Արծրուն Հովհաննիսյան

Արծրուն Կարապետի Հովհաննիսյան
2012-2020 թթ. Հայաստանի պաշտպանության նախարարի մամուլի քարտուղար
հունվարի 30, 1980 (44 տարեկան)
Ծննդավայր	Ցողամարգ, Հայկական ԽՍՀ
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Զորատեսակ	ՀՕՊ, Հրետանի, Օդուժ
Ծառայության տարիներ	1997 - մինչ օրս
Կոչում	30px ՀՀ ԶՈՒ գնդապետ
Կրթություն	Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ակադեմիա և ՀՀ ԳԱԱ
Պարգևներ	Մարտական ծառայության մեդալ Վազգեն Սարգսյան մեդալ Նելսոն Ստեփանյան մեդալ Անբասիր ծառայության համար մեդալ

Արծրուն Կարապետի Հովհաննիսյան (հունվարի 30, 1980(1980-01-30), Ցողամարգ, Ղուկասյանի շրջան, Հայկական ԽՍՀ), Հայաստանի պաշտպանության նախարարի մամուլի նախկին քարտուղար (2012-2020), ռազմական վերլուծաբան-փորձագետ։ 2020 թվականի մարտից մինչև հուլիս ամիսը զբաղեցրել է Հայաստանի պաշտպանության նախարարության (ՀՀ ՊՆ) Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանի մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի անվան հրամանատարաշտաբային ֆակուլտետի պետի, իսկ նույն թվականի հուլիս ամսից մինչև 2021 թվականի ապրիլը՝ ՀՀ ՊՆ կադրային և ռազմակրթական քաղաքականության գլխավոր վարչության կրթության վարչության պետի պաշտոնը։ Բազմաթիվ հոդվածների, մենագրությունների, աշխատությունների, ռեցենզիաների հեղինակ է։ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 9-ը տեղի ունեցած հայ-ադրբեջանական պատերազմի ժամանակ ղեկավարել է «Հայկական միասնական հարթակ» կենտրոնի ամենօրյա մամլո ասուլիսները, ներկայացրել Հայաստանի պաշտոնական տեսակետը։

Զինվորական գործունեություն

1997 թվականից ծառայում է Հայաստանի զինված ուժերում։ 2001 թվականին, ավարտելով Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանը և ստանալով ՀՀ ԶՈՒ լեյտենանտ զինվորական կոչում, նշանակվել է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության զորամասերից մեկի հակատանկային մարտկոցի դասակի հրամանատար։

2002 թվականին նույն զորամասում նշանակվել է հակատանկային մարտկոցի հրամանատար։ 2004 թվականին նշանակվել է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության զորամասերից մեկի ՕՏԱԳ-ի պահպանության վաշտի հրամանատար։ 2010 - 2011 թվականներին աշխատել է ՀՀ նախագահի աշխատակազմի Քաղաքական հետազոտությոuնների ինստիտուտում՝ որպես ռազմական փորձագետ։ 2012 թվականին աշխատել է ՀՀ նախագահին կից հանրային կապերի կենտրոնում՝ որպես ռազմական փորձագետ։ 2012 թվականին նշանակվել է ՀՀ ՊՆ մամուլի քարտուղար։

Արծրուն Հովհաննիսյանի կողմից մշակված ինքնաձիգը

2020 թվականի մարտ ամսին նշանակվել է ՀՀ ՊՆ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանի մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի անվան հրամանատարաշտաբային ֆակուլտետի (ՀՇՖ) պետ։ 2020 թվականի հուլիս ամսին նշանակվել է ՀՀ ՊՆ կադրային և ռազմակրթական քաղաքականության գլխավոր վարչության կրթության վարչության պետ։

2023 թվականի սեպտեմբեր ամսին նշանակվել է ՀՀ ՊՆ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ակադեմիայի մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի անվան հրամանատարաշտաբային ինստիտուտի (ՀՇԻ) պետ։

2010 - 2012 թվականներին սովորել է Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ԳԿՄԿ պատմության մագիստրատուրան։ 2013 թվականից Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա պատմության ինստիտուտի հայցորդ է։ 2013 թվականի սեպտեմբերից դասախոսում է Երևանի պետական համալսարանի միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետում, 2014 թվականի հունվարից դասախոսում է ՀՀ ՊՆ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանի հրամանատարաշտաբային ինստիտուտում։ 2014 թվականից ստացել է պատմական գիտությունների թեկնածուի կոչում։

Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանում սովորելու տարինեին մշակել է ինքնաձիգ զենք, որը ներկայումս դրված է նշյալ համալսարանի թանգարանում։

Հայ-ադրբեջանական պատերազմ, 2020

Հիմնական հոդված՝ Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)

Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի նախկին պետ, գեներալ Մովսես Հակոբյանը քննադատել է Արծրուն Հովհաննիսյանին 2020 թվականին Արցախյան պատերազմի 44 օրերի ընթացքում հանրությանը մոլորեցնելու և գործին վատ տիրապետելու համար. «ամենաբարձր պաշտոնը, որը նա Զինված ուժերում զբաղեցրել է, մարտկոցի հրամանատարն է՝ վաշտի հրամանատար»,- նշել է Հակոբյանը։

Որպես ռազմական տեսաբան

Արծրուն Հովհաննիսյանն իր աշխատություններում փորձ է կատարում նորովի իմաստավորել քսաներորդ դարի պատերազմներն ու ռազմական գործողությունները։ Նրա մոտ հստակ շեշտադրվում է որակական հատկանիշների, փոքր ուժերով մեծ խնդիրների կատարման, թվային կառավարման, գերճշգրիտ զենքերի, հարձակողական մարտավարության և այլ գործոնների կարևորությունը։ Ըստ նրա կայսերական ու մասնավորապես ԽՍՀՄ ռազմական դոկտիրիները չի կարելի կուրորեն օգտագործել ՀՀ նորաստեղծ զինված ուժերում, քանի որ դրանք նախատեսված են գործնականում անսահմանափակ միջոցներ ունեցող երկրների համար և չեն համապատասխանում հայաստանյան իրականությանը։ Որպես տեսաբան ուշագրավ են իր մի քանի թեզերն ու տեսական հիմնավորումները, մասնավորապես.
* Արծրուն Հովհաննիսյանը ունի պատերազմասերունդների իր տեսական բացատրությունը։ Ըստ նրա գերճշգրիտ միջոցներով, ավտոմատ կառավարման համակարգերով պատերազմները հինգերորդ սերնդի են։ Ըստ Արծրուն Հովհաննիսյանի տեսության պատերազմասերունդների հիմքում դրված են ավելի խորքային տնտեսաքաղաքական, սոցիալական և կրթական գործոնները։ Նրա պնդմամբ նոր արդյունաբերական հեղափոխությունը բերել է նոր տեսակի ու բնույթի պատերազմի։
* Արծրուն Հովհաննիսյանը առաջ է քաշել "ցանցահարթակակենտրոն", (ՑՀԿ) պատերազմների տեսությունը։
* Նա առաջ է քաշել օպերատիվ արվեստի ճգնաժամի հարցը, էլեկտրակրակային մարտի և օպերացիայի գաղափարները։
* Նա իր տեսության մեջ հիմնավորել է օդային գերակայության վեց կանոնները, իր կանոնները։
* Արծրուն Հովհաննիսյանը անկանոն մարտական գործողությունների, “հիբրիդային պատերազմների” մասին ունի սեփական, յուրօրինակ հիմնավորումներ։ Նրա հիմնավորմամբ այժմ ռազմական գիտությունը անցնում է տրանսֆորմացիոն փուլ, որը իր հետ բերել է հիբրիդային լուծումներ
* Ըստ նրա պնդման ապագայում մարտավարական մակարդակում նախընտրությունը մեծապես տրվելու անկանոն ռազմական գործողություններին, օպերատիվ մակարդակում գերիշխող են լինելու էլեկտրոկրակային խոցման միջոցները, իսկ ընդհանուր մակարդակում էլ առաջնային է լինելու օդուժի դերը։ Հենց Արծրուն Հովհաննիսյանն էր, որ, ըստ էությանը առաջինը մեր իրականության մեջ, դեռևս 2010 թվականին պնդեց, որ մեզ հզոր օդուժ է հարկավոր և կոնկրետ նշեց Սու-30 կործանիչների ձեռք բերման անհրաժեշտության մասին, ինչպես նաև ԱԹՍ-ների կարևորությունը։
* Հատկապես իր վերջին աշխատանքներում Արծրուն Հովհաննիսյանը փորձում է վերլուծել և համակարգել Օդային գերակայության դերը, օդուժի և ՀՕՊ զորքերի միավորման անհրաժեշտությունը, անկանոն ռազմագործողությունների և այսպես կոչված քսաներորդ դարի "հիբրիդային պատերազմի" տեսական ու գործնական բաղադրիչները, օդային գերակայության հարցերը և փոքրաքանակ բանակների կիրառման մարտավարական առանձնահատկությունները։

• Արծրուն Հովհաննիսյանը քննադատական հոդվածով հանդես է եկել տանկաշինության ապագայի մասին, նշելով տանկաշինությանը հստակ ուղղություն, որը ենթադրում է չափերի փոքրություն, կառուցվածքի և սպառազինության մոդուլյարություն, անձնակազմի բացակայություն և այլն։ Հոդվածից երեք-չորս տարի անց արևմուտքում հայտնվում են նշված հատկանիշներով NGCV OMT, Type-X և այլ հայեցակարգերը։
• Արծրուն Հովհաննիսյանը իր աշխատություններում, հոդվածներում վերջին տարիներին առանձին քննարկել է մի շարք արդիական ռազմագիտական խնդիրներ, որոնք հատկապես սուր դրսևորվեցին Արցախյան վերջին պատերազմում, մասնավորապես.

- ռազմավարական օբյեկտներին հասցվող հարվածների արդյունավետության խնդիրը,

- պաշտպանական բնագծերի ճեղքման խնդիրները,

- նոր մարտավարական ստորաբաժանումների, մասնավորապես գումարտակային մարտավարական խմբերի կիրառման մասին,

- ժամանակակից պատերազմներում ուժերի լրահամալրման ժամանակի խնդիրը և այլն։

Գիտամանկավարժական գործունեությունը

Արծրուն Հովհաննիսյանը 2013 թվականից ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի հայցորդ է, նույն թվականից դասավանդում է ԵՊՀ-ում, իսկ 2014 թվականի հունվարից դասախոսում է ՀՀ ՊՆ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանի մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի անվան հրամանատարաշտաբային ինստիտուտում (ՀՇԻ)։

Ռազմագիտական հրապարակումներ

Աշխատություններ

1. Հովսեփյան Լ.; Հովհաննիսյան Ա.; Մինասյան Ս.; Տարածաշրջանի Ռազմական տեղեկագիրք։ "Գիտություն" Երևան։ 2016թ. 203 էջ։
2. Ռազմական Լրագրություն։ Ուսումնամեթոդկան Ձեռնարկ։ Կազմող Ա. Հովհաննիսյան։ Երևան 2018թ. 188 էջ։

Մենագրություններ

1. Ամենահայտնի ռազմական ինքնաթիռները։ Երևան 2005 թ.
2. Ավիացիան Արցախյան պատերազմում։ Երևան 2006 թ.
3. Մի քանի հարցեր Ավիացիայից։ Երևան 2009 թ.
4. Օդային գերակայություն։ Երևան 2010
5. Ցողամարգ։ Երևան 2010 թ.
6. Տարաշարջանի ռազմականացումը և Հայոց Բանակը։ 2013 г. Ереван
7. Բանակաշինությունը Հայաստանի երրորդ Հանրապետությունում. Երևան, ՀՀ ԳԱ. 2015 թ.
8. ՌԱԶՄԱՐՎԵՍՏ, Հատոր Առաջին, Օդային գերակայություն, Երևան, Զանգակ։ Հեղինակային հրատարակություն 2016 թ., երկրորդ հրատարակություն 2017թ.:
9. Ռազմարվեստի զարգացումը 20-րդ դարում, հեռանկարները, Երևան, ՀՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտ, Երևան 2017 թ.
10. Հարձակման «Սիմֆոնիան» կամ ջախջախման պատերազմի հասունացումը ռազմարվեստում։ Երևան։ ՀՀ ՊՆ 2019թ.:
11. ՌԱԶՄԱՐՎԵՍՏ, Հատոր Երկրորդ, Ցամաքային Ճեղքում, Երևան, Ոսկան Երևանցի։ Հեղինակային հրատարակություն 2020թ.:
12. THE MAIN DETERMINANT OF NETWORK-PLATFORM-CENTRIC WARFARE. Los Angeles. 2021.
13. Ռազմարվեստի տեսության հիմունքները 20-րդ դարասկզբին։ Ռազմական գիտության և օպերատիվ արվեստի օրինաչափությունները 1900-1945թթ․ Երևան 2024թ․ 252 էջ։

Հոդվածներ

1.  Թուրքիայի ՀՕՊ-ի և ՀՀՊ համակարգերի արդիականացման ռազմավարական նախագծերի շուրջ/ Լ. Ս. Հովսեփյան, Ա. Կ. Հովհաննիսյան/ «Հայկական բանակ» 1.2010, էջ 115-122։
2. Անօդաչու թռչող սարքերի կիրառության հեռանկարները մեր տարածաշրջանում. «21-րդ ԴԱՐ», # 1, 2010, էջ 60-72։
3. Արդյո՞ք պետք է միավորել ՌՕՈւ-երն ու ՀՕՊ զորքերը. «21-րդ ԴԱՐ», # 2, 2010, էջ 88-101   
4. Ավիացիոն բեռնափոխադրումները Հայաստանում  «21-րդ ԴԱՐ», # 3, 2010, էջ 46-55։
5. Արցախյան պատերազմում ադրբեջանական ավիացիայի գործողությունների և հայկական ՀՕՊ հակազդեցության վերլուծություն. «21-րդ ԴԱՐ», # 4, 2010, էջ 23-36։
6. Ադրբեջանի ռազմականացումը. «21-րդ ԴԱՐ», # 3, 2011, էջ 46-60։
7. ԻԻՀ ռազմական ներուժը հավանական պատերազմի դեպքում. «Ժամանակակից Եվրասիա». I(1). 2012, էջ 112-118։
8. ՀՀ, ԼՂՀ և ԱՀ որոշ ռազմական ցուցանիշների համեմատական վերլուծություն. Աշխատանքային տետրեր, Հայկական բանակ ռազմագիտական հանդեսի հավելված 1-2 (21-22) 2012 (գաղտնի)
9. Հայաստանի առաջին հանրապետության ԶՈւ-երի սպառազինությունը. ՀՀ ԳԱԱ ՊԻ Հայոց պատմության հարցեր 13. 2012, էջ 170-183։
10. Ռազմականացման նոր խնդիրներն Ասիայում և Ամերիկյան նոր հայեցակարգը։  «Ժամանակակից Եվրասիա». II(2). 2013, էջ 81-99։
11. Некоторые аспекты военного искусства в период Арцахской войны 1993-1994гг. 21-й ВЕК, 1/2014, стр. 33-59. 
12. Левон Овсепян. Турецкая армия: Между стеретипами и реальностью. 21-й ВЕК, 4/2014, стр. 31-50. 
13. Պատմահամեմատական մեթոդի կիրառման որոշ հարցեր։ Հայկական բանակ 3-4 (81-82) 2014. Էջ. 226-235:
14. Տեղեկատվական հարձակումները ՊՆ օրինակով։ Կոնֆլիկտային հաղորդակցություն և տեղեկատվական անվտանգություն 2014։ էջ 73-82։
15. 20-րդ դարի վերջին պատերազմների դասերը։ «21-րդ ԴԱՐ», # 4, 2015, էջ 104-117։   
16. Influence of Aerial Combat on the Development of Armoured Fighting Vehicles. Jul-Sep 2015, Vol. 30 (3) indian defence review. p 110-114.
17. Гибридные войны: традиции и новации // Пути к миру и безопасности. 2016. № 1(50). С. 111-119.
18. Հայաստանի ԶՈւ-երի զարգացման ներկայիս փուլը։ Պատմություն և մշակույթ 2016. Էջ. 99-113:
19. Հիբրիդային պատերազմների որոշարկման և դասակարգման որոշ հարցեր. Հայկական բանակ 2 (88) 2016. Էջ. 62-72:
20. About Wars of the Future; Jul-Sep 2016. Vol. 31.3 Indian defence review, Issue . p.  69-79.
21. Ապրիլյան պատերազմի ռազմավարական վերլուծություն. Որոշ նկատառումներ “Ազգ-Բանակ” համակարգում ՀՀ պաշտապանությա կատարելագործման լույսով։ Հայկական բանակ 1-2 (91-92) 2017. Էջ. 34-47:   
22. Ոչ կանոնավոր ռազմական գործողությունների ժամանակ օդածովային գերազանցությամբ հաղթանակի ապահովումը իրաքյան (2003) և սիրիական (2015–2017) պատերազմների օրինակով։ Հայկական բանակ 4 (94). 2017, Էջ. 88-96:
23. Ռազմավարական օբյեկտներին ՕՀՄ-ներով հասցվող հարվածների արդյունավետության հարցի շուրջ։ Հայկական բանակ 1-2 (95-96). 2018, Էջ. 185-203:
24. ԱԹՍ-ների դերն ու կիրառությունն արդի պատերազմներում։ Ստրատեգ 1(I) 2018թ., էջ 49-69։
25. Տեղեկատվական գործողությունների դերը ժամանակակից պատերազմներում։ Ռազմական լրագրություն։ Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ։ 2018թ., էջ 50-78։
26. Ադրբեջանի ԶՈւ-երը. Ռազմական ներուժի գնահատում։ Ռազմական լրագրություն։ Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ։ 2018թ., էջ 100-131։
27. Ճկուն և ստատիկ պաշտպանության խնդիրները նոր սերնդի պատերազմներում. Դիտարկում ՀՀ ՊՆ տեսլականի համատեքստում։ Հայկական բանակ 4 (98). 2018, Էջ 55-75։
28. Ա.Հովհաննիսյան, Ա.Գրիգորյան։ Մեր տեղանքում գումարտակային մարտավարական խմբերի կիրառման առավելությունները։ Հայկական բանակ 4 (98). 2018, Էջ 86-94։
29. Asia-Pacific theater in focus: Comparison of weapons systems of near-peer competitors, current issues. CONTEMPORARY EURASI. Vll(1,2) 2018 p. 4-21. 
30. Ռազմարվեստը Արցախյան պատերազմում։ Արցախը Հայոց պետականության համար պայքարի քառուղիներում։ Միջազգային գիտաժողով։ 2018թ. էջ 203-211։
31. Ժամանակակից պատերազմներում ուժերի լրահամալրման ժամանակային խնդիրները։ Հայկական Բանակ 1 (99). 2019, էջ 17-26։
32. The Six rules of breaking air defense tested in the Middle East. The Countries and peoples of the near and Middle East. volume XXXII, part 2. Yerevan. 2019. p. 325-334.
33. Historical Notes on the Armenian-British Military Collaboration. 1918-1920, REVIEW OF ARMENIAN STUDIES. 2019 N 3 (21). p. 17-31.
34. ԱԹՍ-ՆԵՐԻ ՊԱՐՍԵՐԻ ԵՎ ԵՐԱՄՆԵՐԻ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԻ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐԸ ՄԵՐՁԱՎՈՐ ԱՐԵՎԵԼՔՈՒՄ։ ՄԵՐՁԱՎՈՐ ԵՎ ՄԻՋԻՆ ԱՐԵՎԵԼՔԻ ԵՐԿՐՆԵՐ ԵՎ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴՆԵՐ ՀԱՏՈՐ XXXIII, ՊՐԱԿ 1։, էջ 425-455։
35. Generation of warfare and the future of hybrid wars. BULLETIN. Of the institute of oriental studies. Volume I(34), p 102-119.
36. The Introduction of NET-PLATFORM-CENTRIC warfare in the Chinese Army (PLA), BULLETIN. Of the institute of oriental studies. Volume I,II 2021,p 185-200.
37. TROOPS MANAGEMENT SYSTEMS AND THE DIFFERENCE OF CULTURES pp. 22–39. FUNDAMENTAL ARMENOLOGY № № 2 (18) 2023.
38. TROOPS MANAGEMENT SYSTEMS AND THE DIFFERENCE OF CULTURES. Part II pp․44-58. (Variants and Lessons of Russian, Soviet and Other Models for Us)/ Artsrun Hovhannisyan, Vachagan Davoyan․ FUNDAMENTAL ARMENOLOGY 1 (19) 2024․

Ռեցենզիաներ

1. Армен Арутюнян: Арцрун Ованнисян: «Авиация в арцахской войне», «АВИАМАНИЯ» Научно-спортивная общественная организация, 2006 г.(ռուս.)
2. «Несколько вопросов об авиации» о книге; фонд Нораванк.(ռուս.)
3. М. Т. Акобян: Арцрун Ованнисян, Милитаризация региона и армянская армия. Вестник общественных наук, 1/2014, стр. 304—306.(ռուս.)

Պարգևներ

Արծրուն Հովհաննիսյանն արժանացել է մի շարք պարգևների, այդ թվում՝ Հայաստանի Հանրապետության «Մարտական ծառայության», Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի «Վազգեն Սարգսյան», «Նելսոն Ստեփանյան», «Անբասիր ծառայության համար» մեդալներով։

Այլ տեղեկություններ

2008 թվականին Արծրուն Հովհաննիսյանը որպես խորհրդատու մասնակցել է Ա․Մարգարյանի հեղինակած «Նելսոն Ստեփանյան» փաստավավերագրական ֆիլմի աշխատանքներին։ 2010 թվականին որպես հեղինակ Արծրուն Հովհաննիսյանը «Զինուժ» հաղորդման շրջանակներում նկարահանել է «Երկնքի միջանցքներում» փաստավավերագրական ֆիլմը։

Արտաքին հղումներ

• Հարձակման Սիմֆոնիան

Արծրուն Հովհաննիսյանի հարցազրույցները

• Հարցազրույց Ա1+ լրատվամիջոցին, 26․07․2011թ․,
• Հարցազրույց «Արմնյուզ» հեռուստաընկերության «Բանաձև» հաղորդմանը, 03․07․2012թ․, մաս 1, մաս 2,
• Հարցազրույց «Սիվիլնեթ» լրատվամիջոցին, 18․09․2012թ․, «Ենթադրությունները բերում են խուճապի»,
• Տարածաշրջանի ռազմականացումը և Հայաստանը, 27․02․2013թ․ Երևան,
• Հարցազրույց ԳԱԼԱ Հեռուստաընկերության «Կարևորի մասին» հաղորդմանը, 22․01․2014թ․,
• Հարցազրույց Ա1+ լրատվամիջոցին, 31․03․2015թ․,
• «Օդային գերակայությունը որպես ապագա հաղթանակների գրավական» թեմայով սեմինար, հեղինակ՝ Արծրուն Հովհաննիսյան, Երևան 2019 թ․։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արծրուն Հովհաննիսյան» հոդվածին։