Նավի Մումբաի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք-արբանյակ
Նավի Մումբաի
մարաթհի՝ नवी मुंबई
հինդի՝ हिन्दी
անգլ.՝ Navi Mumbai, New Bombay
Զինանշան
Nm seal.JPG

Navi Mumbai Skyline.jpg
ԵրկիրՀնդկաստան Հնդկաստան
ՆահանգՄահարաշտրա
ՇրջանՄումբաի
Հիմնադրված է1972 թ.
Այլ անվանումներ108, 63
Մակերես108, 63 կմ²
ԲԾՄ10 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն1 119 477 մարդ (2011)
Խտություն4332 մարդ/կմ²
Ժամային գոտիUTC+5:30
Հեռախոսային կոդ+022
Ավտոմոբիլային կոդՄՆ-43
Պաշտոնական կայքnmmconline.com
##Նավի Մումբաի (Հնդկաստան)
Red pog.png

Նավի Մումբաի (մարաթհի՝ नवी मुंबई, IAST: Navi Muṃbaī IAST), քաղաք Հնդկաստանի Մահարաշտրա նահանգի արևմտյան ափին։ Հիմնադրվել է 1972 թվականին որպես քաղաք-արբանյակ ։ Այս քաղաքը աշխարհի ամենամեծ «արհեստական» քաղան է, այն ընդգրկում է 344 կիլոմետր քառակուսի տարածք։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավի Մումբաի քաղաք-արբանյակի շինարարությունը «մեծ երկրի» վրա անհրաժեշտ էր կառուցել քաղաքի բնակչությունը նոսրացնելու համար։ Դրա հնարավորությունները սահմանափակում է այն կղզին, որի վրա այն գտնվում է։ Նավի Մումբայի քաղաքի նախագիծը սկսվել է գծագրվել դեռևս 1971 թվականին Չալզա Կորրեայի և Ր.Կ. Ջհի (գլխավոր ճարտարապետ) գլխավորությամբ։ Քաղաքի շինարարության համար օգտագործվել է Մահարաշտրա նահանգի Կոնկասյան ափի երկայնքով ձգվող 150 կմ երկարությամբ տարածք։ Մահարաշտրայի կառավարության կողմից գնվել է տարածքներ որոնք գտնվել են մասնավոր սեփականության տակ, 85 բնակավայրեր, ընդհանուր տարածքը կազմել է 15 954 հեկտար կիլոմետր քառակուսի։ 1972 թվականին սկսվեց նոր քաղաքի շինարարությունը։ 1973 թվականին կառուցվել է Վաշիի կամուրջը որը իրար է միացնում Մումբայը և Նավի Մումբային։ Սակայն բնակչության աճը և տնտեսության բուռն զարգացումը սկսվեց 1990 թվականի շուկայի հիմնումից և 1992 թվականին երկաթուղու կառուցումից հետո։ 1992 թվականին, հունվարի 1-ին ստեղծվեց Նավի Մումբաի քաղաքի գերագույն համայնքային կորպորացիան։ Քաղաքի բնակչությունը 1991 թվականից մինչև 2001 թվականը ընկած ժամանակաշրջանում 318 հազար մարդուց աճեց մինչև 704 հազար մարդ։

Ֆիզիկա-աշխարհագրական դիրք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավի Մումաի քաղաքը տեղակայված է Արաբական ծովի ափին։ Այն արևմուտքից սահմանափակված է ծովով հիսկ արևելքից շրջապատված է Արևմտյան Հատեր լեռների լեռնալանջերով։ Քաղաքի տարածքում են գտնվում քսաներեք լճեր։ Քաղաքի ջրային ավազանի ընդհանուր մակերեսը կազմում է 333 023 կմ քառակուսի։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավի Մումբաի քաղաքի կլիման արևադարձային մուսոնային է։ Այստեղ օդի միջին ջերմաստիճանը կազմում է մոտ 22 °C-ից մինչև 36 °C: Ձմռանը այստեղ օդի ջերմաստիճանը իջնում է 17 °C-ից մինչև 20 °C, իսկ ամռանը այն տաքանում է 36 °C-ից մինչև 41 °C: Տարեկան տեղումների 80 %-ը թափվում է հուլիսից մինչև հոկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածը։ Օդի 61-86 % խոնավության պայմաններում քաղաքի տարեկան թափվող տեղումների քանակը կազմում է 2842 մմ:

Nuvola apps kweather.svg Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Նավի Մումբաի քաղաքի
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ տարին
միջին առավելագույնը (°C) 28,9 29,6 31,6 33,1 33,8 32,3 29,8 29,7 30,0 32,3 32,0 30,6 31,14
միջին ջերմաստիճանը (°C) 23,5 24,1 26,6 28,7 30,1 29,2 27,4 27,1 27,1 28,1 26,7 24,8 27,0
միջին նվազագույնը (°C) 18,1 18,7 21,7 24,3 26,5 26,1 25,1 24,6 24,3 23,9 21,4 19,0 22,8
տեղումների քանակը (մմ) 0 0 0 1 12 569 1068 712 368 86 7 1 2842
Աղբյուր՝ [1]

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2011 թվականի մարդահամարի համաձայն քաղաքի բնակչությունը կազմում է 1 119 477, որից 611 501-ը տղամարդիկ են, իսկ 507 976-ը կանայք։ Այստեղ գրագիտության մակարդակը կազմում է 91, 57 %։ Սեռերի հարաբերությունը կազմու է 800:1000, որից 800-ը կանայք են իսկ 1000-ը տղամարդիկ։ Աղջիկների և տղաների թվաքանակի հարաբերությունը կազմու է 901:1000, որից 901-ը աղջիկների թիվն է իսկ 1000-ը տղաների։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մումբայ քաղաքի ծայրամասային երկաթուղային ցանցը զբաղեցնում է այս քաղաքի մեծ մասը։ Համեմատաբար ավելի կարևոր երկաթուղային կայարաններից են Վաշի, Ներուլ, Բելապուր և Պանվել կայարանները։ Պանվել շրջանում կառուցվել է Նավի մումբաի քաղաքի համաշխարհային օդանավակայնը։ Օդանավակայանի շինարարությունը սկսվել է 2007 թվականից։ Այն մոտակա գործող օդանավակայանից ՝Չատրապատի Շիվաջիից հեռու է մոտ երեսուն կիլոմետր։ Նավի մումբաի քաղաքի Ուրան շրջանում է գտնվում Հնդկաստանի ամենամեծ բեռնափոխադրման նավահանգիստներից մեկը, որին անվանում են Ջավահարլալա Ներու անունով։ Այս նավահանգստին են պատկանում Հնդկաստանի բեռնափոխադրումների մեծ մասը ՝ 65 %-ը։

Լուսանկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]