Իրժի Դինստբիեր
| Իրժի Դինստբիեր չեխ․՝ Jiří Dienstbier | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | ապրիլի 20, 1937[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Կլադնո, Չեխոսլովակիա[2][4][5][…] |
| Մահացել է | հունվարի 8, 2011[6][1][2][…] (73 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Պրահա, Չեխիա[2][5][7] |
| Քաղաքացիություն |  Չեխիա և Չեխոսլովակիա[4] |
| Մայրենի լեզու | չեխերեն |
| Կրթություն | Պրահայի Կարլի համալսարան և Բուրգունդիայի համալսարան |
| Մասնագիտություն | լրագրող, քաղաքական գործիչ, գրող և թարգմանիչ |
| Ծնողներ | հայր՝ Jiří Dienstbier? |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Չեխոսլովակիայի Դաշնային ժողովի անդամ, արտաքին գործերի նախարար, spokesperson of Charter 77?, Minister of Foreign Affairs (Czechoslovakia)? և Member of the Senate of the Parliament of the Czech Republic? |
| Կուսակցություն | Չեխական սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Committee for the Defense of the Unjustly Prosecuted? |
| Երեխաներ | Jiří Dienstbier Jr.? |
| Կայք | web.archive.org/web/20090210192353/http://jiri.dienstbier.cz/cz/uvodni-stranka/ |
 Jiří Dienstbier Վիքիպահեստում | |
Իրժի Դինստբիեր (չեխերեն՝ Jiří Dienstbier, ապրիլի 20, 1937, Կլադնո, Չեխոսլովակիա - հունվարի 8, 2011, Պրահա, Չեխիա), չեխ քաղաքական գործիչ, ակտիվիստ, և լրագրող։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է Կլադնոյում։ Եղել է Չեխոսլովակիայի ամենահարգված արտասահմանյան թղթակիցներից մեկը, նախքան Պրահայի գարնանից և Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միության զորամիավորումների ներխուժումից հետո աշխատանքից զրկվելը։ Չկարողանալով ապրուստի միջոց ունենալ որպես լրագրող՝ նա հաջորդ երկու տասնամյակը աշխատեց որպես դռնապան։ Այս ընթացքում նա գաղտնի վերակենդանացրեց ճնշված Lidové noviny թերթը[8]։
1989 թվականին կոմունիստական իշխանության անկումից հետո նա դարձավ երկրի առաջին ոչ կոմունիստ արտաքին գործերի նախարարը չորս տասնամյակների ընթացքում, պաշտոնը զբաղեցրեց մինչև 1992 թվականը։ 1989 թվականի դեկտեմբերին նշանակվելուց անմիջապես հետո Դիենսբիռը և ազգային պաշտպանության նախարար՝ Միրոսլավ Վացեկը կոչ արեցին դուրս բերել 75 000 խորհրդային զինվորներին, որոնք տեղակայված էին երկրում 1968 թվականի Խորհրդային Միության և սոցիալիստական ճամբարի ուժերի Չեխոսլովակիա ներխուժումից հետո[9]։
2008 թվականին նա ընտրվել է Չեխիայի Սենատի անդամ Կլադնո շրջանի կոմից ստանալով ձայների մեծամասնությունը նշված տարածաշրջանում։ Նա մահացել է 2011 թվականի հունվարի 8-ին Պրահայի Վինոհրադի հիվանդանոցում[10]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2000 թվականին Վիեննայում՝ Ավստրիայի մայրաքաղաքում, գործող Մամուլի միջազգային ինստիտուտը նրան անվանեց վերջին 50 տարվա մամուլի ազատության համաշխարհային 50 ակտիվիստներից մեկը[11]։
2013 թվականին Դիենսբյերին հետմահու արժանացել է Հաննո Ռ. Էլենբոգենի քաղաքացիության մրցանակին, որը տրվել է Պրահայի միջազգային համագործակցության ընկերության և Գլոբալ պանել հիմնադրամի հետ համատեղ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ 4,0 4,1 Evidence zájmových osob StB
- ↑ 5,0 5,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ http://www.praguemonitor.com/2011/01/10/post-1989-czechoslovak-foreign-minister-dienstbier-dies
- ↑ Regional Database of the Central Bohemian Research Library in Kladno
- ↑ «A Czech's career».
- ↑ «CLEFT CURTAINS: CZECHOSLOVAKIA TO OPEN BORDER WITH W. GERMANY, ALTER MILITARY». Deseret News (անգլերեն). 1989 թ․ դեկտեմբերի 16. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 23-ին.
- ↑ «Zemřel Jiří Dienstbier, první polistopadový ministr zahraničí». Lidovky.cz (չեխերեն). 2011 թ․ հունվարի 8. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 9-ին.
- ↑ «World Press Freedom Heroes». International Press Institute. 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 26-ին.