Յոհան Քրիստոֆ Ադելունգ

Յոհան Քրիստոֆ Ադելունգ; գերմ.՝ Johann Christoph Adelung
Ծնվել է	օգոստոսի 8, 1732[…]; Շպանտեկով, Vorpommern-Greifswald District, Մեկլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա, Գերմանիա
Մահացել է	սեպտեմբերի 10, 1806[…] (74 տարեկան); Դրեզդեն
Գերեզման	Դրեզդեն
Քաղաքացիություն	Պրուսիայի թագավորություն
Մասնագիտություն	բառարանագիր, բանասեր, գրադարանավար, լեզվաբան, թարգմանիչ և գրող
Գործունեության ոլորտ	լեզվաբանություն
Անդամակցություն	Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Էրֆուրտի կիրառական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան և Kloster Berge school?
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Հայր	Johann Paul Adelung?
	Johann Christoph Adelung Վիքիպահեստում

Յոհան Քրիստոֆ Ադելունգ (գերմ.՝ Johann Christoph Adelung, օգոստոսի 8, 1732(1732-08-08)^[1]^[2]^[3]^[…], Շպանտեկով, Vorpommern-Greifswald District, Մեկլենբուրգ-Առաջավոր Պոմերանիա, Գերմանիա^[4] - սեպտեմբերի 10, 1806(1806-09-10)^[2]^[3]^[5]^[…], Դրեզդեն^[3]), գերմանացի լեզվաբան, քերական և բառարանագիր։ Ադելունգի «Գերմաներենի հանգամանալից դասագիրք» (1782 թ.) և «Վերին գերմանական բարբառի քերականական-քննական լիակատար բառարանի փորձ» (հ. 1–5, 1774–1786 թթ.) աշխատությունները նպաստել են գրական գերմաներենի նորմավորմանը։ Ադելունգի և Ս. Ֆատերի «Սիհրդատ կամ Ընդհանուր լեզվաբանություն, որին որպես լեզվական նմուշ կցված է «Հայր մերը» համարյա 500 լեզվով ու բարբառով» (հ. 1–4, 1806–1817 թթ.) աշխատությունը տեղեկություններ է պարունակում այն ժամանակ հայտնի գրեթե բոլոր լեզուների վերաբերյալ։ Չնայած բերված հայ–լատինա–պարսկական զուգահեռներին (մայր - mater–, հայր – pater– և այլն), Ադելունգը գտնում էր, որ «հայերենը առանձին, ոչ մի ծանոթ լեզվի հետ առնչություն չունեցող լեզու է»։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Basler O. Adelung, Johann Christoph (գերմ.) — Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 1953. — Vol. 1. — S. 63–65. — doi:10.1163/9789004337862_LGBO_COM_140215
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 Аделунг, Иоганн Христоф (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 171.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Аделунг, Иоанн Христофор (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 187.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Scherer W. Adelung, Johann Christoph (գերմ.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1875. — Vol. 1. — S. 80–84.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 70)։

[_94ce2a895ebf136b-1] 1,0 ^1,1 Basler O. Adelung, Johann Christoph (գերմ.) — Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 1953. — Vol. 1. — S. 63–65. — doi:10.1163/9789004337862_LGBO_COM_140215

[_f55f9fd1ff9d175b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_1edb296f88587c74-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 Аделунг, Иоганн Христоф (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 171.

[_a5427092766a7daa-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Аделунг, Иоанн Христофор (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 187.

[_541c9061d45adc38-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Scherer W. Adelung, Johann Christoph (գերմ.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1875. — Vol. 1. — S. 80–84.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]