Եղջերավոր արտույտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եղջերավոր արտույտ
Eremophila alpestris2.jpg
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Կարգ Ճնճղուկանմաններ
Ընտանիք Արտույտներ
Ցեղ Եղջերավոր արտույտներ
Տեսակ Եղջերավոր արտույտ
Լատիներեն անվանում
Eremophila alpestris
Հատուկ պահպանություն

Wikispecies-logo.svg
Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Commons-logo.svg
Պատկերներ
Վիքիպահեստում

ITIS 554256
NCBI 135430
EOL 915655

Eremophila alpestris.jpg
Eremophila alpestris flava

Եղջերավոր արտույտ (անգլ.՝ Eremophila alpestris), արտույտների ընտանիքին պատկանող թռչուն։ Հայաստանում նստակյաց է, տարածված։  

Նկարագրությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարմնի երկարությունը 14-17 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 30-35 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 36-39 գ։

Մարմինը բաց դարչնագույն է, դիմային մասը՝ ինքնատիպ սև ու սպիտակավուն նախշերով։ Հասուն արուի գլխի 2 կողմերում կան սովորականից երկար, սև փետուրներ, որոնք նմանվում են «եղջյուրների» (այստեղից՝ անվանումը), իսկ կրծքին՝ սև, լայն շերտ։ Էգի կրծքի շերտը նեղ է, «եղջյուրները»՝ կարճ։ Երիտասարդի մարմինը մուգ է, վերևից՝ սպիտակ պտերով։ Օրվա մեծ մասն անցկացնում է գետնին։ Բնակվում է լեռնատափաստաններում, ալպյան մարգագետիններում։

Եղջերավոր արտույտի մարմնի վերին մասը մոխրագույն է, թևերի թափահարող փետուրները մուգ դարչնագույն են, պոչի փետուրները սև՝ սպիտակավուն եզրով, գլխի երկու կողմերում կան սովորականից երկար սև փետուրներ, որոնք նմանվում են եղջյուրների։ Կոկորդը դեղնավուն է։ Կտնառքի և այտերի հատվածը սև է, ճակատը սև է՝ պիտակավուն շերտով, ականջների մոտ փետուրները դեղնավուն են, որովայնը սպիտակ է։

Բազմացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ապրիլ-մայիս ամիսներին դնում է 3-5 ձու։ Ձագերը թռչելու ընդունակ են դառնում ձվից դուրս գալուց 13-16 օր հետո։

Կենսակերպը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում նստակյաց թռչուն է։ Բնադրվում է լեռնատափաստանային և ալպիական գոտում, բույնը սարքում է չոր խոտերից՝ գետնին կամ փոսիկի մեջ։ Ձմռանը մեծ երամներով հանդիպում է ինչպես հյուսիսային, այնպես էլ հարավային շրջանների ցածրադիր վայրերում։

Սնվում է սերմերով և միջատներով։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածված է Եվրոպայում, Աֆրիկայում, Ասիայի և Հյուսիսային Ամերիկայի տափաստաններում[1]։

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Մ. Ս. Ադամյան (1988)։ Հայաստանի թռչունները։ Երևան: «Արևիկ»։ էջ էջ 13 
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ CC BY-SA icon 80x15.png