Ֆեոֆան Գրեկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆեոֆան Գրեկ
ռուս.՝ Феофан Грек
Ծնվել էմոտ 1340[1], 1330[2] կամ 1335[3]
ԾննդավայրԿոստանդնուպոլիս
Վախճանվել էմոտ 1410[1][4]
Քաղաքացիություն Բյուզանդական կայսրություն
Դավանանքուղղափառություն
Մասնագիտություննկարիչ և սրբանկարիչ
ԺանրՍրբանկարչութիւն
Թեմաներգեղանկարչություն և Սրբանկարչութիւն
Ուշագրավ աշխատանքներOur Lady of the Don? և Theotokos of Tolga?
ԱշակերտներԱնդրեյ Ռուբլյով
 Feofan Grek Վիքիպահեստում
Ֆեոֆան Գրեկ «Քրիստոս Ամենափրկիչ» (որմնանկար)
Ֆեոֆան Գրեկ «Աստվածամոր ննջումը» (սրբապատկեր)

Ֆեոֆան Գրեկ (մոտ 1340[1], 1330[2] կամ 1335[3], Կոստանդնուպոլիս - մոտ 1410[1][4]), բյուզանդական նկարիչ։ Ստեղծագործել է Բյուզանդիայում և Ռուսիայում։ Որմնանկարների, սրբապատկերների, մանրանկարների հեղինակ է։ Որմնանկարել է Կոստանդնուպոլսի, Գալատայի (Ղալաթիա), Քաղկեդոնի, Կաֆայի (Թեոդոսիա) եկեղեցիներում, Ռուսիայում՝ Նովգորոդի Փրկչի եկեղեցում (1378), Մոսկվայի Կրեմլում Սիմեոն Չյոռնիի հետ՝ Աստվածածնի ծննդյան եկեղեցում (1395), Հրեշտակապետաց (Արխանգելսկի) տաճարում (1399), Անդրեյ Ռուբլյովի և Պրոխոր Գորոդեցցու հետ՝ Ավետման (Բլագովեշչենսկի) տաճարում (1405)։ Աշխատել է նաև Սերպուխովում, Նիժնի Նովգորոդում և, թերևս, Կոլոմնայում ու Պերեսլավլ Զալեսսկիում։

Ֆեոֆան Գրեկին են վերագրում Մոսկվայի Կրեմլի Ավետման տաճարի պատկերակալի «Փրկիչ», «Աստվածամայր», «Հովհաննես Մկրտիչ» սրբապատկերները, ինչպես և՝ «Դանիել հրեշտակապետ», «Պողոս առաքյալ», «Հովհան Ոսկեբերան» գործերը (օգնականների հետ)։ Ֆեոֆան Գրեկի արվեստանոցին (մի շարք ուսումնասիրողների կարծիքով՝ իրեն՝ Ֆեոֆան Գրեկին) են վերագրվում «Դոնի Տիրամայրը», հակառակ երեսին՝ «Ննջումն Աստվածամոր» (1380 կամ 1392), «Քառամաս» և Պերեսլավլ Զալեսսկիից 1913 թվականին Մոսկվա բերված «Պայծառակերպություն» սրբապատկերները (բոլորը՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում, Մոսկվա

Ֆեոֆան Գրեկի ստեղծագործությանը բնորոշ է մոնումենտալությունը, կերպարների դրամատիզմը, ազատ, համարձակ նկարելակերպը, կոլորիտի յուրօրինակությունը, կոնստրուկտիվ գծանկարը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆեոֆան Գրեկ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։