Խուան Խոսե Ռոսոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խուան Խոսե Ռոսոն
 
Կուսակցություն՝ Դեմոկրատական կենտրոնի միություն
Կրթություն՝ Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և դպրոցի ուսուցիչ
Ծննդյան օր սեպտեմբերի 25, 1932(1932-09-25)[1][2][3]
Ծննդավայր Becerreá, Լուգո, Գալիսիա, Իսպանիա[1][2]
Վախճանի օր օգոստոսի 18, 1986(1986-08-18)[4] (53 տարեկան)
Վախճանի վայր Մադրիդ, Իսպանիա
Թաղված Mingorrubio Cemetery[5]
Քաղաքացիություն  Իսպանիա
Հայր Eulogio Rosón López?
 
Պարգևներ
Կառլոս III-ի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ և Սիսներոսի շքանշանի Մեծ խաչ

Խուան Խոսե Ռոսոն Պերես (սեպտեմբերի 25, 1932(1932-09-25)[1][2][3], Becerreá, Լուգո, Գալիսիա, Իսպանիա[1][2] - օգոստոսի 18, 1986(1986-08-18)[4], Մադրիդ, Իսպանիա), իսպանացի քաղաքական գործիչ և Ժողովրդավարական կենտրոնի միություն անդամ։ Աշխատել է որպես ներքին գործերի նախարար 1980 թվականից մինչև 1982 թվականը։

Վաղ կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոսոնը ծնվել է 1932 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Բեգերայում, Լուգո նահանգ[6]։ Նրա ընտանիքը եղել է ծագումով Գալիսիայից։ Նրա եղբայրը՝ Անտոնիոն (մահացել է 1986 թվականին) աշխատել է որպես Գալիցիայի խորհրդարանի նախագահ, մյուսը՝ գեներալ Լուիս Ռոսոնը, ողջ է մնել 1984 թվականի նոյեմբերին ԷՏԱ-յի կողմից իրականացված մահափորձից։

Խուանը Մադրիդի համալսարանի համալսարանից ստացել է քաղաքագիտության և տնտեսագիտության բակալավրի աստիճան[7]։ Նաև սովորել է ինտերվենցիայի ռազմական դպրոցում և ստացել ռազմական վերահսկիչի կոչում[7]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոսոնը դասավանդել է իսպանական ռադիոյի տնօրինությանը կից դպրոցում (RTVE)[6]: Զբաղեցրել է Կրթության ազգային տնօրենի, համալսարանական հետազոտությունների միության (SEU) գլխավոր քարտուղարի, EFE-ի տնօրենի եւ ազգային միության նախագահի պաշտոնները[6]:Ավելի ուշ նա դարձավ RTVE-ի գլխավոր տնօրենը 1960-ականներին[8]։ Այնուհետև 1970-ականների վերջին նշանակվել է Մադրիդի նահանգապետ[9]։

Նա ներքին գործերի նախարար է նշանակվել 1980 թվականի մայիսի 2-ին՝ այդ պաշտոնում փոխարինելով Անտոնիո Իբանյես Ֆրեյրեին[10][11]։ Նրա հիմնական նախաձեռնությունը հետախուզական ծառայությունների, ոստիկանության և անվտանգության ուժերի դերի բարելավումն էր հակաահաբեկչական ջանքերի համար միասնական հրամանատարության ներքո ահաբեկչությունների դեմ պայքարում[12][13]։ Այդ ջանքերի արդյունքում հարձակումների հետևանքով զոհվածների թիվը 1981 թվականին կրճատվել է մինչև 38, իսկ 1982 թվականին՝ 44[14]:

Պաշտոնավարել է մինչ 1982 թվականի դեկտեմբերի 3-ը՝ երկու վարչապետների՝ Ադոլֆո Սուարեսի և Լեոպոլդո Կալվո Սոտելոյի կառավարություններում աշխատելուց հետո[15]։ Նրան հաջորդել է Խոսե Բարրիոնուևոն՝ որպես ներքին գործերի նախարար[10]։ Ռոսոնը խորհուրդ է տվել Ֆելիպե Գոնսալեսին Բարիոնուևոյին նշանակել ներքին գործերի նախարար[16]։

Հետագա տարիներ և մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1982 թվականի հոկտեմբերին կայացած խորհրդարանական ընտրություններում պարտությունից հետո Ռոսոնը հեռացել է քաղաքականությունից և զբաղվել է բիզնեսով[15]։ Ապրել է Ալիկանտում, 1982 թվականին նրա մոտ հայտնաբերել են թոքերի քաղցկեղ[15]։

Մահացել է 1986 թվականի օգոստոսի 19-ին Մադրիդի կլինիկայում սրտի կաթվածից[15]։ Նա թաղվել է Մադրիդի էլ Պարդո գերեզմանատանը օգոստոսի 20-ին[15]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Iniciativas?_piref73_2148295_73_1335437_1335437.next_page=/wc/servidorCGI&CMD=VERLST&BASE=DIPH&FMT=DIPHXD1S.fmt&DOCS=1-1&DOCORDER=FIFO&OPDEF=Y&NUM1=&DES1=&QUERY=%28100150%29.NDIP.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Iniciativas?_piref73_2148295_73_1335437_1335437.next_page=/wc/servidorCGI&CMD=VERLST&BASE=DIPH&FMT=DIPHXD1S.fmt&DOCS=2-2&DOCORDER=FIFO&OPDEF=Y&NUM1=&DES1=&QUERY=%28100150%29.NDIP.
  3. 3,0 3,1 Diccionario biográfico español (իսպ.)Real Academia de la Historia, 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 http://dbe.rah.es/biografias/5227/juan-jose-roson-perez
  5. https://www.madridiario.es/noticia/423156/distritos/la-ultima-morada-de-los-franquistas-ilustres.html
  6. 6,0 6,1 6,2 «Juan José Rosón Pérez» (PDF). Fundacion Transicion (Spanish). Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  7. 7,0 7,1 «Juan José Rosón Pérez» (PDF). Fundacion Transicion (Spanish). Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  8. Josep Maria Baget Herms. «The Legacy of Franco's Television». Formats. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  9. Jesus Duva (2012 թ․ փետրվարի 8). «The week democracy nearly fell». El Pais. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  10. 10,0 10,1 «Spanish ministries». Rulers. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  11. José María Maravall; Adam Przeworski (2003). Democracy and the Rule of Law. Cambridge, England: Cambridge University Press. էջ 287. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. – via Questia (subscription required)
  12. Diego Muro (2010). «Counter-terrorist strategies in Western Europe» (Working Paper). European University Institute. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  13. Diego Muro (2010). «Counter-terrorist strategies in Western Europe» (Working Paper). European University Institute. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  14. Javier Tusell (2008 թ․ ապրիլի 15). Spain: From Dictatorship to Democracy, 1939 to the Present. John Wiley & Sons. էջ 487. ISBN 978-0-470-76648-4. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 «Fallece el ex Ministro del Interior Juan José Roson tras combatir cuatro años contra una enfermedad incurable». El Pais. 1986 թ․ օգոստոսի 19. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  16. Paddy Woodworth (2001). Dirty War, Clean Hands: ETA, the GAL and Spanish Democracy. Cork University Press. էջ 66. ISBN 978-1-85918-276-5. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.