Միշել Վեռն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Միշել Վեռն
ֆր.՝ Michel Verne
Michel Verne.png
Ծնվել էօգոստոսի 4, 1861(1861-08-04)[1][2]
ԾննդավայրՓարիզի 10-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[2]
Մահացել էմարտի 5, 1925(1925-03-05)[3][4][5] (63 տարեկանում)
Մահվան վայրՏուլոն
ԳերեզմանSaint Pierre Cemetery
ՔաղաքացիությունՖրանսիա
Մայրենի լեզուֆրանսերեն
Մասնագիտությունգրող, սցենարիստ, կինոպրոդյուսեր, գիտաֆանտաստիկ գրող, վիպասան, մանկագիր, պրոդյուսեր և կինոռեժիսոր
ԱմուսինClémence-Thérèse Taton?[6] և Jeanne Reboul?[7]
Ծնողներհայր՝ Ժյուլ Վեռն, մայր՝ Հոնորին դյու Ֆրայսն դը Վիան
ԵրեխաներJean Verne?
Michel Verne Վիքիպահեստում

Միշել Ժան-Պիեր Վեռն (ֆր.՝  Michel Jean Pierre Verne, օգոստոսի 4, 1861(1861-08-04)[1][2], Փարիզի 10-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[2] - մարտի 5, 1925(1925-03-05)[3][4][5], Տուլոն) հայտնի գրող Ժյուլ Վեռնի տղան է: Հոր մահից հետո 1905֊1919 թվականներին Միշելը հրատարակել է մի քանի վեպեր հոր անվան տակ, որոնք սակայն այսօր համարվում են իր հեղինակայինը:

1912 թվականին հիմնադրել է կինոընկերություն, որը զբաղվում էր Ժյուլ Վեռնի ստեղծագործությունների էկրանավորմամբ:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժյուլ Վեռնի և նրա կնոջ` Օնորինի միակ որդին է, ով ծնվել է 1861 թվականին Փարիզում: Նրա դաստիարակութամբ զբաղվել է մայրը: Բնավորության որոշ գծեր ժառանգել է հորից, մասնավորապես համառությունը և գրավիչ խառնվածքը:

Դպրոցում եղել է կայուն վատ սովորող, որի արդյունքում 1876 թվականին հայրը տղային տեղափոխում է անչափահասների գաղութ, իսկ դրան հետևող ինքնասպանության փորձից հետո Ժյուլը նրան ուղարկում է աշխատելու առևտրային նավ՝ որպես նավավարի աշակերտ:

1880 թվականին վերադառնալով Ամյեն՝ նա սիրային կապի մեջ է մտնում տեղի թատրոնի դերասանուհի Թերեզա Դյուգազոնի հետ և սկսում է ինքնուրույն կյանք վարել, որի համար հայրը նրան հատկացնում է ամսական 1000 ֆրանկ գումար: Միշելը փորձում էր ձեռնարկություններ ստեղծել և անընդհատ ընկնում էր պարտքերի մեջ:

Նա մեծ գործունեություն է ծավալել և հիմնադրել է բազմաթիվ ընկերություններ, որոնք չեն արդարացրել իրենց և վերջ ի վերջո սնանկացել են:

Այս փաստի հետ կապված Ժյուլ Վեռնը ասել է, որ տղայի ձեռնարկումների վրա նա ծախսել է մոտ 300.000 ֆրանկ, անգամ վաճառել է իր «Սեն-Միշել» զբոսանավը[8]։ [9]

1888 թվականին տեղի ունեցավ հայր և որդու հաշտեցում, որից հետո Միշելն առաջին անգամ իրեն փորձեց լրագրության և գրականության ոլորտներում` գրելով մի քանի գիտաֆանտաստիկ գրական ակնարկներ, որոնք հրատարակվեցին Մեծ Բրիտանիայում և ԱՄՆում: Ընդ որում Միշելը հանդես եկավ իր հոր անվան տակ («Ապագայի ճեպընթաց գնացքը», որն առաջին անդրատլանտյան թունելի նախագիծն էր, «Մի օր 2889 թվականի լրագրողի կյանքից» և այլն)[10]։

Չնայած այս ոլորտում նրա առաջընթացին` գրականությունը նրան այնքան էլ չէր գրավում, ուստի նա վերադարձավ ձեռնարկատիրական գործունեությանը:

Բաժանվելով կնոջից և երկու երեխաներից՝ նա ամուսնացավ 16-ամյա Ժաննա Ռեբուլի հետ, ումից ուներ որդի` Ժան Ժյուլ Վեռնը (1892֊1980): Հենց նա էլ գրել է իր պապի կենսագրությունը, որը հրատարակվել է 1973 թվականին Ֆրանսիայում և թարգմանվել է ռուսերեն 1978 թվականին:

Հետաքրքիր է, որ նա իր հոր մասին աշխատել է շատ քիչ բան նշել և ոչ մի բառով չի հիշատակել նրա ստեղծագործական գործունեության մասին:

1912 թվականին Միշել Վեռնը հիմնադրեց «Le Film Jules Verne» կինոընկերութունը և 1916֊1917 թվականներին նկարահանել է «Սև Հնդկաստան» վեպը, 1918֊1919 թվականներին` «Հարավային աստղ», «500 միլիոն բեգումի» և «Ժան Մորենի ճակատագիր» վեպերը:

Այս ձեռնարկումը ևս մեծ հաջողության չհանգեցրեց[11]։

1925 թվականին Միշել Վեռնը մահացել է կոկորդի և ստամոքսի քաղցկեղից:

Ժյուլ Վեռնի հետմահու վեպերի հրապարակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1905 թվականին հոր մահվանից հետո Միշել Վեռնը ժառանգում է ընտանեկան արխիվը՝ այսպիսով ստանալով սևագրություններ, ուրվագրեր և գրքերի նախապատրաստական նյութեր:

Էտցել խմբագրատան հետ ունեցած պայմանագրին համապատասխան Միշելը շարունակում է հոր աշխատանքը և մինչև 1910 թվականը ամեն տարի կատարում է Ժյուլ Վեռնի նոր վեպերի, այդ թվում նաև կարճ պատմվածքների հետմահու հրատարակություններ, որոնք ամփոփված են «Այսօր և վաղը» (1910) ժողովածուում:

Այդ վեպերի թվում են «Ասուպի հետքերով», «Դանուբյան նավատար», ««Ջոնաթանի» նավաբեկությունը», «Բարսակի արշավախմբի անհավանական արկածները», «Հավետ Ադամ» պատմվածքը, «Փարոս աշխարհի ծայրում»:

1970 թվականին պարզվեց, որ այս բոլոր ստեղծագործությունները գրվել են Միշելի կողմից իր հոր սյուժեի հիման վրա:

Օրինակ` «Ջոնաթանի» նավաբեկությունը» Ժյուլ Վեռնի սևագրերում արտացոլված է 16 գլխով` Միշելն ավելացրել է ևս 15-ը և արմատապես վերափոխել է հոր գրվածքը: Նույն կերպ նաև «Ասուպի հետքերով» վեպը, որում Միշեն ավելացրել է սյուժեի նոր գիծ և այլն, մինչդեռ «Թոմսոն և ընկերներ» վեպն ամբողջությամբ գրվել է Միշելի կողմից[12]։

Այս վեպերը ոճավորված են Ժ. Վեռնի ոճով, մինչդեռ գրականագիտական տեսանկյունից սրանք խիստ տարբերվել են 19-րդ դարի նրա գրվածքներից: Անկախ գրման և հրապարակման տարեթվից Ժյուլ Վեռնի ստեղծագործությունները գրված են անփութկոտ և խելամիտ ոճով, գիտամատչելի տեղեկատվության ահռելի քանակությամբ[13], լավատեսական աշխարհայացքով և դեպի զարգացումն ունեցած հավատով:

1905 թվականից հետո հրապարակված վեպերը առանձնանում են դասախոսական նյութի բացակայությամբ, ավելի արագընթաց գործողություններով, վատատեսական մոտեցմամբ:

Ժ. Վեռնն իր նոր գրքերում անդրադառնում է ատոմային էներգիայի և դրա պրակտիկ կիրառման, հեռուստատեսության, ռեակտիվ ինքնաթիռների և հեռակառավարվող հրթիռների մասին[14]։

Պ. Գոնդոլո դելլա Ռիվան ասում էր.

«Միանշանակ Միշելն ավելի լավ գրող էր, քան վերջին տարիներին Ժ. Վեռնը, ում մոտ սյուժեն երկարացված էր, խճճված և դանդաղ էր զարգանում: Գաղափարախոսությանը չանդրադառնալու դեպքում, Միշելի կողմից շարադրվածը գրականության տեսակետից դրական երևույթ է»[15]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Freebase identifier
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjAtMDUtMjIiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MjA0NjM3O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ== — P. 8.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 SNAC — 2010.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 NooSFere — 1999.
  6. ↑ http://gw.geneanet.org/bourelly?lang=fr;p=clemence+therese;n=taton
  7. ↑ Նիդերլանդների ներկայացուցիչների պալատի անդամ
  8. ↑ Брандис Е. П. Вновь открытый Жюль Верн // Детская литература 1975: сборник статей / Сост. В. Андреенков. — М.: Детская литература, 1975. — С. 175—176.
  9. ↑ Брандис, 1991, с. 186.
  10. ↑ Брандис, 1991, с. 170.
  11. ↑ Brian Taves, Michel Verne de l'écrivain au réalisateur // Revue Jules Verne 19/20, 2005, p. 190—195.
  12. ↑ Брандис, 1991, с. 199—200.
  13. ↑ Брандис, 1991, с. 150.
  14. ↑ Брандис, 1991, с. 196—198, 201.
  15. ↑ Брандис, 1991, с. 200.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Brian Taves, Michel Verne de l'écrivain au réalisateur // Revue Jules Verne 19/20, 2005, p. 190—195.
  • Брандис Е. П. Рядом с Жюлем Верном. — 3-е изд. — Л. : Детская литература, Лен. отд., 1991. — 207 с. — ISBN 5-08-000087-2.
  • Andrew Nash. Exhaustive Complete List of Jules Verne Titles. JulesVerne.ca A Resource for Collecting the Books of Jules Verne and Ephemera related to Jules Verne the French Author (2011). Проверено 9 августа 2016.
  • Неизвестный писатель Верн. WordPress (03.08.2012). Проверено 9 августа 2016.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր


Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Միշել_Վեռն&oldid=6671247» էջից