Հաղթանակի սյուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հաղթանակի սյուն
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհաղթանակի սյուն
ՔանդակագործMoritz Schulz?[1], Alexander Calandrelli?[1], Albert Wolff?[1], Friedrich Drake?[1], Karl Philipp Franz Keil?[1] և Anton von Werner?[1]
ՃարտարապետHeinrich Strack?[1][2]
Ստեղծում1873[2]
Բարձրություն67 մետր[1]
Լայնություն25,3 մետր
Երկիր Գերմանիա[3]
ՔաղաքՏիրգարտեն[1]
ԲնակավայրՄիտտե[1]
Գտնվելու վայրViktoria?
ՓողոցGroßer Stern?[1]
Շինության ձևսյուն
Ոճնեոդասական ճարտարապետություն
Նյութգրանիտ[1], Obernkirchen sandstone?[1], մարմար[1], բրոնզ[1], Խճանկարչություն[1], նրբաթերթ ոսկի[1], գրանիտ, գրանիտ և գրանիտ
Մասն էVictory Column Big Star.?
ՄակագրությունDAS DANKBARE VATERLAND DEM SIEGREICHEN HEERE[1], ALBERT WOLFF. FEC.1872. / HANNOVERSCHES GUSS u. WALZ-WERK. / C. BERNSTOFF u. EICHWEDE FU[1], A. CALANDRELLI FEC. 1872[1], M. Schulz[1], K. Keil[1], A. v. WERNER / 1873[1], AUSGEFÜHRT / 1873 / SALVIATI-VENEDIG / WIEDERHERGESTELLT / 1939 / AUGUST WAGNER / BERLIN[1] և Allgemeine Beilage / am 27then Juni 1866 / und am 27then Juli 1870[1]
 Berlin Victory Column Վիքիպահեստում

Հաղթանակի սյուն (գերմ.՝ Siegessäule), պատմական հուշարձան Գերմանիայում, Բեռլինի տեսարժան վայրերից մեկը։

Նախագծի հեղինակը ճարտարապետ Յոհան Հենրիխ Շտրակն է (1805-1880), ով եղել է Կարլ Ֆրիդրիխ Շինկելի աշակերտը։ Սյան գագաթին խոյացող քանդակի հեղինակը գերմանացի ականավոր ճարտարապետ Ֆրիդրիխ Դրակեն է (1805-1882)։

Հուշարձանը գտնվում է Տիրգարտեն այգու կենտրոնում` Մեծ աստղ հրապարակում (գերմ.՝ Großer Stern): Սյունը կառուցվել է Վիլհելմ I Հոհենցոլեռնի պատվերով` ի նշան Պրուսիայի` 1864 թվականին Դանիայի, 1866 թվականին Ավստրիայի և 1870-1871 թվականներին ֆրանս-պրուսական պատերազմում Ֆրանսիայի դեմ տարած հաղթանակների։ Սյան գրանիտե պատվանդանին փորագրված պատկերները ներկայացնում են դրվագներ այդ պատերազմներից։ Սյունը բացվել է 1873 թվականի սեպտեմբերի 2-ին` Սեդանի ճակատամարտում տարած հաղթանակի երրորդ տարեդարձի առթիվ։ Սյան գլխին տեղադրված է հաղթանակի աստվածուհի Վիկտորյայի արձանը, որն ունի 8.3 մ բարձրություն և 35 տ քաշ[4]։ Ժողովուրդն այն կոչել է «Ոսկյա Էլզա» (գերմ.՝ Goldelse)[5]: Որպեսզի աստվածուհու շորերին պատշաճ փայլ տրվի, 1987 թվականին հատկացվել է 1 կգ ոսկի։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաղթանակի սյունը ի սկզբանե գտնվել է Արքայական հրապարակում (գերմ.՝ Königsplatz, ներկայումս` Հանրապետության հրապարակ` Ռայխստագի դիմաց) և բաղկացած է եղել երեք մասից։ 1938-1939 թվականներին Հիտլերի` Բեռլինը վերակառուցելու ծրագրի նախագծով սյունը տեղափոխվել է Մեծ աստղի հրապարակ, որտեղ և գտնվում է ներկայումս։ Հենց այդ ժամանակ էլ ավելացվել է չորրորդ մասը` 7.5 մ բարձրությամբ, ինչի արդյունքում հուշարձանի ընդհանուր բարձրությունը կազմել է 66.89 մ։

1945 թվականին ֆրանսիական օկուպացիոն ուժերը նախատեսել էին ոչնչացնել սյունը, որ խորհրդանշում էր նաև Ֆրանսիայի պարտությունը 1870 թվականին։ Սակայն խորհրդային օկուպացիոն վարչությունը` սպա Արսենիյ Գուլիգայի ղեկավարությամբ, իր վճռական բողոքն է արտահայտել, և սյունը մնացել է կանգուն։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինոյում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաղթանակի սյունը, նրա գագաթի արձանը և Բեռլինի տեսարանները ներկայացված են Վիմ Վենդերսի «Այնպես հեռու, այնպես մոտիկ» (Գերմանիա, 1993) ֆիլմի սկզբնամասում։ Ֆիլմի գլխավոր հերոսը` Կասիել հրեշտակը, որոշ ժամանակ կանգնում է քանդակի աջ ուսին` նայելով երկնքին, քաղաքին, ապա սլանում է ներքև։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 Bildhauerei in Berlin — 2004.
  2. 2,0 2,1 Berlin cultural heritage database / Senate Department for Urban Development and the Environment
  3. archINFORM (գերմ.) — 1994.
  4. «Официальный туристический портал Берлина». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 3-ին.
  5. Berlin Tourist Information - Tiergarten Archived June 22, 2008, at the Wayback Machine

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հաղթանակի սյուն» հոդվածին։