Վլադիմիր Սաքսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վլադիմիր Սաքսոն
Ծնվել էմայիսի 17, 1927(1927-05-17)
ԾննդավայրԼենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էմարտի 13, 1988(1988-03-13) (60 տարեկան)
Մահվան վայրԼենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
Մայրենի լեզուռուսերեն
ԿրթությունԻ. Ե. Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտ և Լենինգրադի գեղարվեստի միջնակարգ դպրոց
Մասնագիտություննկարիչ
ԱնդամությունԽՍՀՄ նկարիչների միություն
 Vladimir Sakson Վիքիպահեստում

Վլադիմիր Ստանիսլավովիչ Սաքսոն (մայիսի 17, 1927(1927-05-17), Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - մարտի 13, 1988(1988-03-13), Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային նկարիչ, գրաֆիկ, նկարազարդող, թատերական նկարիչ, ՌՍՖՍՀ նկարիչների միության Լենինգրադի կազմակերպության անդամ[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վլադիմիր Ստանիսլավովիչ Սաքսոնը ծնվել է 1927 թվականի մայիսի 17-ին Լենինգրադում։ 1940-1941 թվականներին սովորել է Լենինգրադի Պիոներների պալատի գեղարվեստական ստուդիայում ուսուցիչներ Ս. Լևինի և Մ. Գորոխովայի մոտ[2]։ 1941-ին Վլադիմիրը ընդունվեց Լենինգրադի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտի միջնակարգ արվեստի դպրոցը (այժմ Բ. Վ. Իոգանսոնի գեղարվեստական լիցեյը), որտեղ նա ստացավ կյանքի ստեղծագործական լիցք, քանի որ նրա ուսուցիչներն էին Ա. Ա. Միլնիկովը և Օ. Բ. Բոգաևսկայան։

1942 թվականի սկզբին ՇՇՀ-ի հետ միասին մոր հիվանդության պատճառով տարհանվել է պաշարված Լենինգրադից՝ սկզբում Սամարղանդ, ապա Պենզայի շրջան։ 1944 թվականին փախստականները վերադարձան Լենինգրադ, իսկ Վլադիմիրը ուսումը շարունակեց Գեղարվեստի դպրոցում, որն ավարտեց 1949 թվականին։ Նույն թվականին ընդունվել է Լենինգրադի Ի .Է. Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտի գեղանկարչության բաժինը։ Սովորել է Ալեքսանդր Դեբլերի, Յուրի Նեպրինցևի, Միխայիլ Պլատոնովի, Ալեքսանդր Սեգալի մոտ։ 1954 թվականին ավարտել է Միխայիլ Բոբիշովի արհեստանոցի ինստիտուտը[3]։

Դասընթացի ընթացքում կազմակերպվեց շրջիկ թատերական թիմ, որի արդյունքում Վ. Ս. Սաքսոնը դարձավ Տրեմբիտայի և Ազատ քամի ներկայացումների դեկորների հեղինակ։ Դիպլոմային աշխատանք՝ Ն. Ա. Ռիմսկի-Կորսակովի «Սադկո» պիեսի էսքիզների, զգեստների և դեկորացիաների ձևավորում

Ինստիտուտն ավարտելուց հետո Վ. Սաքսոնը մեկնել է Պերմ, որտեղ որպես արտիստ աշխատել է Օպերայի և բալետի թատրոնում։ Թատրոնի արխիվը պարունակում է զգեստների և դեկորացիաների էսքիզներ Վ. Ս. Սաքսոնի կողմից ստեղծված ներկայացումների համար։ Միաժամանակ նա պայմանագրերով աշխատել է Արվեստի ֆոնդի տեղական մասնաճյուղի հետ՝ որպես նկարիչ և գրաֆիկ։ 1956 թվականին ընդունվել է Պերմի խորհրդային նկարիչների միության անդամ։ 1955 թվականից Սաքսոնը մասնակցել է Նկարիչների միության Լենինգրադի և Համամիութենական ցուցահանդեսներին։ 1958-ին վերադարձել է Լենինգրադ, համագործակցել Արվեստի ֆոնդի հետ, նկարազարդել գրքեր «Մանկական գրականություն» և «Մոսկվայի բանվոր» հրատարակչություններում։ Գրքի գրաֆիկան Սաքսոնի ստեղծագործության ամենասիրելի ոլորտն էր։ Առանձնակի հաճույքով նկարազարդումներ է ստեղծել Վ.Սոլուխինի, Վ.Ֆեդորովի, Բ.Կորնիլովի բանաստեղծական հրատարակությունների համար։

Միևնույն ժամանակ Վ. Ս. Սաքսոնը ստեղծագործաբար աշխատել է որպես նկարիչ, նկարել է բնանկարներ, դիմանկարներ և նատյուրմորտներ։ Աշխատել է ոչ միայն մոլբերտ, այլև մոնումենտալ գեղանկարչության մեջ։ Ուղևորություններ է կատարել դեպի Բայկալ լիճ, Ղրղզստան, Տյումեն, Սայաններ։ Աշխատել է Լենինգրադի նկարիչների ստեղծագործական բազայում՝ Ստարայա Լադոգայում, Գորյաչի Կլյուչում, Ակադեմիական ամառանոցում, Գուրզուֆում։ 1960 թվականին ընդունվել է ՌՍՖՍՀ նկարիչների միության Լենինգրադի կազմակերպության անդամ[4]։

Սաքսոնի ստեղծած կտավներից են «Նիժնի Անգարսկի փողոցը»[5], «Ցանցերի պատրաստում», «Պիեր»[6], «Լիստվյանկայում»[7], «Խուժիր»[6] (բոլորը՝ 1959 թ.), «Տյան Շան լեռներում», «Երեկոյան նատյուրմորտ»[8][9] կտավները (երկուսն էլ՝ 1961), «Ճանապարհ դեպի քարհանք», «Լուսաբաց», «Հոկտեմբեր»[10] (բոլորը՝ 1964), «Ծովային ձուկ[11]», «Թամարա»[12] (երկուսն էլ՝ 1965), «Առավոտ»[13] (1968), «Ցուցափեղկ», «Էրմիտաժում»[14], «Բայկալ»[15], «Սպիտակ գիշեր»[16] (բոլորը 1969), «Սպիտակ գիշեր»[17], «Գարշիկ ձուկ», «Կնոջ դիմանկար»[18][18] (բոլորը 1972 թ.), «Ապրիլ», «Ստեղծագործության տանը», «Լուսաբացին»[11] (բոլոր 1973 թ.), «Գիշեր»[19], «Բարդի»[20] , «Թռչնոցներ»[21] (բոլորը 1975 թ.), «Լիճ»[22] (եռապատիկ, 1980), «Լինեն»[15] (1982) և այլն։ Նկարչի գեղանկարչական ձևի զարգացումը անցավ 1950-ականների ավանդական օդային նկարչությունից մինչև գույնի դեկորատիվության և գույնի տեղայնության բարձրացում, կոմպոզիցիոն լուծման պայմանականության և որոշակի թատերականության և նկարի ընդհանրացում։ Ստեղծագործությունների ոճը որոշվում էր հեղինակի մտադրությամբ և բուն ստեղծագործության բնույթով և տարբերվում էր պայմանականորեն դեկորատիվից մինչև բնական-ռեալիստական։ 1980-ական թվականներին Վ. Սաքսոնը ավարտեց ծովակալության նավաշինական գործարանների մեծ պատվերը՝ ստեղծելով 5 մեծածավալ մոնումենտալ վահանակներ, որոնք պատկերում են ռուսական նավատորմի փառավոր պատմությունը[23]։

Մահացել է 1988 թվականի մարտի 13-ին Լենինգրադում՝ 61 տարեկան հասակում։

1993 թվականին Լենինգրադի նկարիչների միությունում տեղի ունեցավ Վ. Ս. Սաքսոնի հետմահու անհատական ցուցահանդեսը։ 2007 թվականին Արկա արվեստի պատկերասրահում (Սանկտ Պետերբուրգ)[24] տեղի ունեցավ Սաքսոնի անհատական ցուցահանդեսը։ Կատալոգը «Վլադիմիր Սաքսոն։ Նկարչություն» Լոգինովայի ներածական հոդվածով (Սանկտ Պետերբուրգ, 2007 թ.) Նրա աշխատանքները գտնվում են Պերմի պետական թանգարանի, Արվեստի ակադեմիայի թանգարանի հավաքածուներում։ Ռեպինը, Նովոկուզնեցկի արվեստի թանգարանը, Աստրախանի պետական պատկերասրահը, Բռնոյի կերպարվեստի թանգարանը (Սլովակիա), ինչպես նաև մասնավոր հավաքածուներում Ռուսաստանում, Ճապոնիայում[25], ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Ֆրանսիայում, Գերմանիայում, Իտալիայում և այլ երկրներում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Справочник членов Союза художников СССР. Том 2. — М: Советский художник, 1979. — С. 308.
  2. Логвинова Е. В. Владимир Саксон. Живопись. СПб., 2007.
  3. Иванов С. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. СПб., НП-Принт, 2007. С.369.
  4. Выставка произведений ленинградских художников 1960 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1961. — С. 36.
  5. Выставка произведений ленинградских художников 1960 года. Каталог]]. — Л: Художник РСФСР, 1963. — С.16.
  6. 6,0 6,1 Выставка произведений ленинградских художников 1960 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1961. — С.36.
  7. Советская Россия. Республиканская художественная выставка. Каталог. — М: Министерство культуры РСФСР, 1960. — С.73.
  8. Художник. 1962, № 8. С.13.
  9. Выставка произведений ленинградских художников 1961 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1964. — С.35—36.
  10. Ленинград. Зональная выставка. — Л: Художник РСФСР, 1965. — С.47—48.
  11. 11,0 11,1 Натюрморт. Выставка произведений ленинградских художников. — Л: Художник РСФСР, 1973. — С.12.
  12. Каталог весенней выставки произведений ленинградских художников 1965 года. — Л: Художник РСФСР, 1970. — С.27.
  13. Осенняя выставка произведений ленинградских художников. 1968 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1971. — С.14.
  14. Изобразительное искусство Ленинграда. Каталог выставки. — Л: Художник РСФСР, 1976. — С.29.
  15. 15,0 15,1 Связь времён. 1932—1997. Художники — члены Санкт-Петербургского Союза художников России. Каталог выставки. — Санкт-Петербург: ЦВЗ «Манеж», 1997. — С.297.
  16. Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1969 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1970. — С.16.
  17. По Родной стране. Выставка произведений ленинградских художников. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1974. — С.23.
  18. 18,0 18,1 Наш современник. Вторая выставка произведений ленинградских художников 1972 года. — Л: Художник РСФСР, 1973. — С.11.
  19. Наш современник. Каталог выставки произведений ленинградских художников 1971 года. — Л: Художник РСФСР, 1972. — С.20.
  20. Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1971 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1972. — С.14.
  21. Наш современник. Зональная выставка произведений ленинградских художников 1975 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1980. — С.23.
  22. Зональная выставка произведений ленинградских художников 1980 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1983. — С.22.
  23. Логвинова Е. В. Владимир Саксон. Живопись. СПб., 2007. — С.3, 72 — 76.
  24. «Выставка живописи Владимира Саксона на сайте арт-галереи «АРКА»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 13-ին.
  25. Exhibition of modern Soviet Painting. 1976. Gekkoso Gallery. Catalogue. — Tokyo, 1976. — Р.84—86,154.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Двести лет Академии художеств СССР. Каталог выставки. — Л.-М.: Искусство, 1958. — С.180.
  • Выставка произведений ленинградских художников 1960 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1963. — С.16.
  • Выставка произведений ленинградских художников 1960 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1961. — С.36.
  • Советская Россия. Республиканская художественная выставка. Каталог. — М: Министерство культуры РСФСР, 1960. — С.73.
  • Выставка произведений ленинградских художников 1961 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1964. — С.35—36.
  • Таганов В. Владимир Саксон. «Вечерний натюрморт» //Художник. 1962, № 8. С.15.
  • Ленинград. Зональная выставка. — Л: Художник РСФСР, 1965. — С.47—48.
  • Каталог весенней выставки произведений ленинградских художников 1965 года. — Л: Художник РСФСР, 1970. — С.27.
  • Никифоровская И. У художников весна. // Ленинградская правда, 1965, 19 июня.
  • Осенняя выставка произведений ленинградских художников. 1968 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1971. — С.14.
  • Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1969 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1970. — С.16.
  • Каталог произведений художников Российской Федерации, переданных в дар организациям и учреждениям культуры (1963—1971 гг.). — М: СХ РСФСР, 1972. — С.95.
  • Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1971 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1972. — С.14.
  • Наш современник. Каталог выставки произведений ленинградских художников 1971 года. — Л: Художник РСФСР, 1972. — С.20.
  • Наш современник. Вторая выставка произведений ленинградских художников 1972 года. — Л: Художник РСФСР, 1973. — С.11.
  • Натюрморт. Выставка произведений ленинградских художников. — Л: Художник РСФСР, 1973. — С.12.
  • По Родной стране. Выставка произведений ленинградских художников. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1974. — С.23.
  • Весенняя выставка произведений ленинградских художников. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1974. — С.10.
  • Наш современник. Зональная выставка произведений ленинградских художников 1975 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1980. — С.23.
  • Изобразительное искусство Ленинграда. Каталог выставки. — Л: Художник РСФСР, 1976. — С.29.
  • Exhibition of modern Soviet Painting. 1976. Gekkoso Gallery. Catalogue. — Tokyo, 1976. — Р.84—86,154.
  • Зональная выставка произведений ленинградских художников 1980 года. Каталог. — Л: Художник РСФСР, 1983. — С.22.
  • Справочник членов Ленинградской организации Союза художников РСФСР. — Л: Художник РСФСР, 1987. — С.115.
  • Связь времён. 1932—1997. Художники — члены Санкт-Петербургского Союза художников России. Каталог выставки. — Санкт-Петербург: ЦВЗ «Манеж», 1997. — С.297.
  • Русская деревня. Выставка произведений петербургских художников. Живопись. Графика. — СПб., Мемориальный музей Н. А. Некрасова, 1998.
  • Иванов С. В. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. — Санкт-Петербург: НП-Принт, 2007. — С. 369, 391, 393—397, 400—402, 404. ISBN 5-901724-21-6, ISBN 978-5-901724-21-7.
  • Логвинова Е. В. Владимир Саксон. Живопись. СПб., 2007.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]