Կանանց կայանատեղեր
Կանանց կայանատեղեր, հատուկ նշանակված կայանատեղեր են ավտոկայանատեղերում և ավտոտնակներում, որոնք նախատեսված են կանանց կողմից վարվող մեքենաների կայանման համար։ Որպես կանոն, դրանք տեղադրվում են ելքի կամ մուտքի մոտ՝ ավտոկաանատեղիում կանանց անվտանգությունը բարձրացնելու, մեքենա կայանելը հեշտացնելու և խանութներ կամ աշխատանքի վայրեր մուտքը հեշտացնելու համար։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կանանց կայանատեղերը առաջին անգամ հայտնվել են 1990 թվականին Գերմանիայում ՝ կանանց նկատմամբ սեռական բռնության վտանգը նվազեցնելու համար[1]։ Կանայք ապահով չէին զգում փակ կայանատեղերում՝ լուսավորության բացակայության և ամայի պայմանների պատճառով։ Ըստ Արդարադատության վիճակագրության բյուրոյի[2], բռնի հանցագործությունների 7,3%-ը տեղի է ունեցել ավտոտնակներում։ Շուտով Գերմանիայի որոշ շրջաններ ընդունեցին օրենքներ, որոնք պահանջում էին կայանատեղիների առնվազն 30%-ը վերապահել կանանց համար[3]։ Նորարարությունն ընդունվել է նաև այլ երկրներում, այդ թվում՝ Կորեայում և Չինաստանում։
Կանանց ավելի պաշտպանված զգալու հնարավորություն տալու համար ավտոկայանատեղիների սեփականատերերը լրացուցիչ լուսավորություն են տրամադրել հատուկ կայանատեղերի համար, կազմակերպել տեսահսկում և հատուկ նշաններով նշել ելքին ավելի մոտ գտնվող կայանատեղերը։ Ավելի ուշ կանանց համար նախատեսված կայանատեղերը սկսեցին ներկել վառ վարդագույնով։ Որոշ ավտոկայանատեղեր, հիմնականում առևտրի կենտրոններին և օդանավակայաններին պատկանող կայանատեղիները, ավելի լայն տարածքներ էին տրամադրում կանանց համար, որպեսզի վարորդների համար հեշտացնեն մանևրելը կայանելիս[4]։
Կանանց համար կայանատեղերը տարբեր երկրներում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գերմանիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ի տարբերություն հաշմանդամների համար նախատեսված կայանատեղիների, կանանց համար նախատեսված տարածքները Գերմանիայում նախատեսված չեն երթևեկության կանոններով գերմ.՝ Straßenverkehrsordnung ) և, հետևաբար, հասանելի են միայն մասնավոր ավտոկայանատեղերում։ Սակայն եթե դա չի հակասում երթևեկության կանոններին, ապա ավտոկայանատեղի օպերատորն իրավունք ունի կանանց համար հատուկ տարածքներ հատկացնել։
Որոշ նահանգներում կանանց կայանատեղիները ներառված են փակ կայանատեղիների պահանջների մեջ։ Օրինակ, Հյուսիսային Ռեյն-Վեստֆալիայի և Շլեզվիգ-Հոլշտեյնի կանոնները սահմանում են, որ կանանց համար նախատեսված կայանատեղերը պետք է տեղադրվեն մուտքի մոտ և մոտ ահազանգման կոճակին, լինեն անվտանգության աշխատակցի և տեսահսկման ներքո և ունենան հատուկ նշան։
Բադեն-Վյուրտեմբերգի մեծ ավտոտնակներում տարածքի առնվազն 10%-ը պետք է հատկացվի կանանց կայանատեղիներին[5], իսկ Բրանդենբուրգում ՝ տարածքների առնվազն 30%-ը[6]։
Չինաստան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չինաստանի Հեբեյ նահանգում առևտրի կենտրոնների կայանատեղերում կազմակերպված են կանանց համար նախատեսված կայանատեղիներ, դրանք ավելի լայն են և տարբեր գույներով նշված։ Առևտրի կենտրոնի ներկայացուցիչների խոսքով՝ դա արվել է կանանց համար կայանելը հեշտացնելու համար[7]։ Wonder Mall-ի ստորգետնյա ավտոտնակում կանանց համար նախատեսված կայանատեղերի լայնությունը սովորականից 80 սմ-ով ավելի է և տատանվում է 3,2-3,3 մետրի սահմաններում, այնպես որ նույնիսկ բաց մեքենաների դռները չեն դիպչում հարևան մեքենաներին։ Այս միջոցը նախատեսված է նվազեցնելու տրանսպորտային միջոցների վնասների թիվը[8][9]։ Global Times թերթը, վկայակոչելով ապահովագրական ընկերության տվյալները, պնդում է, որ կին վարորդները ավտովթարների են ենթարկվում ավտոկայանատեղիներում երկու անգամ ավելի հաճախ, քան այլ վայրերում[10]։
Հարավային Կորեա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2009 թվականին Սեուլի քաղաքային կառավարությունը հատկացրել է 4929 կայանատեղի, որպեսզի կանայք բարձրակրունկներով շատ հեռու չքայլեն[11]։
Կանանց կայանատեղիները նշվում էին վարդագույն ներկով և խորհրդանիշով, որն ավանդաբար օգտագործվում էր կանանց զուգարանների համար[12]։ Ըստ կորեացի ակտիվիստի՝ կառավարությունը մտադիր չէր նվաստացնել կանանց, այլ ցանկանում էր «կանացիություն» ավելացնել քաղաքային միջավայրին[13]։ Ըստ The Korea Times-ի (2014), Սեուլում կանանց համար բարենպաստ քաղաքային միջավայր ստեղծելու ջանքերը տևել են չորս տարի և արժեցել են 700 միլիոն դոլար։ Ի լրումն կանանց և այլ հարմարությունների կայանատեղիների, ծրագիրը ներառում էր հազարավոր նոր կանացի զուգարանների ստեղծում և ավազով մայթեր՝ բարձրակրունկներ կրող կանանց համար ոտքերի հոգնածությունը նվազեցնելու նպատակով[13]։
Ինչպես Եվրոպայում, կանանց համար նախատեսված կայանատեղերը գտնվում են մութ ավտոտնակների և կայանատեղերի մուտքերի և ելքերի մոտ։ Պնդվում է, որ կանանց համար բարենպաստ միջավայրի ստեղծումը չի խախտում տղամարդկանց շահերը, այլ կբարձրացնի բոլոր բնակիչների անվտանգությունը[14]։
Ինդոնեզիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Որոշ առևտրի կենտրոններում՝ Ջակարտայում, Սուրաբայայում, Բանդունգում[15][16], և այլ քաղաքներում կան կանանց համար նախատեսված կայանատեղիներ։
Վարկանիշներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բռնությունից պաշտպանության արդյունավետությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հեսիայի քրեական հետախուզության պետական գրասենյակի հետազոտությունների համաձայն՝ կին վարորդներին կայանատեղի հատկացնելը իդեալական միջոց է անվտանգության զգացումը բարձրացնելու համար։ Այնուամենայնիվ, գերմանական ոստիկանության հրապարակած վիճակագրության համաձայն, կայանատեղիներում կանանց վրա հարձակումներն ավելի հաճախ չեն լինում, քան այլ վայրերում։ 2003 թվականին Հեսսեն քաղաքում ավտոտնակի հանցագործություններից միայն մեկն է եղել սեռական բնույթի[17]։
Ռութ Բեքերի՝ քաղաքներում ռիսկային տարածքների վերաբերյալ հետազոտության համաձայն, չկա հստակ կապ ռիսկի գնահատման և կանանց և տղամարդկանց համար իրական վտանգի միջև։ Կանայք ավելի շատ են ենթարկվում վտանգի իրենց անմիջական միջավայրում և տանը, մինչդեռ տղամարդիկ դեպքում ավելի հավանական է հարձակման ենթարկվելը արտաքին աշխարհում[18]։ Բեքերը հղում է անում Էլիզաբեթ Ուիլսոնի « Սֆինքսը քաղաքում» գրքին[19] և պնդում, որ կանայք գերագնահատում են քաղաքային միջավայրում իրենց սպառնացող վտանգը։ Նրա կարծիքով, հասարակական վայրերում կանանց անվտանգության մասին մտահոգությունների կենտրոնացումը հակաարդյունավետ է, առնվազն Եվրոպայում։ Մեկ այլ հեղինակ վախենում է հակադարձ արդյունքից, քանի որ կնոջ թուլության դրսևորումը կարող է բռնություն հրահրել[18][20]։
Գենդերային հավասարության խախտումների քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կանանց համար հատուկ կայանատեղիների տրամադրումը հակասություններ է առաջացրել գենդերային հավասարության խախտման վերաբերյալ։ Կանայք վիրավորված էին, որ ավտոկայանատեղիների սեփականատերերն իրենց վատ վարորդներ են համարում ավելի լայն կայանատեղիներ հատկացնելով։ Տղամարդկանց վրդովեցրեց այն փաստը, որ երկու սեռերի անփորձ վարորդները լրացուցիչ խնամքի կարիք ունեն և վարորդական վկայական ստանալու թեստը բոլորի համար նույնն է[21]։
Ի պատասխան մեղադրանքների՝ կառավարության պաշտոնյաներն ասացին, որ կանանց համար նախատեսված կայանատեղիները տեղադրված են մուտքի մոտ, որպեսզի երեխաները ստիպված չլինեն հեռու քայլել։ Եվ դրանք ավելի լայն են արվում, որպեսզի կանանց համար ավելի հարմար լինի երեխաներին մեքենայից հանելը[22]։ Տղամարդիկ առարկեցին, որ ոչ միայն կանայք են մանկասայլակներ կրում երեխաների հետ[23]։ Գերմանիայի հարավում գտնվող Տրիբերգ քաղաքում 2012 թվականին կայանատեղիներից մեկում աշխարհում առաջին անգամ երկու կայանատեղի նշվել է Մարսի խորհրդանիշով ♂ որպես միայն տղամարդկանց համար նախատեսված տարածքներ։ Պատճառն այն էր, որ ավտոտնակի հետևի տարածքները պատի դեմ կանգնեցնելու համար շատ ավելի բարդ մանևրներ էին պահանջում, քան մյուս տարածքներում։ Միջոցառումը մեծ աղմուկ բարձրացրեց լրատվամիջոցներում[24][25][26][27]։ Տղամարդկանց համար կայանելու համար ավելի շատ մանևրումներ և հետընթաց պահանջող տարածքներ սահմանելը հանգեցրել է կանանց նկատմամբ խտրականության մեղադրանքների՝ իբր վարելու հմտություններ չունենալու համար[28]։
Քանի որ կանայք ավելի հաճախ են դառնում սեռական հանցագործությունների զոհ, քան տղամարդիկ, Խտրականության դեմ պայքարի դաշնային գործակալությունը կարծիք է հայտնել իր կայքում, որ կանանց համար հատուկ կայանատեղիների ստեղծումը չի խախտում Ընդհանուր հավասար վերաբերմունքի մասին օրենքը գերմ.՝ AllgemeinesGleichbehandlungsgesetz, AGG)[29]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Honk for Equality : [անգլ.] // Global Citizen. — 2016. — 21 April.
- ↑ Bureau Of Justice Statistics, US Արխիվացված է Օգոստոս 31, 2019 Wayback Machine-ի միջոցով:.
- ↑ The Debate over Germany’s ‘sexist’ Women-only Parking Spaces : [անգլ.] // The Washington Post. — 2015. — 10 August.
- ↑ Sun Ya. (2014 թ․ հուլիսի 1). «These 'Women Only' Parking Spots Are Extra-Wide and Pink». ABC News (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ «Garagenverordnung: § 4 Stellplätze und Fahrgassen, Frauenparkplätze». dejure.org (գերմաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ Brandenburgische Verordnung über den Bau von Garagen und Stellplätzen und den Betrieb von Garagen (Brandenburgische Garagen- und Stellplatzverordnung — BbgGStV) Արխիվացված է Հունվար 12, 2019 Wayback Machine-ի միջոցով:, § 4 (9).
- ↑ «Un parking pour femmes avec des places de stationnement... plus larges». Le Monde.fr (ֆրանսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ «Parking for Women Only». WSJ (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ «Chinese mall to open special parking lot just for women». USATODAY.COM (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ «Women only parking». Global Times (անգլերեն). 2009 թ․ դեկտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 28-ին.
- ↑ «Will High-Heel-Friendly Streets Keep Seoul's Women Happy?». Time (անգլերեն). 2009 թ․ օգոստոսի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ «South Korea introduces women-only parking spaces». Mail Online. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ 13,0 13,1 «S Korea Introduces Female Only Parking Spots» (անգլերեն). New York Daily News. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ «Massachusetts News, Weather, Photos, Events» (անգլերեն). WGGB/WSHM. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ Ladies parking Արխիվացված է Հունվար 12, 2019 Wayback Machine-ի միջոցով:(ինդ.).
- ↑ Kompas, 22 Desember 2009, Maaf, Ini Tempat Parkir Khusus Wanita(ինդ.).
- ↑ Report on the safety of parking garages in police criminal statistics. Արխիվացված 2007-02-06 Wayback Machine.
- ↑ 18,0 18,1 Ruth Becker Zeitschrift für Frauenforschung und Geschlechterstudien, Jg. 18, H. 4, 2000, p. 49—65 (5 Tab.) ISSN 0946-5596. Standort: USB Köln(38)-FHM XG6137.
- ↑ Wilson E. The Sphinx in the City: Urban Life, the Control of Disorder, and Women. — University of California Press, 1992. — ISBN 978-0-5200-7864-2
- ↑ Glasauer H. Gewalt ist nicht immer und überall : [нем.] // Diskurs, Stadt, Kriminalitat : stadtische (Un-)Sicherheiten aus der Perspektive von Stadtforschung und kritischer Kriminalgeographie. — 2005.
- ↑ Women-only Parking Spaces Discriminatory? : [անգլ.] // Academic Photo News. — 2015. — 19 August.
- ↑ Herbert G. (2015 թ․ օգոստոսի 16). «The 'she-spot' debate: Are female-only parking spaces practical or sexist?». Independent.i.e. (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ Nuwer R. China's Extra Wide Ladies-Only Parking Spaces Sparked a Backlash Over Sexism : [անգլ.] // Smithsonian. — 2014. — 22 July.
- ↑ Viehmann S. (2012 թ․ հուլիսի 10). «Ist das sexistisch? Hier rangieren nur echte Kerle». FOCUS-online (գերմաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 13-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 11-ին.
- ↑ «German mayor defends 'men only' parking spaces». The Guardian (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ «There Are "Women Only" Parking Spots In China That Are Extra-Wide And Pink». BuzzFeed (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ «China's Pink Women-Only Parking Spots Spark a Backlash». WSJ (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
- ↑ Clark A. Germany's Women-only Parking Spaces: Sexism or Safety? : [անգլ.] // The Globe and Mail. — 2015. — 27 August.
- ↑ «Antidiskriminierungsstelle — Fragen und Antworten — Ist die Schaffung von Frauenparkplätzen diskriminierend?». Antidiskriminierungsstelle des Bundes (գերմաներեն). 2008 թ․ հունվարի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 28-ին.
{{cite web}}: no-break space character in|title=at position 27 (օգնություն)
Категория:Сегрегация по признаку пола Категория:Права женщин Категория:Страницы с непроверенными переводами Ж