Մարիամ Խատիսյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խատիսյան (այլ կիրառումներ)
Մարիամ Խատիսյան
Ծննդյան անունՄարիամ Մարիսյան
Ծնվել էապրիլի 30, 1845(1845-04-30)[1]
ԾննդավայրԹիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[1]
Վախճանվել էփետրվարի 9, 1914(1914-02-09)[2] (68 տարեկան)
Վախճանի վայրԹիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[2]
Մասնագիտությունգրող, հասարակական գործիչ, բանաստեղծուհի, լրագրող և բարեգործ
Ազգությունհայ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
ԱնդամակցությունՀայուհյաց բարեգործական ընկերություն
Մարիամ Խատիսյան Վիքիդարանում

Մարիամ (Մարիսյան) Խատիսյան (ապրիլի 30, 1845(1845-04-30)[1], Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[1] - փետրվարի 9, 1914(1914-02-09)[2], Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[2]), հայ արձակագիր, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Թիֆլիսի կանանց ինստիտուտում։ Ամուսնացել է պետական բարձրաստիճան պաշտոնյա, մեծահարուստ Հովհաննես Խատիսյանի հետ, որը կնոջն օգնել է հայապահպան, բարեգործական, կրթական և այլ նախաձեռնություններում։ Մարիամ Խատիսյանն իր տանը ստեղծել է գրական-բարեգործական սրահ, որտեղ մշտապես հավաքվել և ազգապահպանության հարցեր է քննարկել Թիֆլիսի հայ մտավորականության ընտրանին, որոնց թվում նաև Գրիգոր Արծրունին։ Մարիամ Խատիսյանի, Դարյա Հովհաննիսյանի, Թագուհի Մելիք-Ազարյանի, Նինա Ղամբարյանի, Սոֆյա Բաբայանի, Սրբուհի Երիցյանի, Եկատերինա Եվանգուլյանի, Մարիամ Խոսրովյանի նախաձեռնությամբ 1882 թվականին ստեղծվում և մինչև 1907 թվականը գործում է Թիֆլիսի Հայուհյաց բարեգործական ընկերությունը։ Հետագայում Մարիամ Խատիսյանն ընտրվում է ընկերության ատենապետուհի։ Ընկերության միջոցներով կազմակերպվել են որբանոցներ, կանանց կրթօջախներ, ուսումնարաններ, առանձին օրիորդների արտասահման ուսուցման գործուղելու ծրագրեր։

Զբաղվել է նաև գրական ստեղծագործությամբ։ Թղթակցել է «Մուրճ» և այլ պարբերականների, հանդես եկել հոդվածներով։ «Մուրճ»-ում տպագրվել է նրա «Արևելյան հարց» ազգային, քաղաքական ընդարձակ աշխատությունը։

Գրել է նաև վեպեր։ Հրատարակել է «Հեղինե» (1890), «Փեսա որոնողներ» (1894), «Նոր ճանապարհի վրա» (1894), «Դժբախտ կին» (1899) վեպերը, որոնցում անդրադարձել է հայ կնոջ սոցիալական խնդիրներին և հասարակական դերին[3]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիամ Խատիսյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 35