Իմ թշնամու թշնամին իմ ընկերն է

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

«Իմ թշնամու թշնամին իմ ընկերն է», հնագույն ասացվածք, որը հուշում է, որ երկու կողմերը կարող են կամ պետք է միասին աշխատեն ընդհանուր թշնամու դեմ։ Ժամանակակից ասացվածքի ճշգրիտ իմաստը առաջին անգամ արտահայտվել է լատիներեն «Amicus meus, inimicus inimici mei» («Իմ թշնամու թշնամին իմ ընկերն է») արտահայտությամբ, որը տարածվել է Եվրոպայում 1700-ականների սկզբին, մինչդեռ առաջին անգամ ներկայիս տարբերակն օգտագործվել է 1884 թվականին[1]։

Օրինակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Իմ թշնամու թշնամին իմ ընկերն է» սկզբունքը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին դաշնակիցների արտաքին քաղաքականության մեջ գործել է տարբեր ձևերով։ Եվրոպայում արևմտյան դաշնակիցների և Խորհրդային Միության միջև լարվածությունը սովորական էր։ Ե՛վ ԱՄՆ նախագահ Ֆրանկլին Դ. Ռուզվելտը, և՛ Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ուինսթոն Չերչիլը զգուշանում էին Իոսիֆ Ստալինի օրոք Խորհրդային Միությունից։ Այնուամենայնիվ, երկուսն էլ մշակեցին քաղաքականություն՝ հասկանալով, որ ռազմական գործողությունների հաջողության համար անհրաժեշտ է խորհրդային համագործակցությունը։ Ստալինը Ռուզվելտի և Չերչիլի օգնությունը որոշիչ է համարել նացիստների ներխուժմանը դիմակայելու հարցում[2]։ Ստալինը Ռուզվելտի և Չերչիլի օգնությունը որոշիչ համարեց նացիստների ներխուժմանը դիմակայելու հարցում[3]։

«Իմ թշնամու թշնամին իմ ընկերն է» սկզբունքն օգտագործվել է եվրոպական գործողությունների թատերաբեմից դուրս գտնվող պետությունների և տարածաշրջանների կողմից։ Երկրորդ չին-ճապոնական պատերազմի ժամանակ դաշինք է ստեղծվել չինացի կոմունիստների և ազգայնականների միջև, որոնք նախքան այդ կռվում էին միմյանց դեմ[4]։

Մերձավոր Արևելքի արտաքին քաղաքականության մեջ այս սկզբունքի կիրառման օրինակն այն է, որ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները Իրանա-իրաքյան պատերազմի ժամանակ սատարում էր Իրաքի կառավարությանը Սադդամ Հուսեյնի օրոք՝ որպես ռազմավարական պատասխան 1979 թվականի հակաամերիկյան իրանական հեղափոխությանը[5]։ 2001 թվականի Մերձավոր Արևելքի միջազգային հարաբերությունների ուսումնասիրությունը օգտագործել է ասացվածքը որպես թեզի հիմք, որն ուսումնասիրում էր, թե ինչպես են զարգանում ռազմական գործողությունները երկրների և դաշինքների միջև՝ ի պատասխան ընդհանուր սպառնալիքների[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Wickman, Forrest (2013 թ․ մայիսի 16). «Star Trek Into Darkness, fact-checked: Was the "Enemy of My Enemy" guy really killed by his friend?». Slate.com. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 20-ին.
  2. «Stefan|Roosevelt & Stalin». Unc.edu. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 20-ին.
  3. Kenez, Peter (2006). A History of the Soviet Union from the Beginning to the End (2nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0521682961.
  4. John Pike. «Chinese Civil War». Globalsecurity.org. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 20-ին.
  5. Stuever, Hank (1970 թ․ հունվարի 1). «Washington Post: Breaking News, World, US, DC News & Analysis». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 20-ին.
  6. «Archived copy» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ օգոստոսի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link)