Jump to content

Մասնակից:2020likilik/Ավազարկղ Բոյարդո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մատեո Մարիա Բոյարդո
(լատին․՝ Matteo Maria Boiardo
Ծնվել է1440 կամ 1441 թվական
ԾննդավայրՌեջո-Նել-Էմիլիայի նահանգ
Վախճանվել էԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ 19, 1494 թվական վախճանի վայր = Ռեջջո-Նել-Էմիլիա
Մասնագիտությունբանաստեղծ, դրամատուրգ
Լեզուլատիներեն
Ժանրերկատակերգություն

Մատեո Մարիա Բոյարդո,

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատեո Մարիա Բոյարդո, Կոմս դի Սկանդիանո (լատին․՝ Matteo Maria Boiardo, մոտ 1441 թվական - 21 դեկտեմբեր, 1494)- իտալական Վերածննդի բանաստեղծ

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կանանց գծով Բոյարդոն հայտնի հումանիստ Տիտո Վեսպասիանո Ստրոցիի և Էրկոլե Ստրոցցիի զարմիկն էր:Մարդասիրական ձևով ստացել է տնային կրթություն ։ Կատարել է Ֆերարայի կառավարիչների անհատական պատվավոր առաքելությունները. 1476-1478 թվականներին՝ դ' Էստեի կոմս Էրկոլե I-ի ն բարձրաստիճան պալատական,1481 թվականից՝ Մոդենայի կապիտան, 1487 թվականից շուրջ յոթ տարի՝ ՌեԺո-Նել-Էմիլիայի կապիտան:

Ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թարգմանել է անտիկ և միջնադարյան պատմաբանների աշխատությունները (Հերոդոտոս, Քսենոֆոն և այլն), ինչպես նաև Ապուլեի "Ոսկե էշը" վեպը ։ Գրել է էկլոգներ լատիներենով 'Վերգիլիոսի ոգով, իտալերենով' սոնետներ և կանցոններ [1] , նմանակել է Պետրարկային: Բոյարդոյի սիրային բանաստեղծությունները զետեղվել են "Կանցոններ" ժողովածուում (1476-1477)։ Հեղինակն է "Տիմոնե" հինգ արարով պիեսի (ըստ Լուկիանոսի երկխոսության), որը լույս է տեսել 1500 թվականին ։

"Սիրահարված Օռլանդոն"

Հիմնական հոդված՝ «Սիրահարված Ռոլանդ»

Իր համբավը ձեռք է բերել իր՝ «Սիրահարված Ռոլանդ» (''Влюблённый Орландо'') ստեղծագործությամբ. Բոյարդոն համարձակորեն խախտել է հաստատված ավանդույթը, ըստ որի՝ կոպիտ Ռոլանդը չէր կարող սիրահարված լինել։ Խախտելով ավանդույթը՝ պալատական բանաստեղծն ընդառաջ գնաց ժամանակակից ազնվական հասարակությանը։ Բոյարդոն կարոլինգյան փուլի կոպիտ հերոսներին վերածեց Կլոր սեղանի ասպետների և պալատական խորտակված մշակույթով ասպետներին օժտեց փափկակեցությամբ և վայելքի ձգտումով։ Պոեմի բովանդակությունը առանձին ասպետների անսահման երևակայական արկածներն են.այնտեղ չկա մեկ առանցք: Չնայած իր թերություններին՝ բանաստեղծությունը մեծ հաջողություն ունեցավ' սկսելով այն ժանրից, որը կատարելության հասցվեց Բոյարդոյի իրավահաջորդի՝ Լուդովիկո Արիոստոյի կողմից: Հետագա սերունդների համար Բոյարդոն դարձավ գիտական ֆանտաստիկայի տիպար։ Գոթֆրիդ Լայբնիցը [2], անդրադառնալով "անհնարինը նկարագրելու արվեստին", առաջին հերթին ներկայացնում է "Սկանդիանոյի կոմսի ճարտարամտությունները":

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Արդի հայերենի բացատրական բառարան,Էդուարդ Բագրատի Աղայան,«Հայաստան» Հրատարակչություն, Երեւան, 1976,էջ 689
  2. (Նոր փորձառություններ, գիրք 4, գլ. 1, § 2)


Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Андреев М. Л. Рыцарский роман в эпоху Возрождения / Российская академия наук ; Институт мировой литературы им. А. М. Горького. — М. : Наука : Наследие, 1993թվական С. 103—121. — 256 с. — ISBN 5-02-011505-3.
  • Андреев М. Л. Боярдо, Маттео // Культура Возрождения : энциклопедия. — М. : Росспэн, 2007. — Т. 1. — С. 227—228.
  • Боярдо, Маттео-Мария // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.շ

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

|Լուդովիկո Արիոստո