Պալմիտինաթթու

Պալմիտինաթթու
Քիմիական բանաձև	C₁₆H₃₂O₂
Մոլային զանգված	4,3E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն	0,8414 գ/սմ³ գ/սմ³
Հալման ջերմաստիճան	62,9 °C և 61 °C °C
Այրման ջերմաստիճան	192 °C
Քիմիական հատկություններ
Բեկման ցուցիչ	1,4219
Դասակարգում
CAS համար	57-10-3
PubChem	985
EINECS համար	200-312-9
SMILES	CCCCCCCCCCCCCCCC(=O)O
ЕС	200-312-9
ChEBI	960
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Պալմիտինաթթու, CH₃(CH₂)₁₄COOH, միահիմն հագեցած կարբոնաթթու։ Անգույն բյուրեղներ են, հալված ջերմաստիճանը՝ 63,1°С, եռմանը՝ 351,5°С։

Ֆիզիկական հատկություններ

Ջրում չի լուծվում, չափավոր լուծվում է սպիրտում, բենզոլում, ացետոնում։ Բնության մեջ տարածված ճարպաթթու է, գլիցերինային էսթերների ձևով մտնում է համարյա բոլոր բնական ճարպերի բաղադրության մեջ․ խոզի ճարպում՝ 30% , կովի յուղում՝ 25% են։ Պալմիտինաթթուի և բարձրակարգ սպիրտների էսթերներն առաջացնում են մոմեր։

Նշանակություն

Պալմիտինաթթուի ցետիլային էսթերը կազմում է սպերմացումի կարևորագույն բաղադրիչը, միրիցիլայինը՝ մեղրամոմի են։ Կենդանիների օրգանիզմում Պալմիտինաթթուի կենսասինթեզն իրականանում է А կոֆերմենտի մասնակցությամբ։ Պալմիտինաթթու ստանում են բնական ճարպերից․ վերջինս ենթարկում են հիդրոլիզի և ստացված թթուների խառնուրդից անջատում վերաբյուրեղացմամբ։

Կիրառում

Պալմիտինաթթուի որոշ էսթերներ օգտագործվում են լվացող միջոցների, կոսմետիկական պատրաստուկների ստացման համար։ Պալմիտինաթթուի և ստեարինաթթվի խառնուրդը ստեարինի հիմքն է։

Ծանոթագրություններ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 85)։