Զեյթունի Ավետարան
Զեյթունի Ավետարան | |
|---|---|
 Զեյթունի Ավետարան | |
| Հեղինակ | Թորոս Ռոսլին |
| Տեսակ | Ավետարան |
| Բնօրինակ լեզու | հայերեն |
| Ստեղծման տարեթիվ | 1256 |
| Նկարազարդող | Թորոս Ռոսլին |
| Երկիր |  Կիլիկիայի Հայկական Թագավորություն |
Զեյթունի Ավետարան, 1256 թվականին Հռոմկլայում գրված հայկական ձեռագիր մատյան։ Կաթողիկոս Կոնստանդին Ա Բարձրաբերդցու պատվերով ավետարանը գրել ու նկարազարդել է Թորոս Ռոսլինը։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]«Զեյթունի Ավետարանը» պահվել է Զեյթունում, իսկ այժմ գտնվում է Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանում (ձեռ․ № 10450)։ Մատյանի հիշատակարաններում նշվում են նկարչի եղբոր՝ Անտոնի, պատվիրատուի հարազատների անունները, Հեթում Ա արքայի ճամփորդությունը Կարակորում և ակնարկվում կաթողիկոսի հանդիպումները Հուլավու խանի ու սուլթաններ Մելիք Քեմլի և Մելիք Աշրաֆի հետ։
«Զեյթունի Ավետարանում» կան 4 զույգ խորան, 4 ավետարանիչների պատկերներ, 4 անվանաթերթ, լուսանցազարդներ և զարդագրեր։ Անօրինակ է «Դեիսուսի» (խնդրարկու) թեմայի ընդգրկումը Մարկոսի անվանաթերում, մանավանդ պատանի անմորուս Էմանուել Քրիստոսի կերպարի ներգրավումը։ Պատկերագրությամբ իր նմանը չունի անչափ խոհական, փիլիսոփայական «Հովհաննես Ավետարանիչը»[1]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ ՀՀ խմբ․ հանձնաժողով՝ Կ․ Ս․ Խուդավերդյան (գլխ․ խմբ) և ուրիշ, Հայկական համառոտ հանրագիտարան, հ. 2 (ՀՀ գլխ․ խմբ․), Երևան, «Հայկական հանրագիտարանի գլխավոր խմբագրություն», 1995, էջ 196 — 768 էջ. — 10000 հատ, ISBN 5-89700-003-5։
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Տեր-Ներսեսյան Ս․, Թորոս Ռոսլինը և Զեյթունի Ավետարանը, «Շողակաթ», Կ․ Պոլիս, 1952, էջ 139―141։
- Չուգասզյան Լ․, Թորոս Ռոսլինի արվեստը, «ԲԵՀ», 1987, № 3։