Jump to content

Ռիչարդ Դալթոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռիչարդ Դալթոն
Ծնվել էմոտ 1715[1]
Մահացել էփետրվարի 7, 1791(1791-02-07)[1][2]
Մահվան վայրԼոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[1]
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտությունգծանկարիչ և փորագրիչ
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼոնդոնի հնահավաքների ընկերություն
 Richard Dalton Վիքիպահեստում

Ռիչարդ Դալթոն (անգլ.՝ Richard Dalton, մոտ 1715[1] - փետրվարի 7, 1791(1791-02-07)[1][2], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[1]), անգլիացի գծանկարիչ, փորագրիչ և թագավորական գրադարանավար։ Հետագայում դարձել է արվեստի դիլեր:

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է մոտ 1715 թվականին, նա Քամբերլենդում գտնվող Ուայթհավենի քահանա Ջոն Դալթոնի կրտսեր որդին էր. Ջոն Դալթոնը, Դ.Դ., բանաստեղծը, նրա ավագ եղբայրն էր: Նա վերապատրաստվել է որպես նկարիչ և մեկնել է Հռոմ` շարունակելու իր ուսումը։[3]

1749 թվականին Դալթոնը Ռոջեր Կինաստոնի և Ջոն Ֆրեդերիկի հետ մեկնեց Նեապոլ, Հարավային Իտալիա և Սիցիլիա, որտեղ նրանք միացան մի կուսակցության, որը բաղկացած էր Ջեյմս Քոլֆեյլդից, Չարլմոնտի 1-ին կոմսից, Ֆրենսիս Պիերփոնտ Բերթոնից և ուրիշներից։ Դալթոնն այնուհետև ուղեկցեց Չարլեմոնին Կոստանդնուպոլիս, Հունաստան և Եգիպտոս կատարած շրջագայության ժամանակ:[4]

Դալթոնին հաջողվեց ստանալ Ջորջ III-ի գրադարանավարի պաշտոնը, երբ ապագա թագավորը Ուելսի արքայազնն էր, և թագավորի գահակալությունից հետո շարունակեց իր պաշտոնը Բուտեի կոմսի բարեհաճությամբ։ Այնուհետև նա նշանակվեց պատկերների պահպանող և նրա մեծության հնագետ:[4]

Դալթոնին ուղարկեցին արտերկիր՝ թագավորի համար արվեստի գործեր գնելու, օրինակ՝ Կարաչիի «Մադոննան և քնած երեխան Սուրբ Հովհաննես Մկրտչի հետ» կտավը, որը ձեռք է բերվել 1766 թվականին։ Նրան ծանոթացնելով Անգլիային որպես յակոբիտ սըր Ռոբերտ Սթրենջի մրցակից (ով մեղադրում էր Դալթոնին թագավորի վրա անհարկի ազդեցություն գործադրելու մեջ՝ Բարտոլոցիին օգնելու համար):Դալթոնը սկզբնական հանձնաժողովներից մեկն էր, ով 1755 թվականին մշակեց Անգլիայում Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայի ստեղծման առաջին նախագիծը: Նա 1765 թվականին Նկարիչների Ներգրավված միության սկզբնական անդամներից էր և դարձավ նրանց գանձապահը:Նա մեծ տուն է գնել Pall Mall-ում, որն օգտագործելու է որպես տպագրության պահեստ, բայց քանի որ դա չհաջողվեց, նա այնտեղ հիմնեց արվեստների ակադեմիայի առաջին միջուկը, թագավորի պաշտպանության ներքո, և դրդեց Սուրբ Մարտին Լեյն ակադեմիան տեղափոխել այնտեղ իր ուսանողներին և սարքավորումները: Ավելի ուշ Դալթոնը տարածքը հանձնեց Ջեյմս Քրիստիին, ով այնտեղ աճուրդի կազմակերպիչ էր:[4][5]

Դալթոնը շարունակեց օգտագործել իր ազդեցությունը թագավորի վրա Արվեստի թագավորական ակադեմիա ստեղծելու համար, և երբ Թագավորական ակադեմիան իսկապես բացվեց, նա ընտրվեց դրա հնաոճը: Դալթոնը մահացել է 1791 թվականի փետրվարի 7-ին Սենթ Ջեյմս պալատի իր սենյակներում: 1767 թվականին ընտրվել է Լոնդոնի հնավաճառների ընկերության անդամ:[6]

Կահիրեով անցնող Մահմալը. Դալթոնի փորագրություն, այժմ Հաջի և ուխտագնացության արվեստի Խալիլի հավաքածուում:

Դալթոնն առաջին անգլիացին էր, ով գծագրեց այս երկրներում հին արվեստի հուշարձանները. դրանցից մի քանիսը ինքն էր փորագրել և փորագրել: Հետևաբար, Աթենքի հնություններից ընտրվածը իր տեսակի մեջ առաջին հրատարակությունն էր, բայց այն գերազանցվեց Ջեյմս Ստյուարտի և Նիկոլաս Ռևեթի հրապարակումներով։ Դալթոնը Թուրքիայում և Եգիպտոսում հրատարակել է հուշարձանների, բարքերի, սովորույթների փորագրությունների մի շարք այլ հավաքածուներ: Դալթոնը նաև առաջին նկարիչն էր, ով փորագրեց Հանս Հոլբեյնի գծած դիմանկարների շարքը, որը հայտնաբերել էր թագուհի Քերոլայնը Քենսինգթոնյան պալատում:[4]

Դալթոնն ամուսնացել է 1764 թվականի հունիսի 25-ին Էսթերի հետ՝ Աբրահամ Դեհոլի դուստրը, որը Spitalfields-ի մետաքսագործ էր, բայց չթողեց օրինական ժառանգ:[4]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 RKDartists (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 Russell F. Dalton, Richard // Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T021230
  3. «Հռոմ». Վիքիպեդիա. 2024-04-20.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Կաղապար:Cite DNBSupp
  5. «Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա (Լոնդոն)». Վիքիպեդիա. 2024-04-06.
  6. «Սենտ Ջեյմս շրջան (Լուիզիանա)». Վիքիպեդիա. 2024-04-11.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռիչարդ Դալթոն» հոդվածին։