Սուրբ Ալեքսանդրի եկեղեցի (Վարշավա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուրբ Ալեքսանդրի եկեղեցի
Հիմնական տվյալներ
Տեսակեկեղեցի
ԵրկիրԼեհաստան Լեհաստան
ՏեղագրությունՎարշավա
Դավանանքկաթոլիկություն
ԹեմRoman Catholic Archdiocese of Warsaw?
Հիմնական ամսաթվերը1825
Ժառանգության կարգավիճականշարժ հուշարձան[1]
ԱնվանվածԱլեքսանդր Նևսկի
ՃարտարապետՔրիստիան Պյոտր Այգներ
Ճարտարապետական ոճնեոդասականություն
Հիմնադրված1825
Շինանյութաղյուս
Քարտեզ
Քարտեզ
 Saint Alexander church in Warsaw Վիքիպահեստում

Սուրբ Ալեքսանդրի եկեղեցին (լեհ.՝ kościół św. Aleksandra), հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցի է, որը գտնվում է Լեհաստանի մայրաքաղաք Վարշավայում՝ Երեք խաչերի հրապարակում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եկեղեցին հիմնադրվել է Վարշավայի երախտապարտ քաղաքացիների կողմից ` ի պատիվ Ռուսաստանի ցար Ալեքսանդր I[2], ով Լեհական թագավորությանը Սահմանադրությանը շնորհեց։ Այն կառուցվել է 1818-1825 թվականներին, նեոկլասիկա ոճով։ Եկեղեցու հիմնաքարը դրվել է 1818 թվականի հունիսի 15-ին Պետական գանձապետ Յան Վեգլինսկու կողմից[2]։ Տաճարը նվիրվել է 1826 թվականի հունիսի 18-ին արքեպիսկոպոս Վոյիչեկ Սկարսզևսկի կողմից և կառուցվել է շրջանաձև հատակագծով, ծածկված գմբեթով, որը հաճախ կոչվում է ռոտունդա։ Եկեղեցու արտաքին ձևի ոգեշնչումը Հռոմի Պանթեոնն է[2]։ Հիմնական խորանը զարդարված է Ֆրանցիսկ Սմուգլևիչի Հիսուսի խաչելիությունը յուղանկարով[2]։

Հիսուս Քրիստոս

Եկեղեցին վերակառուցվել է նեոկլասիկա ոճով, որի արդյունքում այն ավելի ընդլայնվեց ՝ երկու աչքի ընկնող աշտարակներով և մի մեծ գմբեթով։ 1883 թվականի ապրիլի 14-ին եկեղեցին վերակառուցելու համար մրցույթ հայտարարվեց, որի արդյունքում վերանորոգման աշխատանքների դիզայնը տրվեց Յոզեֆ Պիուս Դզիեկոնսկուն[2]։ Օրիգինալ ռոտունդան ընդարձակվեց՝ ավելացվելով երեք անվակունդ Ույազդովսկի պողոտայից և երկու աշտարակ ՝ ամրացնելով պատերն ու գմբեթը։ Հարավային սյունազարդ նախասրահը զարդարվեց քանդակներով[2]։ Այս փոփոխությունների արդյունքում շենքը Վարշավայում դարձավ ամենամեծը։

Իր գոյության ընթացքում եկեղեցին ականատես է եղել մի շարք պատմական իրադարձությունների, այդ թվում 1912 թվականի Լեհական ապստամբության մասնակից Բոլեսլավ Պրուսի հուղարկավորության արարողությանը։

Եկեղեցին ավերվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, Վարշավայի ապստամբության ընթացքում։ 1944 թվականի սեպտեմբերին գերմանական օդուժի ռմբակոծությունից եկեղեցին շատ վնասվեց, որի արդյունքում փլուզվեց գմբեթը, քանդվեց աշտարակներից մեկը[2] ։ Պատերազմից հետո, բազմաթիվ քննարկումներ եղան եկեղեցին վերակառուցելու վերաբերյալ։ Որոշում էին վերակառուցել այն իր նախկին տեսքի նման, թե մեկ այլ ձևով[3]։ Ի վերջո եկեղեցին վերակառուցվեց 1949-1952 թվականների ընթացքում, իր օրիգինալ տեսքի նախատիպով։

1826 թվականին մեծահարուստ Ստանիսլավ Լյուբամիրսկին Հռոմից 17-րդ դարի Քրիստոսի մարմարե քանդակը գնեց և տեղափոխեց այն Սուրբ Ալեքսանդրի եկեղեցի։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. register of objects of cultural heritage in Poland
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «Historia parafii» (լեհերեն). www.swaleksander.pl. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 1-ին.
  3. "Kościół pw. św. Aleksandra" (in Polish). Warszawa 1939. Retrieved 2009-02-24.