Մասնակից:G.Arpine/Ավազարկղ1

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Հեռատեսություն, հայտնի նաև հիպերոպիա, աչքի բեկունակության շեղում է, երբ լույսի զուգահեռ ճառագայթներն աչքում բեկվելուց հետո կիզակետվում են աչքի ցանցաթաղանթի ետևում[1]: Արդյունքում մոտ գտնվող առարկաները երևում են աղոտ, իսկ հեռուն երևում է նորմալ[1]: հեռատեսության վատթարացմանը զուգահեռ բոլոր հեռավորության առարկաները կարող են երևալ աղոտ: Այլ ախտանշանները կարող են ներառել գլխացավ և աչքի լարվածություն[1]: Մարդիկ կարող են նաև ունենալ ակոմոդացիոն դիսֆունկցիա, բինօկուլյար տեսողության խանգարումներ, ամբլիոպիա և շլություն[2]:

Պատճառը աչքերի անկատարությունն է[1]:Հաճախ դա տեղի է ունենում, երբ ակնագնդերը չափազանց կարճ են, և եթե ոսպնյակը կամ եղջերաթաղանթը դեֆորմացված են[1]: Ռիսկի գործոնները ներառում են հիվանդության ընտանեկան պատմությունը, շաքարախտը, որոշ դեղեր և աչքերի շուրջ գտնվող ուռուցքները[1][3]: Այն ռեֆրակցիոն շեղման տարատեսակ է[1]: Ախտորոշումը հիմնված է աչքի քննության վրա[1]:

Վարումը կարող է կատարվել ակնոցներով, կոնտակտային ոսպնյակների կամ վիրահատության միջոցով[1]: Ակնոցները ամենադյուրին են, իսկ կոնտակտային ոսպնյակներ կարող են ապահովել տեսողության ավելի լայն դաշտ[1]: Վիրահատությունը կատարվում է եղջերաթաղանթի ձևը փոխելու միջոցով[1]: հիմնականում Far-sightedness primarily affects young children, with rates of 8% at 6 years and 1% at 15 years.[4] Այնուհետեւ 40 տարեկանից հետո նորից ավելի տարածված է դառնում, ընդգրկելով մարդկանց մոտավորապես կեսին[3]:

Նշաններ և ախտանիշներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեռատեսության նշանները և ախտանիշներն են աղոտ տեսողություն, գլխացավ և աչքի լարվածություն [1]: Ընդհանուր ախտանիշը աչքի լարվածությունն է: Հնարավոր է, որ երկու աչքերով (բինօկուլյար տեսողություն) տեսողության դժվարացում, ինչպես նաև խոր ընկալման հետ կապված դժվարություններ[5]:

Բարդություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեռատեսությունը կարող է առաջացնել բարդութություններ մասնավորապես շլություն և ամբլոպիա։ Վաղ տարիքում, ծայրահեղ հեռատեսությունը կարող է առաջացնել երկտեսություն[6]:

Պատճառներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդու աչքի կտրվածք

Հեռատեսությունը պատկերների ցանցաթաղանթի ետևում կենտրոնանալու արդյունք է, այն ունի երկու հիմնական պատճառ[1]․

Հեռատեսությունը հաճախ առկա է ծննդյան ժամանակ, բայց երեխաները ունեն շատ ճկուն աչքի ոսպնյակներ, որոնք օգնում են փոխհատուցել[7]: Հազվագյուտ դեպքերում հիպերոպիան կարող է պայմանավորված լինել դիաբետով, ինչպես նաև ցանցաթաղանթի արյան անոթների հետ կապված խնդիրներով[5]:

Ախտորոշում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցանցաթաղանթի կտրվածք

A diagnosis of far-sightedness is made by utilizing either a retinoscope or an automated refractor-objective refraction; or trial lenses in a trial frame or a phoropter to obtain a subjective examination. Ancillary tests for abnormal structures and physiology can be made via a slit lamp test, which examines the cornea, conjunctiva, anterior chamber, and iris.[8][9]

Բնածին հեռատեսության ծանր դեպքերում ուղեղը դժվարությամբ է միացնում այն պատկերները, որոնք տեսնում է յուրաքանչյուր աչքը։ Դրա պատճառն այն է, որ ուղեղը յուրաքանչյուր աչքով ստանում է աղոտ պատկերներ: Ծանր հեռատեսություն ունեցող երեխան երբեք չի կարող տեսնել առարկաները մանրամասն։ Եթե ուղեղը երբեք չի սովորում առարկաները տեսնել մանրամասնորեն, ապա ամենայն հավանականությամբ մեկ աչքը կդառնա գերիշխող։ Արդյունքում ուղեղը արգելափակում է մյուս աչքից եկող ազդակները։ Ընդհակառակը, կարճատեսություն ունեցող երեխան կարող է տեսնել աչքի մոտ գտնվող առարկաները մանրամասնորեն և վաղ տարիքից սովորել, տեսնել առարկաների մանրամասները:

Դասակարգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Choroid folds in high hyperopia (fluorescein angiography)

Հեռատեսությունը սովորաբար դասակարգվում է ըստ կլինիկական դրսևորման, ըստ ծանրության աստիճանի կամ աչքի ակոմոդացիոն կարգավիճակի վրա դրա ազդեցությունից։

Գոյություն ունի հեռատեսության երեք կլինիկական կատեգորիա[2]։

Պարզ հիպերոպիա
Այն կենսաբանական բազմազանության պատճառ է:
Ախտաբանական հիպերոպիա
Առաջանում է հիվանդության, տրավմաների կամ ոչ նորմալ զարգացման հետևանքով:
Ֆունկցիոնալ հիպերոպիա
Առաջանում է կաթվածի պատճառով, ինչը խանգարում է աչքի ակոմոդացիոն ունակությանը

Ըստ ծանրության կան երեք կատեգորիաներ[2]․

թույլ
Ռեֆրակցիոն շեղումը փոքր է քան +2.00 դիոպտրը (D).
միջին
Ռեֆրակցիոն շեղումը կազմում է +2.00 D-ից մինչև +5.00 D։
ծանր
Ռեֆրակցիոն շեղումը մեծ է +5.00 D-ից։

Ռեֆրակցիոն շեղման այլ ընդհանուր տեսակներն են կարճատեսությունը, աստիգմատիզմը և պրեսբիոպսիան[10]։

Բուժում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարգավորող ոսպնյակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեռատեսության բուժման ամենապարզ ձևը շտկող ոսպնյակների, ակնոցների կամ կոնտակտային ոսպնյակների օգտագործումն է[11][12]։ Ակնոցները, որոնք օգտագործվում են հեռատեսությունն ուղղելու համար ուռուցիկ ոսպնյակներ են[13]։

Վիրաբուժություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կա նաև հեռատեսության վիրաբուժական բուժում․

Եղջերաթաղանթի մակերեսի նվազագույն քանակի հեռացում[13][14]։
Աչքի լազերային վիրահատություն` եղջերաթաղանթի ձևը փոխելու համար, որից հետո ապակիները կամ կոնտակտային ոսպնյակներն այլևս անհրաժեշտ չեն[14][15]։
  • Refractive lens exchange (RLE)
A variation of cataract surgery where the natural crystalline lens is replaced with an artificial intraocular lens; the difference is the existence of abnormal ocular anatomy which causes a high refractive error.[16]
  • Laser epithelial keratomileusis (LASEK)
Resembles PRK, but uses alcohol to loosen the corneal surface.[13]

Էթմոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիպերոպիա տերմինը գալիս է հունարենից ὑπέρ hyper «շատ» և ὤψ ōps «տեսողություն» (GEN ὠπός ōpos)[17]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 «Facts About Hyperopia». NEI (անգլերեն). July 2016. Արխիվացված է օրիգինալից 8 July 2017-ին. Վերցված է 11 July 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Moore, Bruce D.; Augsburger, Arol R.; Ciner, Elise B.; Cockrell, David A.; Fern, Karen D.; Harb, Elise (2008). «Optometric Clinical Practice Guideline: Care of the Patient with Hyperopia» (PDF). American Optometric Association. էջեր 2–3, 10–11. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006-07-17-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. ↑ 3,0 3,1 Kaiser, Peter K.; Friedman, Neil J.; II, Roberto Pineda (2014). The Massachusetts Eye and Ear Infirmary Illustrated Manual of Ophthalmology E-Book (անգլերեն). Elsevier Health Sciences. էջ 541. ISBN 9780323225274. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-08-ին. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  4. ↑ Castagno, VD; Fassa, AG; Carret, ML; Vilela, MA; Meucci, RD (23 December 2014). «Hyperopia: a meta-analysis of prevalence and a review of associated factors among school-aged children». BMC Ophthalmology. 14: 163. doi:10.1186/1471-2415-14-163. PMC 4391667. PMID 25539893.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  5. ↑ 5,0 5,1 Lowth, Mary. «Long Sight (Hypermetropia)». Patient. Patient Platform Limited. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-03-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. ↑ «Complications of long-sightedness». NHS Choices. National Health Service. 2014-07-09. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին.
  7. ↑ «Normal, near-sightedness, and far-sightedness». MedlinePlus Medical Encyclopedia. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ «Farsightedness». MedlinePlus Medical Encyclopedia. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-02-24-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  9. ↑ «Slit-lamp exam». MedlinePlus Medical Encyclopedia. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. ↑ «Facts About Refractive Errors». National Eye Institute. October 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 28 July 2016-ին. Վերցված է 30 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  11. ↑ Chou, Roger; Dana, Tracy; Bougatsos, Christina (2011-02-01). «Introduction». Screening for Visual Impairment in Children Ages 1-5 Years: Systematic Review to Update the 2004 U.S. Preventive Services Task Force Recommendation (Report). Evidence Syntheses. Vol. 81. Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-08-ին – via PubMed Health. {{cite report}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. ↑ «Farsightedness (Hyperopia): Treatments». PubMed Health. U. S. National Library of Medicine. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-08-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 «Treating long-sightedness». NHS Choices. National Health Service. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին.
  14. ↑ 14,0 14,1 Settas, George; Settas, Clare; Minos, Evangelos; Yeung, Ian Yl (2012-01-01). «Photorefractive keratectomy (PRK) versus laser assisted in situ keratomileusis (LASIK) for hyperopia correction». Cochrane Database of Systematic Reviews. 6: CD007112. doi:10.1002/14651858.CD007112.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 22696365. {{cite journal}}: Unknown parameter |lay-date= ignored (օգնություն); Unknown parameter |lay-source= ignored (օգնություն); Unknown parameter |lay-url= ignored (օգնություն)
  15. ↑ «Laser Eye Surgery». MedlinePlus. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-06-ին. Վերցված է 2016-02-26-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  16. ↑ Alió, Jorge L.; Grzybowski, Andrzej; Romaniuk, Dorota (2014-12-10). «Refractive lens exchange in modern practice: when and when not to do it?». Eye and Vision. 1: 10. doi:10.1186/s40662-014-0010-2. ISSN 2326-0254. PMC 4655463. PMID 26605356. հրապարակում բաց հնարավորություն
  17. ↑ «hyperopia». Online Etymology Dictionary. Douglas Harper. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-09-08-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դասակարգում
Արտաքին աղբյուրներ

Կաղապար:Eye pathology

  Medicine

Կատեգորիա:Disorders of ocular muscles, binocular movement, accommodation and refraction Կատեգորիա:RTT Կատեգորիա:RTTNEURO

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:G.Arpine/Ավազարկղ1&oldid=7487818» էջից