Մասնակից:Արշո/Ավազարկղ-ՎիքիԹիմ5

Բնակավայր
Արշո/Ավազարկղ-ՎիքիԹիմ5

Անտոֆագաստա (իսպ.՝ Antofagasta), քաղաք և ծովային նավահանգիստ Չիլիում։ Նույնանուն տարածաշրջանի, նահանգի և կոմունայի կենտրոնն է։

Բնակչության թիվը 345 412 է (2012)։ Կոմունայի տարածքը 30 631,6 կմ² է, բնակչության թիվը՝ 361 873 (2017), բնակչության խտությունը՝ 11,81 մարդ/կմ²։

Դիրք

Քաղաքը գտնվում է Չիլիի մայրաքաղաք Սանտյագոյից 1092 կմ հյուսիս։

Անտոֆագաստայի առափնյա փողոց

Այն նեղ շերտով ձգվում է Մեխիլոնես թերակղզուց հարավ և Սիերո Կոլոսոյից հյուսիս գտնվող ափի երկայնքով: Արևելքից շրջապատված է զառիվեր բլուրներով, որոնք չիլիական Կորդիլերա դե Լա Կոստայի մասն են կազմում, իսկ արևմուտքից ողողվում է Խաղաղ օվկիանոսի ջրերով:

Մեխիլոնեսը փոքր նավահանգիստ է, որը գտնվում է Մեխիլոնես թերակղզուց 65 կմ հյուսիս։ Անտոֆագաստայից գտնվում է մոտավորապես 90 կմ հյուսիս: Օրնիտոսն ափ է, որը գրավում է զբոսաշրջիկներին և տեղացիներին: Տոկոպիլիան ափամերձ քաղաք է, Անտոֆագաստայից 188 կմ հյուսիս։ Կալաման Անտոֆագաստայի տարածաշրջանի մեծությամբ երկրորդ քաղաքն է, Անտոֆագաստայից 213 կմ հյուսիս-արևելք: Լա Նեգրան արդյունաբերական համալիր է, Անտոֆագաստայից մոտ 10 կմ հարավ-արևելք, Պանամերիկյան մայրուղու վրա։

Կոմունան սահմանակից է․

• հյուսիսում՝ Մեխիլոնես, Սիերա Գորդա կոմունաներին
• հյուսիս-արեւելքում՝ Սան Պեդրո դե Ատակամա կոմունային
• արևելքում՝ Խուխույ նահանգին (Արգենտինա)
• հարավում՝ Տալտալ, Դիեգո դե Ալմագրո կոմունաներին
• արևմուտքում՝ Խաղաղ օվկիանոսին

Կլիմա

Անտոֆագաստան գտնվում է Ատակամա անապատում՝ աշխարհի ամենաչորային վայրերից մեկում։ Ըստ «Չիլիի երկրաբանական ամսագրի»՝ տարեկան տեղումներն այստեղ միջինում 4 մմ-ից պակաս են։ Նշվել է մի շրջան, երբ 40 տարվա ընթացքում Ատակամայում անձրև չի տեղացել։

Անտոֆագաստա (1981–2010, extremes 1952–present)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս	հունվ	փետ	մարտ	ապր	մայ	հուն	հուլ	օգոս	սեպ	հոկ	նոյ	դեկ	Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F)	31.8 (89.2)	30.5 (86.9)	30.6 (87.1)	28.8 (83.8)	28.6 (83.5)	23.8 (74.8)	24.0 (75.2)	27.0 (80.6)	25.5 (77.9)	27.4 (81.3)	26.0 (78.8)	29.1 (84.4)	31.8 (89.2)
Միջին բարձր °C (°F)	23.8 (74.8)	23.8 (74.8)	22.8 (73)	20.7 (69.3)	19.0 (66.2)	17.4 (63.3)	16.9 (62.4)	17.0 (62.6)	17.7 (63.9)	18.9 (66)	20.3 (68.5)	22.2 (72)	20.0 (68)
Միջին օրական °C (°F)	20.2 (68.4)	20.0 (68)	19.1 (66.4)	17.1 (62.8)	15.5 (59.9)	14.2 (57.6)	13.7 (56.7)	14.0 (57.2)	14.7 (58.5)	15.8 (60.4)	17.3 (63.1)	18.9 (66)	16.7 (62.1)
Միջին ցածր °C (°F)	17.4 (63.3)	17.1 (62.8)	16.2 (61.2)	14.5 (58.1)	13.2 (55.8)	12.1 (53.8)	11.6 (52.9)	12.1 (53.8)	12.8 (55)	13.9 (57)	15.1 (59.2)	16.2 (61.2)	14.3 (57.7)
Ռեկորդային ցածր °C (°F)	10.2 (50.4)	10.4 (50.7)	9.2 (48.6)	9.2 (48.6)	1.1 (34)	0.0 (32)	5.8 (42.4)	3.6 (38.5)	6.6 (43.9)	8.3 (46.9)	5.0 (41)	1.3 (34.3)	0.0 (32)
Տեղումներ մմ (դյույմ)	0.0 (0)	0.0 (0)	0.0 (0)	0.1 (0.004)	0.3 (0.012)	0.8 (0.031)	0.4 (0.016)	0.4 (0.016)	0.3 (0.012)	0.0 (0)	0.1 (0.004)	0.1 (0.004)	2.5 (0.098)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}})	0.2	0.0	0.1	0.0	0.2	0.3	0.3	0.4	0.7	0.2	0.2	0.1	2.7
% խոնավություն	76	77	78	79	79	79	78	78	77	77	75	75	77
Միջին ամսական արևային ժամ	312	294	289	249	228	200	207	210	220	250	270	303	3032
Աղբյուր #1: Dirección Meteorológica de Chile (precipitation days and humidity 1970–2000)
Աղբյուր #2: Ogimet (sun 1981–2010)

Պատմություն

Տարածաշրջանի առաջին բնակիչները եղել են չանգո հնդկացիները, որոնք զբաղվել են ձկնորսությամբ, կակղամորթների հավաքմամբ և ծովառյուծների որսով: Տարածքը, որի վրա գտնվում է Անտոֆագաստան, հին ժամանակներում եղել է ինկերի կայսրության մի մասը:

Քաղաքը հիմնադրել է Բոլիվիայի կառավարությունը 1868 թվականի հոկտեմբերի 22-ին, սկզբում կոչվել է Պենյաս Բլանկաս (Peñas Blancas, «Սպիտակ ժայռեր»), և եղել է Բոլիվիայի ափամերձ նահանգի մի մասը: 1872 թվականին բրիտանական «Antofagasta Nitrate & Railway Co.» ընկերությունը կառուցել է նավահանգիստը՝ շրջակա աղուտներից նավերի վրա սելիտրա բեռնաթափելու համար։ 1874 թվականին նավահանգիստը սպասարկել է 114 առագաստանավ և 385 շոգենավ, որի պատճառով Մեխիլոնեսի և Կոբիխայի առավել հյուսիսային շրջակա նավահանգիստները կորցրել են իրենց նշանակությունը: 1866 թվականին և 1874 թվականին չիլիացի արդյունաբերողները Բոլիվիայի կառավարությունից ստացել են քաղաքի մերձակայքում սելիտրայի հանքավայրերի մշակման կոնսենցիա։ 1875 թվականին քաղաքի բնակչությունը կազմել է 5384 բնակիչ։ 1879 թվականի փետրվարի 1-ին Բոլիվիայի կառավարությունը բռնագրավել է կոնցեսիան, ինչն առիթ է հանդիսացել Երկրորդ Խաղաղօվկիանոսյան պատերազմի մեկնարկի համար. 1879 թվականի փետրվարի 14-ին Անտոֆագաստան գրավել են չիլիական զորքերը, և պատերազմի արդյունքում այս տարածքն անցել է Չիլիին:

Տնտեսություն

Անտոֆագաստան իր տնտեսական զարգացման համար առաջին հերթին պարտական ​​է օգտակար հանածոների արդյունահանմանը: Սկզբնապես հանքարդյունաբերության ամենակարևոր ճյուղը եղել է թռչնաղբը: Հետագայում առավելագույն նշանակություն է ստացել նիտրատի, ապա պղնձի արդյունահանումը: Նախկինում Անտոֆագաստան հայտնի է եղել որպես Չիլիից պղինձ արտահանելու ամենակարևոր նավահանգիստ: Այնուամենայնիվ, վերջին տարիներին զգալի ներդրումների շնորհիվ այդ դիրքը զբաղեցրել է Մեխիլոնեսը: Քաղաքի տնտեսությունը հիմնված է շրջակայքում տեղակայված լեռնահանքային ձեռնարկությունների վրա: Անտոֆագաստայի հյուսիսային մասում կա արդյունաբերական գոտի: Քաղաքն ունի փոքր գյուղատնտեսական տարածք Քվեբրադա Լա Չիմբայում:

Տրանսպորտ

Սերո-Մորենո օդնավակայան

Անտոֆագաստա նավահանգստի հարավային գոտի

Սերո-Մորենո միջազգային օդնավակայան

Քաղաքի հյուսիսում գտնվում է Սերո-Մորենո օդանավակայանը։ Պաշտոնապես միջազգային է համարվում, բայց այժմ այն ​​սպասարկում է միայն չիլիական ավիաընկերություններին՝ PAL Airlines, LAN Airlines, Sky Airline, որոնք այստեղից ներքին չվերթներ են կատարում: Կառուցումն ավարտվել է 1954 թվականին։ Որոշ ժամանակ օգտագործվել է ռազմական նպատակով։

Ծովային նաավահանգիստ

Քաղաքն ունի երկու ծովային նավհանգիստ։ Առաջինը՝ արվարձանայինը, գտնվում է Անտոֆագաստայից հարավ՝ Սերո-Կոլոզոյի մոտակայքում, և Լա Էսկոնդիդա պղնձի հանքի մի մասն է: Երկրորդ նավահանգիստը քաղաքային է, այն ժամանակակից տեսք ունի, սակայն գոյություն ունի 1943 թվականից: Կարող է փոխադրել մոտ 5 միլիոն տոննա բեռ:

Երկաթուղի

Քաղաքն ունի վերահսկիչ կայան, որը շահագործում են պետական ​​սեփականություն հանդիսացող երկաթուղային «Ferronor» ընկերությունը և «Անտոֆագաստայից դեպի Բոլիվիա երկաթուղի» (FCAB) մասնավոր ընկերությունը: «Ferronor» ընկերությունը բեռնափոխադրումներ և ուղևորափոխադրումներ է իրականացնում Չիլիի քաղաքներում, իսկ FCAB ընկերությունը բեռնափոխադրումներ Անտոֆագաստայի և հարևան Բոլիվիայի քաղաքների միջև:

Ավտոմեքենաների և հասարակական տրանսպորտ

«TransAntofagasta» միկրոավտոբուս

Քաղաքի միջով հարավից հյուսիս անցնում է №1 մայրուղին՝ հյուսիսում այն​​ կապելով Մեխիլոնեսի և Իկիկեի հետ, իսկ հարավում՝ Թալթալի հետ: № 26 և 28 ճանապարհները, որոնք անցնում են Ափամերձ Կորդիլերայով, կապված են № 5 մայրուղու հետ, որն անցնում է հյուսիսից հարավ գրեթե ամբողջ երկիրի տարածքով:

Քաղաքում կան ավտոբուսներ և 2005 թվականից ի վեր «TransAntofagasta» երթուղային տաքսիներ: Անտոֆագաստայի քաղաքաշինական և ժողովրդագրական աճի հետ կապված` քաղաքապետարանը քննարկում է քաղաքային երկաթուղու գործարկման հարցը, որը կօգտագործի առկա FCAB ենթակառուցվածքի երթևեկության համար։

Կրթություն

Քաղաքն ունի մի քանի պետական ​​և մասնավոր ուսումնական հաստատություններ: Քաղաքում գործում են երկու հիմնական պետական ​​համալսարաններ.

• Կաթոլիկական Հյուսիսիսային համալսարան (Universidad Católica del Norte),
• Անտոֆագաստայի համալսարան (Universidad de Antofagasta),

Մասնավոր համալսարաններ․

• Ծովի համալսարան (Universidad del Mar)
• Մայոր համալսարան (Universidad Mayor)

և այլն։

Մասնավոր համալսարանները բացվել են 2002 թվականից սկսած։ Մինչ այդ, Խոսե Սանտոս Օսայի անվան համալսարանը (Universidad José Santos Ossa) միակ մասնավոր համալսարանն էր Անտոֆագաստայում, սակայն այժմ այն չի գործում։

Չնայած, որ հանրային դպրոցները գրեթե միատեսակ են բաշխված ամբողջ քաղաքում, մասնավոր դպրոցները գործում են հիմնականում քաղաքի կենտրոնական և հարավային մասերում, որտեղ ապրում են ամենահարուստ բնակիչները:

Բնակչություն

Համաձայն 2012 թվականի մարդահամարի ժամանակ Վիճակագրության ազգային ինստիտուտի (INE) հավաքած տվյալների` համայքի բնակչությունը կազմում է.

Ամբողջ բնակչությունը					348669
այդ թվում.	Քաղաքային բնակչություն	345520	Քաղաքային բնակչության տոկոսը, %	99,1
	Գյուղական բնակչություն	3149	Գյուղական բնակչության տոկոսը, %	0,9
	Տղամարդկանց թիվը	173245	Տղամարդկանց տոկոսը, %	49,69
	Կանանց թիվը	175424	Կանանց տոկոսը, %	50,31
Բնակչության խտություն, մարդ/կմ²					11,38
Համայնքի բնակչության տոկոսը մարզի բնակչության մեջ					63,69

Համայնքի բնակչության թվի փոփոխման դինամիկան
1992	2002	2012	2017
228408	296905▲	348669▲	361873▲

20-րդ դարի առաջին կեսին քաղաքի բնակչության թիվն աճել է ի հաշիվ Եվրոպայից, հատկապես Մեծ Բրիտանիայից, Խորվաթիայից ու Հունաստանից եկած ներգաղթյալների։ Վերջին տասնամյակներում քաղաքի բնակչության թիվն աճում է Բոլիվիայից, Էկվադորից, Պերուից, արաբ, չինացի, ինչպես նաև Չիլի այլ շրջաններից եկած ներգաղթյալների շնորհիվ։

Կարևորագույն բնակավայրեր

№	Բնակեցված վայր	Բնակեցված վայր (իսպ.)	Տեսակ	Բնակչությունը (2002)	Քարտեզում
1	Անտոֆագաստա	Antofagasta	քաղաք	285255	23°37′10″ հվ. լ. 70°23′00″ ամ. ե.
2	Էստասիոն-Սալվիդար	Estación Zaldivar	քաղաք	9053	24°13′16″ հվ. լ. 69°06′13″ ամ. ե.
3	Սերրո-Մորենո	Cerro Moreno	գյուղակ	1459	23°26′09″ հվ. լ. 70°25′59″ ամ. ե.
4	Կոլոսո	Coloso	գյուղակ	296	23°45′39″ հվ. լ. 70°27′40″ ամ. ե.

Պատկերասրահ

• 
  Անտոֆագաստ հյուրանոց
• 
  Անտոֆագաստայի տարածաշրջանային մարզադաշտ
• 
  Անտոֆագաստայի փողոցները
• 
  Ավտոբուս Անտոֆագաստում
• 
  Արտուրո-Պրատ հետիոտնային ծառուղի
• 
  Նավահանգիստ
• 
  Հրապարակ և տաճար
• 
  Սան Խոսե Մայր Տաճար
• 
  «Անտոֆագաստայի դարպաս» բնական հուշարձան
• 
  Ճապոնական այգի
• 
  Ժամացույցի աշտարակ Անտոֆագաստայի Կոլումբոս հրապարակում

Արտաքին հղումներ

• Անտոֆագաստա / Ե. Վ. Բարանչիկով // Анкилоз — Банка. — М. : Большая российская энциклопедия, 2005. — С. 78—79. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 2). — ISBN 5-85270-330-3.
• Անտոֆագաստայի քաղաքապետարանի կայք
• Անտոֆագաստի համայնք (citypopulation.de)
• «Չիլիի քաղաքների, ավանների և գյուղերի բնակչության մարդահամար, 2002 թվական» (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017-07-10-ին. Վերցված է 2018-01-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)