Jump to content

Յան Բժեխվա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Յան Բժեխվա (լեհ.՝ Jan Brzechwa) իրական անուն Յան Վիկտոր Լեսման (օգոստոսի 15, 1898(1898-08-15)[3][4][5][…], Ժմերինկա, Braiiliv Volost, Vinnytsia Uyezd, Պոդոլսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 2, 1966(1966-07-02)[1][2], Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն[6]), լեհ բանաստեղծ, գրող, թարգմանիչ։

Յան Բժեխվա
լեհ.՝ Jan Brzechwa
Ծննդյան անունլեհ.՝ Jan Wiktor Lesman
Ծնվել էօգոստոսի 15, 1898(1898-08-15)[3][4][5][…]
ԾննդավայրԺմերինկա, Braiiliv Volost, Vinnytsia Uyezd, Պոդոլսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էհուլիսի 2, 1966(1966-07-02)[1][2] (67 տարեկան)
Վախճանի վայրՎարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն[6]
ԳերեզմանՊովոնզկի ռազմական գերեզմանատուն
Գրական անունSzer-Szeń և Inspicjent Brzeszczot
Մասնագիտությունբանաստեղծ, թարգմանիչ, մանկագիր, սցենարիստ, բանաստեղծ-փաստաբան, գրող, փաստաբան և իրավաբան
Լեզուլեհերեն
Քաղաքացիություն Լեհաստան
ԿրթությունՎարշավայի համալսարանի իրավունքի և վարչության ֆակուլտետ
Ժանրերֆանտաստիկա
Ուշագրավ աշխատանքներQ9355936? և Միստր Քլեքսի ակադեմիա
ԱնդամակցությունԼեհական Պեն ակումբ և Լեհաստանի գրողների միություն
Պարգևներ
«Աշխատանքի դրոշ» 1-ին աստիճանի շքանշան Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի սպա և Ժողովրդական Լեհաստանի 10-րդ տարեդարձի մեդալ
ԶավակներՔրիստինա Բժեխվա
ԱզգականներԲեռնարդ Լեսման, Բոլեսլավ Լեսմյան և Անտոնի Էյզենբաում
 Jan Brzechwa Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Ժմերինկայում հրեաների ընտանիքում։ Զարմիկը բանաստեղծ Բոլեսլավ Լեսմյանն է։ Յան Բժեխվան գրել է բանաստեղծություններ, երգեր, ինչպես նաև հեքիաթներ, ֆանտաստիկ վիպակներ և առակներ։ Բժեխվան նաև լեհերեն է թարգմանել ռուս գրականության այնպիսի դասականների, ինչպիսիք են Պուշկինը, Չեխովը, Իլֆը և Պետրովը[7]։

Գրողի ամենամեծ ժողովրդականությունը բերել են Պան Բլաքսի մասին հեքիաթները, այդ թվում՝ «Պան Բլաքսի ակադեմիան» (1946), «Պան Բլաքսի ճանապարհորդությունները» (1961) և «Պան Բլաքսի հաղթանակը» (1965)։  Ռուսերեն հեքիաթները լույս են տեսել Միխայիլ Լանդմանի թարգմանությամբ։

Բոլոր հեքիաթները էկրանավորվել են Քշիշտոֆ Գրադովսկու կողմից․

  • 1984 — «Պան Բլոտ ակադեմիա»
  • 1986 — «Պան Բլոտսի ճանապարհորդությունը»
  • 1989 — «Պան Բլոտ տարածության մեջ»
  • 2001 — «Պան Բլոտների հաղթանակը»

2002 թվականի սեպտեմբերի 13-ին զամոսցիայի պլաստիկ արվեստների պետական լիցեյի ուսանողները (Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych z Zamościa) Շեբժեշինում հուշարձան կանգնեցրին Յան Բժեխվայի «Chrząszcz» բանաստեղծության հերոս բզեզի հիշատակին[8][9][10]։

Յան Բժեխվան 1944-2004 թվականներին Լեհաստանում ամենահրատարակված գեղարվեստական գրականության հեղինակներից մեկն էր.այդ ժամանակահատվածում լույս է տեսել նրա ստեղծագործությունների 439 հրատարակություն՝ 32,277 միլիոն տպաքանակով։ Այս ժամանակահատվածում նրա ստեղծագործությունների ընդհանուր տպաքանակով նա զիջեց միայն Հենրիկ Սենկևիչին[11]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.
  3. ↑ 3,0 3,1 Encyclopaedia Beliana (словацк.) — SAV, 1999.
  4. ↑ 4,0 4,1 Polish Theater Encyclopedia (польск.) — Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2015.
  5. ↑ 5,0 5,1 FilmPolski.pl (польск.) — 1990.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #124437400 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  7. ↑ «Jan Brzechwa - biografia, wiersze, utwory». poezja.org (լեհերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
  8. ↑ «Памятник жуку герою стихотворения Яна Бжехвы». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 6-ին.
  9. ↑ «Стихотворения Яна Бжехвы «Chrząszcz»». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 6-ին.
  10. ↑ «Русский перевод стихотворения „Chrząszcz" Яна Бжехвы». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 14-ին.
  11. ↑ Krystyna Bańkowska-Bober Statystyka wydawnictw w Polsce. Historia, metodyka i organizacja. — Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2006. — P. 105.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յան_Բժեխվա&oldid=9462296» էջից