Յուհան Տիրեն
Յուհան Տիրեն շվեդերեն՝ Johan Tirén | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հոկտեմբերի 12, 1853[1][2][3] կամ հոկտեմբերի 21, 1853[3] |
Ծննդավայր | Själevad parish, Էրնշյոլդսվիկ, Վեսթերնորլանդ, Շվեդիա[3] |
Վախճանվել է | օգոստոսի 24, 1911[1][2] (57 տարեկան) |
Մահվան վայր | Պեննինգբյու, Նոռտելյե, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
Աշակերտներ | Elin Asker? |
Ամուսին | Գերդա Տիրեն[3] |
Զավակներ | Nils Tirén? և Stina Tirén? |
![]() |
Յուհան Տիրեն (շվեդերեն՝ Johan Tirén, շվեդերեն՝ Rydberg, հոկտեմբերի 12, 1853[1][2][3] կամ հոկտեմբերի 21, 1853[3], Själevad parish, Էրնշյոլդսվիկ, Վեսթերնորլանդ, Շվեդիա[3] - օգոստոսի 24, 1911[1][2], Պեննինգբյու, Նոռտելյե, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա), շվեդ նկարիչ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Յուհան Տիրենը ծնվել է 1853 թվականին Շվեդիայի Շելևադ բնակավայրում։ Երբ տղան յոթ տարեկան էր, ընտանիքը տեղափոխվել է Ուվիկեն քաղաք, որտեղ նկարչի հայրը հովիվ է եղել։ Ավարտել է տեխնիկական դպրոցը, 1877-1880 թվականներին սովորել է Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայում։
1880 թվականին նկարիչն Ակադեմիայի մրցույթում նվաճել է ոսկե մեդալ և արտասահմանում սովորելու համար դրամաշնորհ ստացել։ 1881 թվականին նրա «Եմթլանդի լեգենդ» (Jämtlandssägen) նկարը ուսանողական ցուցահանդեսում մեծ հաջողություն է ունեցել։ 1882-1984 թվականներին Յուհան Տիրենը մեկնել է Եվրոպա, սովորել Գերմանիայում, Իտալիայում և Ֆրանսիայում։
1883 թվականին Տիրանը վերադարձել է Ուվիկեն, սակայն հաջորդ տարի կրկին մեկնել է Փարիզ, ուսումը շարունակելու և այլևս չառանձնանալու կնոջից՝ Գերդայից, ով, ակադեմիան ավարտելով, 1883 թվականին մեկնել էր սովորելու Ֆրանսիայում։ 1884 թվականի հունվարին նրանք նշանադրվեցին և նույն տարում Փարիզում ամուսնացան։ 1884 թվականի վերջում նորապսակները վերադարձան հայրենիք և բնակություն հաստատեցին իրենց հայրենի քաղաքում։ Նկարել է հյուսիսային բլուրներ, տեսարաններ Շվեդիայի սաամայի բնակչության կյանքից։ Ավելի ուշ ընտանիքը տեղափոխվել է Պեննինգբյու և հատատվել Տիրստա ագարակում։ 1894 թվականին Տիրենն ընտանիքի հետ միասին կարճ ժամանակով վերադարձել է Ուվիկեն։
Յուհան Տիրենը մահացել է 1911 թվականին Պեննինգբյուում[5]։
Ստեղծագործական ուղի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նկարչի ամենահայտնի կտավներից են` «Ձյունամրրիկից հետո» («Efter snöstormen», 1885), որը պատկերել է սաամուհուն մահացած որդու կողքին, «Älgskytten» (1889 ), «Եղնիկների հրազենային որս» («Lappar tillvaratagande skjutna renar», 1892), որը հիմնված է եղել իրական փաստի վրա, երբ հանքագործարանատեր Ուիլյամ Փարուպը կազմակերպել էր եղջերուների որս, որոնք, ըստ նրա, վնասել են Յուսնեդալեի իր հողատարածքները. այս աշխատանքը հանրային մեծ արձագանքի է արժանացել։
Նկարիչը ստեղծել է նաև ջրաներկ աշխատանքներ կենցաղային և ազգագրական թեմաներով։ Նրա ստեղծագործությունները ցուցադրվել են 1897 թվականին Ստոկհոլմում կայացած Ազգային ցուցահանդեսում և 1900 թվականին Փարիզի համաշխարհային ցուցահանդեսում։
Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Կին՝ Գերդա Տիրեն (օրիորդական ազգանունը՝ Ռյուդբերգ, 1858-1928), շվեդ նկարչուհի-պատկերազարդող, ամուսնացել է 1884 թվականին
- Որդի՝ Նիլս Տիրեն (1885-1935), նկարիչ
- Դուստր՝ Քրիստինա Տիրեն (1886-1951), նկարչուհի
- Դուստր՝ Կարին (1887-1951), երաժշտության ուսուցիչ
- Դուստր՝ Էվա Էլիզաբեթ (1890-1937), վոկալիստ
- Եղբայր՝ Կառլ Տիրեն, բանահավաք (երգեր ու լեգենդներ հավաքող)
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Hofberg H. Tirén, Johan genre- och landskapsmålare (швед.) — 1906. — P. 623.
- ↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
- ↑ Johan Tirén
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Работы Юхана Тирена (1853-1911) Archived 2018-11-29 at the Wayback Machine.
|
![]() |
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Յուհան Տիրեն կատեգորիայում։ |