Աբունա Եմաթա Գուհ
Աբունա Եմաթա Գուհ | |
---|---|
Հիմնական տվյալներ | |
Տեսակ | եկեղեցի |
Երկիր | Եթովպիա |
Տեղագրություն | Տիգրայ շրջան |
Դավանանք | Եթովպական ուղղափառ միաբնակ եկեղեցի |
Նվիրված | Abba Yamata? |
Abuna Yemata Guh Վիքիպահեստում |
Աբունա Եմաթա Գուհ (ամհարերեն՝ አቡነ የማታ ጎህ), ժայռափոր եկեղեցի, որը գտնվում է Եթովպիայի Տիգրայ շրջանի Հավզեն շրջանում։ Այն գտնվում է 2580 մ բարձրության վրա[1], դժվարամատչելի է և կարելի է հասնել միայն ոտքով։ Այն հայտնի է 5-րդ դարով թվագրվող գմբեթով և որմնանկարներով և իր յուրահատուկ ճարտարապետությամբ[2]։
Նկարագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Եկեղեցին Եթովպիաում կառուցված 35-ից ավելի ժայռափոր եկեղեցիներից մեկն է[3]։ Այն գտնվում է հին Գարալթայում։ Մուտքը գտնվում է ժայռի բարձրունքում, որին կարելի է հասնել միայն մագլցելով[4]։ Այցելուները պետք է անցնեն բնական քարե կամրջով, որի երկու կողմերում կա մոտավորապես 250 մ խորությամբ ձոր, իսկ այնուհետև պետք է անցնեն նեղ, փայտե կամրջով[5]։ Մուտքին հասնելու համար հարկավոր է հաղթահարել ուղղահայաց ժայռի վերելքը, որին հաջորդում է 300 մ երկարությամբ և 50 սմ լայնքով ժայռի ելուստը[6]։ Ուղղաձիգ ժայռերը, որտեղ փորել են եկեղեցին` կազմված են Էնտիկո և ադիգրատ ավազաքարերից, որոնք ավազաքարային գոյացության վերջին էրոզիայի մնացորդներն են, որոնք ժամանակին ծածկել են նախաքեմբրյան հիմքը[7]։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ըստ տեղական լեգենդի, եկեղեցին փորվել է վեցերորդ դարում և նվիրված է Աբունա Եմաթային (նաև կոչվում է Աբբա Եմաթա), ինը սրբերից մեկին։ Ավանդաբար ենթադրվում է, որ ինը սրբերը եկել են Հռոմից, Կոստանդնուպոլսից և Սիրիայից հինգերորդ դարի վերջից մինչև վեցերորդ դարի սկիզբը[8][9]։
Որմնանկարներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Եկեղեցու պատերի և գմբեթների նկարները պահպանվել են ողջամիտ վիճակում։ Այս երևույթի պատճառը հասկանալու համար լայնածավալ ուսումնասիրություն է իրականացվել[6]։ Եկեղեցու հետագծերի ձևավորումը կրկնում է Գերալթայի մոտակա եկեղեցիներում հայտնաբերվածները, ինչպիսին է Դեբրե Ցիոն եկեղեցին։ Ավելի շատ նկարներ կան, որոնք պատկերում են Հին Կտակարանի գործիչներ, քան Նոր Կտակարանի։ Չոր օդը և խոնավության պակասը պահպանել են այս որմնանկարներն իրենց սկզբնական կատարելության մեջ[10]։ Նկարները թվագրվում են Եթովպիայում քրիստոնեության սկզբնական հետքերով և ինը սրբերի և տասներկու առաքյալների շուրջ[7]։ Ամենահին սրբապատկերները երկա-եռապատկերների տեսքով են, որոնք թվագրվում են տասնհինգերորդ դարով[11]։
-
Եկեղեցու գմբեթի ֆրեսկոն
-
Դժվար վերելքի ճանապարհը
-
Եկեղեցու ինտերիերը
-
Ուղղաձիգ ժայռերը, որտեղ փորել են եկեղեցին
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ The Rough Guide to Ethiopia (1 ed.). UK: Rough Guides. 2015 թ․ մարտի 2. էջեր 160. ISBN 9780241181850.
- ↑ Buxton, David (1970). The Abyssinians (1. publ. ed.). London: Thames & Hudson. էջ 145. ISBN 9780500020708.
- ↑ Briggs, Philip (2002). Ethiopia (3rd ed.). Chalfont St. Peter: Bradt. էջ 250. ISBN 978-1841620350.
- ↑ «Ethiopia's living churches – in pictures». The Guardian. 2017 թ․ դեկտեմբերի 14.
- ↑ Scott, Audrey; Noll, Daniel (2014 թ․ օգոստոսի 22). «In Ethiopia, an adrenaline-filled act of faith». BBC Online.
- ↑ 6,0 6,1 Gebremariam, Kidane Fanta; Kvittingen, Lise; Nicholson, David Graham (2016 թ․ սեպտեմբերի 28). «Multi-analytical investigation into painting materials and techniques: the wall paintings of Abuna Yemata Guh church». Heritage Science. 4 (1). doi:10.1186/s40494-016-0101-6.
{{cite journal}}
: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link) - ↑ 7,0 7,1 Williams, Frances M. (2016). Understanding Ethiopia: Geology and Scenery (illustrated ed.). Springer. էջ 343. ISBN 9783319021805.
- ↑ Votrin, Valery (January 2005). «The Orthodoxy and Sustainable Development a Potential for Broader Involvement of the Orthodox Churches in Ethiopia and Russia». Environment, Development and Sustainability. 7 (1): 9–21. doi:10.1007/s10668-003-5053-9.
- ↑ Hable Selassie, Sergew (1972). Ancient and medieval Ethiopian history to 1270 (English). Printed by United Printers. էջ 370. OCLC 868317.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Fitzgerald, Mary Anne; Marsden, Philip. The Living Churches of an Ancient Kingdom. American University in Cairo Press. էջ 536. ISBN 9789774168437.
- ↑ Henze, Paul B. (2001). Layers of time a history of Ethiopia (2nd impr. ed.). London: Hurst. էջ 79. ISBN 9781850653936.