Վիյա Արտմանե

Վիյա Արտմանե; լատիշ․՝ Vija Artmane
Ծնվել է	օգոստոսի 21, 1929 կամ հուլիսի 21, 1929
Ծննդավայր	Kaive, Tuckum County, Լատվիա
Մահացել է	հոկտեմբերի 11, 2008 (79 տարեկանում)
Մահվան վայր	Ստրենչի, Լատվիա
Քաղաքացիություն	Լատվիա; ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դերասանուհի, թատրոնի դերասանուհի և կինոդերասանուհի
Ամուսին(ներ)	Արթուր Դիմիտերս
Երեխա(ներ)	Kaspars Dimiters?
Պարգևներ և մրցանակներ	Լենինի շքանշան, «Պատվո նշան» շքանշան, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, Երեք արտղի 4-րդ դասի շքանշան, Բարեկամության շքանշան, Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, Լատվիական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ, Q16352907? և Q16363912?

Վիյա Արտմանե (իսկական անունը՝ Ալիդա Ֆրիցևնա, (օգոստոսի 21, 1929(1929-08-21) կամ հուլիսի 21, 1929(1929-07-21)^[1], Kaive, Tuckum County, Լատվիա - հոկտեմբերի 11, 2008(2008-10-11)^[2]^[3], Ստրենչի, Լատվիա), լատիշ դերասանուհի։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի (1969)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիյա Արտմանեն ծնվել է 1929 թվականին: 1949 թվականին ավարտել է Ռայնիսի անվան գեղարվեստական թատրոնին կից ստուդիան (Ռիգա)։ Նկարահանվել է կինոյում։ Ռեժիսոր Պավել Արմանդի «Կարապանման ամպերի ետևից» կինոնկարը (1957) դերասանուհուն ճանապարհ հարթեց դեպի կինոաշխարհ: Միխայիլ Երշովի «Հարազատ արյուն» կինոնկարում (1963) Արտմանեն կարողացավ ոչ միայն ճշտորեն հաղորդել մարմնավորած հերոսուհու՝ Սոնյայի արտաքին գծերը, այլև մեծ վարպետությամբ բնորոշեց նրա բնավորությունը, ի հայտ բերեց կերպարը ամբողջացնող և հոգեբանությունը բացահայտող ապշեցուցիչ կարողություն: Այդ դերակատարման համար Վիյա Արտմանեն ճանաչվեց 1966 թվականի լավագույն դերասանուհին: Լեոնիդ Լեյմանիսի «Էդգար և Քրիստինա» կինոնկարը (1966) պատմում է ձիապան Էդգարի և ուժեղ ու հաստատուն բնավորության տեր աղախին Քրիստինայի ամեն խոչընդոտ հաղթահարող սիրո մասին: Լավագույն կինոդերակատարումներն են՝ Դացե («Կարապաերամ ամպերից այն կողմ», 1957), Սոնյա («Հարազատ արյուն», 1964), Նա («Ոչ ոք չէր ուզում մեռնել», 1966), Քրիստինա («Էդգարը և Քրիստինան», 1967), Շերստոբիտովի «Անդրոմեդայի միգամածությունը» (1967), Վիկտոր Գեորգիևի «Հոգով ուժեղները» (1967) և այլ կինոնկարներում նկարահանվելուց հետո դերասանուհին հանդես եկավ Վոլդեմար Պուցեի «Հողաչափերի ժամանակները» կինոնկարում (1970), որը պատմում էր 19-րդ դարավերջի լատիշ գյուղացու կյանքը: Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստուհի Վիյա Արտմանեն նկարահանվել է նաև ռեժիսորներ Օլգերտ Դունկերսի «Թիթեռնիկի պարը» (1972), Իմանտ Կրենբերգի «Եղևնին աշորայի մեջ» (1973), Էրիկ Լացիսի «Ընծա միայնակ կնոջը» (1974) և այլ կինոժապավեններում:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 http://eng.novonews.lv/news/2008/10/21/latvia_en/006548.html
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[_57c202ef63bbf8a7-1] 1,0 ^1,1 Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>

[_5db8ae34b2922b3a-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 http://eng.novonews.lv/news/2008/10/21/latvia_en/006548.html

[_ec402dbff3f41943-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[1]

[2]

[3]

Վիյա Արտմանե

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Որոնել

Վիյա Արտմանե լատիշ․՝ Vija Artmane

Ծնվել է	օգոստոսի 21, 1929(1929-08-21) կամ հուլիսի 21, 1929(1929-07-21)^[1]
Ծննդավայր	Kaive, Tuckum County, Լատվիա
Մահացել է	հոկտեմբերի 11, 2008(2008-10-11)^[2]^[3] (79 տարեկանում)
Մահվան վայր	Ստրենչի, Լատվիա
Քաղաքացիություն	Լատվիա ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դերասանուհի, թատրոնի դերասանուհի և կինոդերասանուհի
Ամուսին(ներ)	Արթուր Դիմիտերս
Երեխա(ներ)	Kaspars Dimiters?
Պարգևներ և մրցանակներ	Լենինի շքանշան, «Պատվո նշան» շքանշան, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, Երեք արտղի 4-րդ դասի շքանշան, Բարեկամության շքանշան, Լատվիական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, Լատվիական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ, Q16352907? և Q16363912?