Թեղի տերևառատ
 |
Առաջարկվում է այս և Թեղի խցանային հոդվածները միացնել իրար: (քննարկում) |
| Թեղի տերևառատ | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| Ulmaceae foliacea Gilib
|
Թեղի տերևառատ (լատին․՝ Ulmaceae foliacea Gilib), եղինջածաղկավորների կարգի, թեղազգիների ընտանիքի լայնասաղարթ ծառ։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հզոր, լայնասաղարթ ծառ է՝ մինչև 30 մ բարձրությամբ և 1,5 մ բնի տրամագծով, վրանաձև կամ լայն գլանաձև սաղարթով։ Բնի և բազմամյա ճյուղերի կեղևը գորշ է, ճաքճքված։ Տերևներն ամուր են, մինչև 12 սմ երկարությամբ և 7 սմ լայնությամբ, հակառակ-ձվաձև կամ գրեթե շեղանկյուն, անհավասար, կլորավուն հիմքով, կրկնակի ատամնաեզր։ Ծաղիկներն աննշան են, մանր, շիկակարմրավուն։ Ծաղկում է մարտ-ապրիլին։ Թևապտուղը հակառակ-ձվաձև է, 1,5-2,0 սմ երկարությամբ։ Հասունանում է մայիսի վերջերին։ Ապրում է մինչև 300 տարի։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածված է Կովկասում, Միջին և Ատլանտյան Եվրոպայում, Հայաստանի եվրոպական մասի հարավում, Միջերկրական ծովի ափերին, Բալկանյան թերակղզում, Փոքր Ասիայում, Հայաստանի սահմաններում հանդիպում է հյուսիսարևելյան շրջաններում, Ապարանում, Արարատյան դաշտի նախալեռնային գոտում, ծովի մակերևույթից մինչև 1000-1600 մ բարձրության վրա, գետահովտային անտառներում, անտառների եզրերին։
Բնական պահանջներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մյուս թեղիների համեմատությամբ ավելի չորադիմացկուն է, ջերմասեր, պահանջկոտ չէ հողի նկատմամբ։ Լուսասեր է։ Մեր հանրապետության պայմաններում անհիշելի վաղ ժամանակներից օգտագործվում է կանաչապատման և անտառապատման բնագավառում։ Թեղու այս տեսակը ևս խիստ զգայուն է հոլանդական հիվանդության նկատմամբ և արագորեն ոչնչանում է, հատկապես ծեր տարիքում։ Բազմանում է սերմերով, արմատային մացառներով։ Աղակալած և չոր հողերում դանդաղ է աճում։ Արմատային համակարգը լավ է զարգացած, ունի առանցքային, խոր գնացող կենտրոնական արմատ։ Ապրում է մինչև 300 տարի։ Պտղաբերում է 8-10 տարեկանից։
Կիրառությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լայնորեն է օգտագործվում դաշտապաշտպան անտառաշերտերում և կանաչապատման բնագավառում։ Ունի բազմաթիվ պարտիզային ձևեր։ Էկոլոգիական խումբը՝ X: Մշակության հավանական շրջանները՝ 3, 7-10, 12-13, 17-21, 22-28[1]:
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. 1, Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ 146։