↑ NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Nymphaea L.(անգլ.)
  4. ↑ Classification of genera на сайте The Royal Horticultural Society

Գրականություն

  • Wiersema J. H. Reproductive biology of Nymphaea (Nymphaeaceae) // Ann. Missouri Bot. Gard : ежегодник. — 1988. — № 75. — P. 795—804.
  • John H. Wiersema: Nymphaea: Nymphaea - Online, In: Flora of North America Editorial Committee (Hrsg.)։ Flora of North America North of Mexico, Volume 3 - Magnoliidae and Hamamelidae, Oxford University Press, New York und Oxford, 1997. ISBN 0-19-511246-6. (Abschnitt Beschreibung und Verbreitung)
  • Dezhi Fu, John H. Wiersema & Donald Padgett: Nymphaeaceae: Nymphaea, S. 116 - Online., In: Wu Zhengyi, Peter H. Raven & Deyuan Hong (Hrsg.)։ Flora of China, Volume 6 - Caryophyllaceae through Lardizabalaceae, Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis, 2001. ISBN 1-930723-05-9. (Abschnitt Beschreibung und Verbreitung)

Արտաքին հղումներ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջրաշուշան&oldid=5309023» էջից