Մոդ Ադամս (դերասանուհի)

Մոդ Ադամս
Մոդ Ադամս
Ծննդյան թիվ՝	նոյեմբերի 11, 1872[…]
Ծննդավայր՝	Սոլթ Լեյք Սիթի, Յուտա, ԱՄՆ
Վախճանի թիվ՝	հուլիսի 17, 1953[…] (80 տարեկան)
Վախճանի վայր՝	Tannersville, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն՝	ԱՄՆ
Մասնագիտություն՝	թատրոնի դերասանուհի, օպերատոր-բեմադրիչ, film company owner, տեխնիկ, հետազոտող և lighting technology engineer
IMDb։	ID 5155958

Մոդ Ադամս (անգլ.՝ Maude Adams, ի ծնե՝ Մոդ Յուինգ Կիսկադեն (անգլ.՝ Maude Ewing Kiskadden), նոյեմբերի 11, 1872(1872-11-11)^[1]^[2]^[3]^[…], Սոլթ Լեյք Սիթի, Յուտա, ԱՄՆ - հուլիսի 17, 1953(1953-07-17)^[1]^[2]^[3]^[…], Tannersville, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի թատերական դերասանուհի^[4]^[5]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Սոլթ Լեյք Սիթիում՝ մորմոնների ընտանիքում։ Նրա մայրը՝ Էնն Կիսկադենը, եղել է դերասանուհի և Մոդ Ադամսը իր առաջին տարիները անցկացրել է մոր հետ հաճախակի հյուրախաղերում գավառական թատրոններում։ Նորամուտը կատարել է ինը ամսականում, իսկ հինգ տարեկանում արդեն ելույթ էր ունենում Սան Ֆրանցիսկոյի թատերական բեմերում։ 1888 թվականին տեղի է ունեցել Մոդ Ադամսի առաջին ելույթը Բրոդվեյում, ինչը սկիզբ է դրել նյույորքյան բեմերում նրա վառ և հաջողակ կարիերային։ Հետագա տարիներին նրան մեծ հռչակ են բերել «Պարահանդես-դիմակահանդես», «Թիթեռներ», «Քրիստոֆեր կրտսեր», «Փոքրիկ քահանան», «Օռլեանի կույսը» և «Փիթեր Պեն» ներկայացումներում խաղացած դերերը, որոնց շնորհիվ նա դարձել է 20-րդ դարասկզբի Բրոդվեյի գլխավոր աստղ, որն ուներ այդ ժամանակների համար բացառիկ ամսական 20 հազար դոլլար եկամուտ։ 1909 թվականին չեխ գեղանկարիչ Ալֆոնս Մուխան իր պլակատներից մեկի վրա նկարել է դերասանուհուն Ժաննա դ'Արկի կերպարում։

1917 թվականի մայիսին Մոդ Ադամսը, գտնվելով իր ժողովրդականության գագաթնակետում, հեռացել է թատերական բեմից։ Հետագա տարիներին Ադամսը համագործակցել է «General Electric» ընկերության հետ, որտեղ մասնակցել է թատրոնի համար ավելի հզոր և արդյունավետ լուսավորության սարքավորումների ստեղծման գործին։ 1920 թվականին կարճ ժամանակով վերադարձել է թատերական բեմ, որտեղ մասնակցել է Շեքսպիրի մի շարք պիեսների գավառական ներկայացումների բեմադրմանը։ Դերասանուհուն բազմիցս առաջարկել են հանդես գալ մեծ էկրանին, բայց բոլոր բանակցությունները նրա հետ ձախողվել են։ 1937 թվականից մինչև 1943 թվականը Մոդ Ադամսը ղեկավարել է Միսուրի նահանգի Կոլումբիա քաղաքի Ստիվենս քոլեջի դրամատուրգիայի բաժինը^[6]։

Երկար տարիներ դերասանուհին սերտ կապ է պահպանել Սիոնյան վերնասենյակի քույրերի կաթոլիկ միաբանության միանձնուհիների հետ։ 1917 թվականին նա Լոնգ Այլենդում՝ Ռոնկոնկոմա լճի մոտ գտնվող իր կալվածքը նվիրել է միաբանության միանձնուհիներին և ճգնավորներին։ 1940-ականների կեսերին Մոդ Ադամսը մեկուսացել է Նյու Յորք նահանգի Թեններսիլ գյուղում գտնվող իր քաղաքամերձ տանը, որտեղ և մահացել է 1953 թվականին 80 տարեկան հասակում։ Նրա մարմինը տեղափոխվել է Լոնգ Այլենդ, որտեղ էլ առանց ավելորդ աղմուկի հուղարկավորվել է Սիոնյան վերնասենյակի քույրերի վանքի գերեզմանատանը^[7]^[8]։ Միանձնուհիներին փոխանցված նրա կալվածքում ներկայում տեղակայված են եկեղեցական մանկատունը և Մոդ Ադամսի հիշատակի թանգարանը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Broadway Database — 2000.
↑ Patterson, Ada (1907). Maude Adams: A Biography. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 22-ին.
↑ «Famous Stage Actress Biography of Maude Adams».
↑ «Maude Adams, First-Rate Things ~ November 11 ~ Ideas to motivate, educate, and inspire». Daily Celebrations. 2005 թ․ նոյեմբերի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2006 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
↑ «Long Island Oddities». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
↑ «Find a Grave--Maude Adams». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Stern, Keith (2009), «Maude Adams», Queers in History, BenBella Books, Inc.; Dallas, Texas, ISBN 978-1-933771-87-8
Armond Fields Maude Adams: Idol of American Theater, 1872—1953. — McFarland & Company, 2004. — ISBN 978-0-7864-1927-2

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոդ Ադամսը Find a Grave կայքում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոդ Ադամս (դերասանուհի)» հոդվածին։

[_4128b467688daa34-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e2795dc0a6b15aa9-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_612bbe5ce6c245f7-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Broadway Database — 2000.

[Patterson-4] Patterson, Ada (1907). Maude Adams: A Biography. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 22-ին.

[trivia-library.com-5] «Famous Stage Actress Biography of Maude Adams».

[6] «Maude Adams, First-Rate Things ~ November 11 ~ Ideas to motivate, educate, and inspire». Daily Celebrations. 2005 թ․ նոյեմբերի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2006 թ․ նոյեմբերի 2-ին.

[7] «Long Island Oddities». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)

[8] «Find a Grave--Maude Adams». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]