Տաուրտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տաուրտ
կանացիության և մայրության աստվածուհի
Տեսակհին եգիպտական աստվածություն
Դիցաբանությունհին եգիպտական դիցաբանություն
Սեռիգական
Անվան մեկնաբանումՄեծ
Հունական գրաձևΤοέρης
Լատինական գրաձևTaweret, Tauret, Toeris, Thoëris, Taueret, Taurt, Tueris
ՎայրԵգիպտոս
Զբաղմունքհղի կանանց և ծննդկանների հովանավոր
ԱմուսինՍեթ
ԱսպարեզԾննդաբերութուն և fertility?
Ատրիբուտներգետաձի, փղոսկրե դաշույն
Բնորոշ գծերմեծ փոր, կոկորդիլոսի պոչ, սուր ատամներ
 Taweret Վիքիպահեստում

Տաուրտ (Վերետ) եգիպտերենից T3 wrt՝  «Մեծ»)[1] , հին եգիպտական առասպելաբանության մեջ հղի կանանց և ծննդկանների աստվածուհին[2]։

Պատկերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տաուրտը պատկերվում էր կանգնած էգ գետաձիու տեսքով արտահայտված կանացի կրծքով, ատամները սրած, գլխին կանացի կեղծամ[3]։ Մեծ փորով գետաձիու կերպարը հիշեցնում էր հղի կնոջ[2]։ Աստվածուհու սապատին կա կոկորդիլոսի պոչ[1], կամ էլ նա իր մեջքին կամ ձեռքերին տանում էր կոկորդիլոս[3]։ Հաճախ Տաուրտը ձեռքում սեղմած է դանակ, պատրաստված փղի ոսկորից[4] :

Տաուրտի երկու պատկե հանդիպում են XVII դինաստիայի փարավոն Սոբեկեմսաֆի գահի հիմքում[5]։

Տաուրտին նման էր եգիպտական դաստիարակության աստվածուհի Իպատը[1], որը նույնպես պատկերվում էր գետաձիու տեսքով, բայց առյուծի ոտքերով[3]։

Պաշտամունք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ի սկզբանե կատարում էր բերրիության աստվածուհու դերը։ Բացի դրանից հովանավորում էր մահացածներին Դուատում (անդրշիրիմյան աշխարհում), քշում էր չար ոգիներին տներից։

Համարվում էր արևելյան հորիզոնի պաշտպանը[5]։

Նրա պատկերը հմայիլի տեսքով նվիրում էին հղի կանանց, կամ տանում էին տաճար հեշտ ծննդաբերություն ապահովելու համար[2]։ Տաուրտը և Բեսը բավականին տարածված էին հռոմեկանա ժամանակաշրջանում, որպես տան պահապաններ։ Նրանց արձանիկները դրվում էին փեղկերին կամ պատի խորշերում[4]։ Աստվածուհու պաշտամունքը շարունակվեց մինչև Ք.հ. V դար[3]։

Երբեմն նրան հիշատակում են որպես Սեթ աստծո կին, որի կերպարանքներից մեկը նույնպես գետաձի էր։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Stephen Quirke Exploring Religion in Ancient Egypt. — John Wiley & Sons, 2014. — С. 54, 64. — 279 с. — ISBN 9781118610527
  2. 2,0 2,1 2,2 James P. Allen, David T. Mininberg, Metropolitan Museum of Art (New York N.Y.) The Art of Medicine in Ancient Egypt. — Metropolitan Museum of Art, 2005. — С. 32. — 117 с. — ISBN 9781588391704
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Patricia Monaghan Encyclopedia of Goddesses and Heroines. — ABC-CLIO, 2009. — С. 31, 36. — 725 с. — ISBN 9780313349904
  4. 4,0 4,1 David Frankfurter Religion in Roman Egypt: Assimilation and Resistance. — Princeton University Press, 1998. — С. 121, 131. — 336 с. — ISBN 0691070547
  5. 5,0 5,1 Sarah Melville, Alice Slotsky Opening the Tablet Box: Near Eastern Studies in Honor of Benjamin R. Foster. — BRILL, 2010. — С. 252. — 513 с. — ISBN 9004186522