«Ֆիդիաս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (7) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 17. Տող 17.
}}
}}


'''Ֆիդիաս''',[[հույն]] [[քանդակագործ]], բարձր դասական [[Արվեստ|արվեստի]] խոշորագույն վարպետ։
'''Ֆիդիաս''',[[հույն]] [[քանդակագործ]], բարձր դասական [[արվեստ]]ի խոշորագույն վարպետ։


== Մանկություն ==
== Մանկություն ==
Ֆիդիասի մանկությունն ու պատանեկությունը համընկել են [[Հույն-պարսկական պատերազմներ|հույն-պարսկական պատերազմների]] տարիներին: Ըստ [[Պլուտարքոս|Պլուտարքոսի]]՝ [[Աթենք|Աթենքում]] [[Ակրոպոլիս|Ակրոպոլիսի]] վերականգնման ժամանակ Ֆիդիասը եղել է Աթենական պետության ղեկավարի՝ Պերիկլեսի խորհրդականն ու օգնականը:
Ֆիդիասի մանկությունն ու պատանեկությունը համընկել են [[հույն-պարսկական պատերազմներ]]ի տարիներին։ Ըստ [[Պլուտարքոս]]ի՝ [[Աթենք]]ում [[Ակրոպոլիս]]ի վերականգնման ժամանակ Ֆիդիասը եղել է Աթենական պետության ղեկավարի՝ Պերիկլեսի խորհրդականն ու օգնականը։



== Ստեղծագործություններ ==
== Ստեղծագործություններ ==
Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից: Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի [[Բրոնզ|բրոնզե]] հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում` ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած [[Զևս|Զևսի]] (կանգնեցվել է [[Օլիմպիա|Օլիմպիայում]]՝ Զևսի տաճարում. [[Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ|աշխարհի 7 հրաշալիքներից]] է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները: Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» ([[Կապիտոլիումի թանգարան]], [[Հռոմ]]), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար:
Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից։ Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի [[բրոնզ]]ե հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում` ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած [[Զևս]]ի (կանգնեցվել է [[Օլիմպիա]]յում՝ Զևսի տաճարում. [[Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ|աշխարհի 7 հրաշալիքներից]] է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները։ Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» ([[Կապիտոլիումի թանգարան]], [[Հռոմ]]), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար։
Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները` Բրիտանական թանգարանում ([[Լոնդոն]]), Լուվրում ([[Փարիզ]]), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է [[1687]] թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն): Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը:
Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները` Բրիտանական թանգարանում ([[Լոնդոն]]), Լուվրում ([[Փարիզ]]), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է [[1687]] թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն)։ Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը։
== Պատկերասրահ ==
== Պատկերասրահ ==
<gallery>
<gallery>

10:12, 24 Մայիսի 2014-ի տարբերակ

Ֆիդիաս
հին հունարեն՝ Φειδίας
Պատկեր:Портрет Фидия.jpg
Ֆիդիասի ինքնաքանդակը 438 թ. ՄԹԱ
Ի ծնեΦειδίας
Ծնվել էմ.թ.ա. 5-րդ դար
ԾննդավայրԱթենք
Մահացել էմ.թ.ա. 431
Վախճանի վայրըՀին Աթենք կամ Օլիմպիա բնակավայր, Ancient Olympia Municipality, Էլիդա, Արևմտյան Հունաստան, Հունաստան
ՔաղաքացիությունՀին Աթենք
Ազգությունհույն
ՈւսուցիչHegias of Athens? և Ageladas?
Ստեղծագործություն(ներ)Զևսի արձանը Օլիմպիայում, Աթենաս Պրոմաքոսի արձան, Lemnian Athena?, Athena Parthenos?, Aphrodite Urania statue at Elis?[1], Athena statue at Elis?[2] և Statue of youth at Olympia?[3]
Մասնագիտությունքանդակագործ, ճարտարապետ և նկարիչ
Գործունեությունըքանդակագործ
Ծնողներհայր՝ Charmides?
ԵրեխաներFidias the Younger?
 Phidias Վիքիպահեստում

Ֆիդիաս,հույն քանդակագործ, բարձր դասական արվեստի խոշորագույն վարպետ։

Մանկություն

Ֆիդիասի մանկությունն ու պատանեկությունը համընկել են հույն-պարսկական պատերազմների տարիներին։ Ըստ Պլուտարքոսի՝ Աթենքում Ակրոպոլիսի վերականգնման ժամանակ Ֆիդիասը եղել է Աթենական պետության ղեկավարի՝ Պերիկլեսի խորհրդականն ու օգնականը։

Ստեղծագործություններ

Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից։ Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի բրոնզե հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում` ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած Զևսի (կանգնեցվել է Օլիմպիայում՝ Զևսի տաճարում. աշխարհի 7 հրաշալիքներից է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները։ Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» (Կապիտոլիումի թանգարան, Հռոմ), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար։ Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները` Բրիտանական թանգարանում (Լոնդոն), Լուվրում (Փարիզ), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է 1687 թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն)։ Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը։

Պատկերասրահ

Կաղապար:Link FA

  1. Παυσανίας 6.25.1 // Description of Greece (հին հունարեն.)
  2. Παυσανίας 6.26.3 // Description of Greece (հին հունարեն.)
  3. Παυσανίας 6.4.5 // Description of Greece (հին հունարեն.)