Խորհրդավոր ընթրիք (Տինտորետտո)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խորհրդավոր ընթրիք
տեսակգեղանկար
նկարիչՏինտորետտո[1]
տարի1590[1]
բարձրություն365 սանտիմետր[1]
լայնություն568 սանտիմետր[1]
ուղղությունմաներիզմ[2] և Վենետիկի գեղարվեստի դպրոց
ժանրհոգևոր արվեստ և Proto-Baroque?[2]
նյություղաներկ[1] և կտավ[1]
գտնվում էՍան Ջորջո Մաջորե տաճար
հավաքածուՍան Ջորջո Մաջորե տաճար
քաղաքՎենետիկ-Մուրանո-Բուրանո
սեփականատերAbbey of San Giorgio Maggiore?
հիմնական թեմախորհրդավոր ընթրիք[1]
https://www.wga.hu/html/t/tintoret/5_1580s/3lastsup.html կայք
Ծանոթագրություններ
 San Giorgio Maggiore Last Supper by Jacopo Tintoretto Վիքիպահեստում

«Խորհրդավոր ընթրիք» (իտալ.՝ Ultima Cena), Տինտորետտոյի նկարը՝ ստեղծված մոտավորապես 1592 թվականին։ Այս աշխատանքը հեղինակի վերջին անդրադարձն է իր սիրած թեմաներից մեկին։ «Խորհրդավոր ընթրիքը» Տինտորետտոյի կողմից նկարվել է հատուկ վենետիկյան Սան Ջորջո Մաջորե տաճարի համար, որտեղ և մինչ օրս գտնվում է նկարը[3]։ Նկարը զարմացնում է գեղանկարչական համարձակությամբ, որի մեջ վարպետորեն միահյուսվել են երկրային և աստվածային տարրերը[4]։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարիչը պատկերել է այն պահը, երբ Քրիստոսը բաժանում է հացը և արտասանում այս բառերը. «Այս է մարմինը Իմ»։ Տեսարանը հագեցած է խոր ներշնչվածությամբ և խորհրդավոր հուզականությամբ, որը պարուրել է զատկական սեղանի շուրջ նստածներին։ Գործողությունը տեղի է ունենում աղքատիկ պանդոկում, որի կիսախավարում թաղված տարածությունը անսահման է թվում. այս տպավորությունն ստեղծվում է գլխավորապես նկարի անկյունում պատկերված երկար սեղանի շնորհիվ։ Սեղանի շուրջ տիրող խորհրդավոր և տեղի ունեցող հրաշքի լարված հուզական մթնոլորտի տպավորությունը վերարտադրելու համար նկարիչը ցայտերանգության է դիմում. առջևի պլանի աջ կողմում նա պատկերել է սյուժեի հետ բացարձակապես կապ չունեցող մի քանի առարկաներ և կերպարներ. հատակին շարված են սափորներ և պարենով լի զամբյուղ, որին ուղղված է կատվի հայացքը, պանդոկապանը ինչ-որ բանի շուրջ խոսում է սպասուհու հետ, մեկ այլ կին սեղանից վերցնում է մրգերով լի պնակը[5]։

Նկարի մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Խորհրդավոր ընթրիք» նկարը ստեղծվել է 1592-1594 թվականների ընթացքում։ Առաջին հայացքից թվում է, որ հրաշքի զգացումը սքողվել է խրախճանքի տեսարանով. կենցաղային մանամասները վերարտադրվել են ամենայն մանրամասնությամբ։ Սենյակը ողողված է անբնական լույսով, Քրիստոսի և առաքյալների գլուխներն օղակված են շողացող լուսապսակներով։ Այս կտավը կարելի է համարել ամփոփիչ գործ՝ Տինտորետտոյի ստեղծագործության մեջ[6]։ Այն ստեղծվել է արտասովոր զգացմունքով և այնպիսի վարպետությամբ, որը հասանելի է միայն հասուն նկարչին։ Դիտողի վրա հատուկ տպավորություն է թողնում սեղանի անկյունագիծը. այն տեսողականորեն բաժանում է աստվածային աշխարհը մահկանացուների աշխարհից[4]։

Դիցաբանական տարրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ապագա դավաճանին՝ Հուդա Իսկարիովտացուն, վարպետը նկարել է սեղանի անկյունում նստած՝ այդ կերպ նրան առանձնացնելով Քրիստոսի մյուս աշակերտներից։ Այս կոմպոզիցիոն հնարքին դիմել են շատ նկարիչներ[4]։
  • Նկարի աջ կողմում պատկերված են Քրիստոսին և Նրա աշակերտներին սպասավորող կերպարներ։ Խորհրդավոր ընթրիքի անցկացման վայրի մասին Աստվածաշնչում բավականին անորոշ է հիշատակվում։ Ավելի հավանական է, որ Տինտորետտոյի նկարում այն տեղի է ունենում իջևանատանը, ոչ թե սովորական քաղաքային տան մեջ[4]։
  • Առջևի պլանում պատկերված է շուն, որը ոսկոր է կրծում, և կատու, որը փորձում է զամբյուղի մեջ մտնել։ Նման կենցաղային մանրուքները բնորոշ են Տինտորետտոյին[4]։
  • Քրիստոսի գլխավերևում շողարձակող լուսապսակը և հրեշտակների ուրվապատկերները վկայում են Տինտորետտոյի՝ լույսի հետ աշխատելու անկրկնելի ձիրքի մասին[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Abbazia di San Giorgio Maggiore. Guida alla Basilica (իտալ.) / M. GrossoItalia: abbazia di Praglia, 2019. — P. 88. — 151 p.
  2. 2,0 2,1 Կազմեք ցանկեր, ոչ թե պատերազմ — 2013.
  3. Тайная вечеря Тинторетто — сходка в трактире // 1001 чудо света.
  4. Тайная вечеря Тинторетто // Арт-кафе.(չաշխատող հղում)
  5. Биография Джакопо Робусти Тинторетто // greekroman.ru. Архивировано из первоисточника 13 հունվարի 2010.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]