Jump to content

Դոզի Մմոբուոսի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դոզի Մմոբուոսի
Դիմանկար
Մասնագիտությունգործարար

Դոզի Մմոբուոսի (), նիգերիացի գործարար, տեխնոլոգիական ձեռնարկատեր։ Աֆրիկայում տեխնոլոգիական առաջընթացի ջատագով[1], Tingo Inc.-ի հիմնադիրն ու նախկին գործադիր տնօրեն[2][3]։

2023 թվականին ԱՄՆ Արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը մեղադրանքներ է ներկայացրել նրա դեմ՝ ասելով, որ նա փորձել է խաբել ներդրողներին՝ ուռճացնելով Tingo ընկերությունների ֆինանսական ցուցանիշները[4][5]։ 2024 թվականի հունվարի 2-ին Մմոբուոսիին ԱՄՆ-ում մեղադրանք է առաջադրվել արժեթղթերի խարդախության, SEC-ում կեղծ փաստաթղթեր ներկայացնելու և դավադրության մեղադրանքով[6]։

Վաղ կյանք և կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մմոբուոսին ծնվել է Նիգերիայի Լագոս քաղաքում։ Նա պնդում է, որ ստացել է քաղաքագիտության բակալավրի կոչում Էդո նահանգի Էկպոմա քաղաքի Ամբրոս Ալլի համալսարանից։ Ստացել է նաև տնտեսագիտության մագիստրոսի կոչում նույն համալսարանից[7]։ 2007 թվականին Մալայզիայի Պուտրա համալսարանից ստացել է գյուղական վայրերի զարգացման դոկտորի կոչում, թեև Hindenburg Research-ը[8], կարճ վաճառքի ակտիվիստական խումբը, չկարողացավ դա ստուգել 2023 թվականի հունիսի իրենց զեկույցում[9]։ 2022 թվականի մարտին Մմոբուոսին ավարտել է առաջադեմ կառավարման և առաջնորդության ծրագիրը Օքսֆորդի համալսարանի Սաիդ բիզնես դպրոցում[10][11]։

Կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2001 թվականին Մմոբուոսին հիմնել է Tingo Mobile-ը՝ Նիգերիայի գյուղական համայնքներին բջջային տեխնոլոգիաների և Fintech լուծումներ տրամադրելու համար[12]։ 2015 թվականին հիմնադրել է Tingo Inc.-ը՝ OTC Markets Group-ում հրապարակային առևտրային ընկերությունը։ 2019 թվականի հունվարին գործարկել է Nwassa-ն՝ թվային ագրո-շուկա, որը Աֆրիկայի առաջին գյուղատնտեսական տեխնոլոգիան և թվային հարթակն է[13][14][15]։

2022 թվականի մարտին Մմոբուոսին ավարտել է Օքսֆորդի համալսարանի Saïd բիզնես դպրոցի կառավարման և առաջնորդության ծրագիրը[16][17]։ 2023 թվականի փետրվարին հաղորդվել է, որ Մմոբուոսին մոտ է եղել 90 միլիոն ֆունտ ստեռլինգով անգլիական «Շեֆիլդ Յունայթեդ» ֆուտբոլային ակումբի ձեռքբերմանը, ըստ տեղեկությունների[18][19][20], վճարել է մոտ 10 միլիոն ֆունտ ստերլինգ չվերադարձվող ավանդ ֆինանսական խնդիրներ ունեցողների ակումբին, սակայն հետագայում դադարեցրել է հայտը և ծրագրել է Լագոսում հիմնել նոր ֆուտբոլային ակումբ, որը կոչվել է «Club 1472»[21][22]։ Շեֆիլդ Յունայթեդը գրավելու նրա փորձի ֆոնին հաղորդվել է, որ Մմոբուոսիին դատի են տվել ԱՄՆ-ում և Մեծ Բրիտանիայում՝ չվճարված պարտքերի պատճառով։ Կոնեկտիկուտում 300,000 դոլար արժողությամբ դատական հայցով Մմոբուոսիին դատի են տվել Tingo Mobile-ի ղեկավարները՝ առնվազն կես տարվա կատարած աշխատանքին աշխատավարձ չվճարելու համար։ 2022 թվականի փետրվարին Մեծ Բրիտանիայի դատարանը պարտավորեցրել է Tingo International Holdings Inc.-ին վճարել բրիտանական գույքային ընկերությանը 87,000 ֆունտ ստեռլինգ (105,000 ԱՄՆ դոլար) որպես չվճարված վարձավճար այն տան համար, որը օգտագործել է որպես իր առանձնատուն Լոնդոնի մերձակայքում գտնվող Ռադլեթում[23]։

2023 թվականի հունիսին NASDAQ-ում ցուցակված Tingo Group-ի բաժնետոմսերի արժեքն ընկել է այն բանից հետո, երբ կարճ վաճառք իրականացնող Hindenburg Research խմբի զեկույցում ասվել է, որ ընկերությունը «ակնհայտ խարդախություն է» արել[24]։ Ընկերությունը հերքել է Hindenburg-ի զեկույցի պնդումները, որոնք, ըստ նրա, պարունակում են «փաստերի սխալներ» և «ապակողմնորոշիչ և զրպարտչական բովանդակություն»[25], նշանակել է White & Case իրավաբաններին՝ վերանայելու զեկույցի պահանջները[26]։ 2023 թվականի նոյեմբերին Tingo-ի և Agri-Fintech Holdings-ի բաժնետոմսերի գործարքները կասեցվել են SEC-ի կողմից՝ ընկերությունների վերաբերյալ տեղեկատվության ճշգրտության վերաբերյալ մտահոգությունների պատճառով[27]։ Գրեթե երեք ամիս անց Tingo Group-ն իրեն անմեղ է հայտարարել Hindenburg-ի մեղադրանքների համար՝ հիմնվելով իր իսկ արտաքին փաստաբանի «և հետագա հետաքննության աշխատանքների» վրա։ Hindenburg-ը Tingo-ի պնդումները որակել է որպես «լկտի և ակնհայտ կեղծիքներ»[28][29]։ 2023 թվականի սեպտեմբերի 18-ին Tingo Group-ը նշանակել է Մմոբուոսիին և Քենեթ Դենոսին ժամանակավոր գործադիր տնօրեններ[30]։

2023 թվականի նոյեմբերի 13-ին ԱՄՆ Արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը դադարեցրեց Tingo Group-ի[31] և Agri-Fintech Securities-ին առնչվող բաժնետոմսերի առևտուրը՝ դրանց բացահայտումների մեջ անճշտություններ հայտնաբերելուց հետո[27][32]։ SEC-ը պնդում է, որ կան «հարցեր և մտահոգություններ՝ կապված շուկայում հրապարակայնորեն հասանելի տեղեկատվության համարժեքության և ճշգրտության հետ… առնվազն 2022 թվականի մայիսի 10-ից, Tingo Group-ի և նրա դուստր ձեռնարկությունների ֆինանսական հաշվետվությունների և բիզնես գործառնությունների վերաբերյալ, այդ թվում՝ Tingo Mobile Ltd»[32], և «առնվազն 2023 թվականի փետրվարի 9-ից՝ դուստր ձեռնարկության՝ Tingo Foods PLC-ի ֆինանսական հաշվետվությունների և բիզնես գործառնությունների վերաբերյալ»[31]։ Մինչ SEC-ի բաժնետոմսերի կասեցման ժամկետը լրացավ նոյեմբերի վերջին, Nasdaq-ը որոշեց շարունակել Tingo արժեթղթերի առևտուրը դադարեցնելը՝ սպասելով տրամադրված տեղեկատվության վերանայմանը[33]։ Tingo-ի բաժնետոմսերը մայիսին վաճառվում էին մինչև 5,45 դոլար, մինչև Hindenburg-ի զեկույցը, այնուհետև իջավ մինչև 0,69 դոլար մինչև կասեցումը[34]։

Խարդախության մեղադրանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2023 թվականի դեկտեմբերին SEC-ը հայտարարել է երեք մեղադրանք Մմոբուոսի և ԱՄՆ-ում գործող երեք կազմակերպությունների՝ Tingo Group Inc-ի, Agri-Fintech Holdings Inc-ի և Tingo International Holdings Inc-ի դեմ՝ մեղադրելով խարդախ ֆինանսական պահանջների մասին՝ ներդրողներին խաբելու համար։ Որպես օրինակ, SEC-ն ասել է, որ Tingo Group-ի 2022 ֆինանսական տարվա Form 10-K-ը հաղորդել է 461,7 միլիոն դոլարի մնացորդ տարբեր բանկային հաշիվներում, մինչդեռ, իբր, տարվա վերջում միայն 50 դոլարից պակաս մնացորդ է ունեցել[5]։ Այնուամենայնիվ, ենթադրյալ խարդախության արմատները «սկսել են տարիներ առաջ», սկսած առնվազն 2019 թվականից, երբ Մմոբուոսի կողմից SEC-ն ասել է, որ «ստեղծել է կեղծ ֆինանսական հաշվետվություններ և կեղծ օժանդակ նյութեր՝ Tingo Mobile-ը կեղծ կերպով ներկայացնելու համար որպես ծաղկող և եկամտաբեր ձեռնարկություն հարյուրավոր միլիոններով, տարեկան եկամուտ, շահույթ և հասանելի կանխիկ գումար… Իրականում, 2019 թվականի ողջ ընթացքում ընկերությունը ոչ մի բովանդակալից գործառնություն կամ հաճախորդ չի ունեցել, և իր բանկային հաշվին մոտ 15 դոլար է եղել»[35]։ SEC-ի 72 էջանոց բողոքը նաև ուրվագծում է ենթադրաբար խարդախ գործարքները, որոնք վերաբերում էին Tingo Mobile-ին 2022 թվականի դեկտեմբերին և Tingo Foods-ին 2023 թվականի փետրվարին[35]։ Աուդիտոր Deloitte-ն ընկերությանը մաքուր, ոչ որակավորված աուդիտ էր ներկայացրել իր 2022-ի հաշիվների համար, ինչի հետևանքով Hindenburg-ը կասկածի տակ է դրել, թե արդյոք ընկերությունը «բաց է թողել» կամ շտապել են ընթացակարգերը»[36]։ SEC-ն ենթադրում էր, որ Մմոբուոսը հարյուրավոր միլիոնավոր ներդրողների գումար է խլել իր անձնական շահի համար[5][37]։

2023 թվականի դեկտեմբերի 20-ին Tingo Group-ն ասել է, որ Մմոբուոսին ժամանակավորապես հեռանում է ֆինտեխ ընկերության ժամանակավոր գործադիր տնօրենի պաշտոնից՝ SEC-ի մեղադրանքներից հետո[38]։

2024 թվականի հունվարի 2-ին Մմոբուոսիին մեղադրանք է առաջադրվել ԱՄՆ-ում՝ արժեթղթերի խարդախության[6][39], SEC-ում կեղծ փաստաթղթերի պատրաստման և դավադրության մեղադրանքով. երեք մեղադրանքները սպառնում են առավելագույնը 45 տարվա ազատազրկման։ Հայտարարության մեջ Մմոբուոսին ասել է, որ մեղադրանքներն անհիմն են, և ինքը «պատրաստվում է վիճարկել դրանք իր հնարավորությունների ամբողջ չափով»[40]։ 2024 թվականի մարտին Մմոբուոսին, որն ապրում է Մեծ Բրիտանիայում, բազմաթիվ հարցազրույցներ է տվել Նիգերիայի լրագրողներին՝ հերքելով խարդախության մեղադրանքները[41][42]։ Միևնույն ժամանակ, «Շեֆիլդ Յունայթեդի» սեփականատեր արքայազն Աբդուլլահը իրավաբանական խորհրդատվություններ է փնտրել այն մասին, թե արդյոք նա կարող է ստիպված լինել Մմոբուոսիի ավանդը տրամադրել ԱՄՆ իշխանություններին՝ որպես հանցագործության եկամուտ[22]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Ajayi, Omokolade (2022 թ․ փետրվարի 22). «Nigerian founder Dozy Mmobuosi's Tingo moves to raise $500 million, market cap soars above $7.6 billion». Billionaires.Africa (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022-03-02-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 16-ին.
  2. ↑ «Nigeria's Tingo Mobile says it is about to list on three stock exchanges». TechCabal (ամերիկյան անգլերեն). 2016 թ․ փետրվարի 17. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 9-ին.
  3. ↑ «How Tingo Is Using Agri-Fintech To Change Farming in Africa». Forbes Africa (անգլերեն). 2021 թ․ դեկտեմբերի 17. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 9-ին.
  4. ↑ Davies, Rob (2023 թ․ դեկտեմբերի 19). «Businessman who tried to buy Sheffield United accused of 'elaborate' fraud». The Guardian. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «U.S. SECURITIES AND EXCHANGE COMMISSION Litigation Release No. 25913». SEC.gov. U.S. SECURITIES AND EXCHANGE. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Founder And Former CEO Of Tingo Companies Charged With Securities Fraud». U.S. Attorney's Office, Southern District of New York. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  7. ↑ «How Dozy Mmobuosi went from University show promoter to running a global company». Vanguard News (բրիտանական անգլերեն). 2020 թ․ մայիսի 2. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 16-ին.
  8. ↑ Okogba, Emmanuel (2020 թ․ մայիսի 2). «How Dozy Mmobuosi went from University show promoter to running a global company». Vanguard News (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  9. ↑ «Tingo Group: Fake Farmers, Phones, and Financials—The Nigerian Empire That Isn't». Hindenburg Research. 2023 թ․ հունիսի 6.
  10. ↑ Ogwo, Charles (2022 թ․ դեկտեմբերի 12). «Dozy Mmobuosi: Entrepreneur building Africa's largest agrifintech». Businessday NG (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
  11. ↑ «Tech entrepreneur Dozy Mmobuosi is changing Africa's agricultural sector through innovation – THISDAYLIVE». www.thisdaylive.com. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
  12. ↑ «Tech entrepreneur Dozy Mmobuosi is changing Africa's agricultural sector through innovation». www.gq.co.za (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
  13. ↑ «How Tingo Mobile is connecting African farmers to the world with Nwassa». Techpoint Africa (անգլերեն). 2019 թ․ մայիսի 9. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 9-ին.
  14. ↑ Okeke, Ifeoma (2020 թ․ հոկտեմբերի 18). «Nwassa has potential to become one-stop-shop for African agribusiness – Mmobuosi». Businessday NG (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  15. ↑ «TMNA | Tingo Inc. Stock Overview (U.S.: OTC)». Barron's (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  16. ↑ Release, Press (2022 թ․ դեկտեմբերի 29). «Technology entrepreneur, Dozy Mmobousi to launch the Dozy Mmobuosi Leadership Centre with Rt. Hon. Mark Simmonds as Chair». Premium Times Nigeria (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
  17. ↑ «Entrepreneur, Mmobousi to launch Dozy Mmobuosi Leadership Centre in UK». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2022 թ․ դեկտեմբերի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
  18. ↑ Correspondent, Matt Lawton, Chief Sports. «Nigerian billionaire Dozy Mmobuosi's Sheffield United takeover close» (անգլերեն). ISSN 0140-0460. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  19. ↑ King, Kieran (2023 թ․ փետրվարի 2). «African billionaire worth £7bn to move into English football with takeover close». mirror (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 2-ին.
  20. ↑ Dozy Mmobuosi: Nigerian businessman on the cusp of buying Premier League-bound Sheffield United - CNN Video, Վերցված է 2023 թ․ մարտի 21-ին
  21. ↑ Hemmingham, Nathan (2023 թ․ նոյեմբերի 7). «Dozy Mmobuosi unveils new club after failed Sheffield United takeover attempt». Yorkshire Live. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  22. ↑ 22,0 22,1 Slater, Matt (2024 թ․ մարտի 26). «'Under every rock, we found a lie': How the bid to be English football's first black owner unravelled». The Athletic. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 15-ին.
  23. ↑ Asifa, Inimfon (2023 թ․ փետրվարի 17). «Nigerian businessman Dozy Mmobuosi sued in UK and US over debts». Nairametrics. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  24. ↑ Quinio, Akila; Adeoye, Aanu; Kerr, Simeon (2023 թ․ հունիսի 6). «Shares in fintech Tingo slump after Hindenburg takes short position». Financial Times. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 24-ին.
  25. ↑ Whitehouse, David (2023 թ․ հունիսի 12). «Nasdaq-listed Tingo denies 'scam' claims from short-seller Hindenburg Research». Africa Report. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 24-ին.
  26. ↑ «Tingo Group Engages Independent Counsel to Conduct Review of Assertions Made in Short-Seller Report». Yahoo Finance. 2023 թ․ հունիսի 8. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 24-ին.
  27. ↑ 27,0 27,1 «SEC suspends trading of Tingo shares due to "lack of accurate" information». Semafor. 2023 թ․ նոյեմբերի 14. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  28. ↑ Augustine, Abraham (2023 թ․ սեպտեմբերի 1). «Tingo Group waves aside Hindenburg allegations as it announces ~$1 billion in H12023 revenue». TechCabal. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  29. ↑ «9/5/2023 Update: Further Response To Tingo's Absurd Claims And Obfuscation From The Company's September 1st Release». Hindenburg Research. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  30. ↑ Mendonça, Elaine (2023 թ․ սեպտեմբերի 18). «Tingo Group Announces Change in Leadership and Board Appointments». Best Stocks (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 «SECURITIES EXCHANGE ACT OF 1934 Release No. 34-98920 / November 13, 2023» (PDF). Securities and Exchange Commission. SEC. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  32. ↑ 32,0 32,1 «SECURITIES EXCHANGE ACT OF 1934 Release No. 34-98921 / November 13, 2023» (PDF). Securities and Exchange Commission. SEC. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  33. ↑ «Turbulence Continues: Nasdaq Keeps Tingo Group Further Suspended Amid New Query». Afrikan Heroes. 2023 թ․ նոյեմբերի 30. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  34. ↑ Whitehouse, David (2023 թ․ դեկտեմբերի 19). «Tingo, Dozy Mmobuosi US SEC charges highlight value of stock market short-sellers». The Africa Report. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  35. ↑ 35,0 35,1 «SEC complaint Case 1:23-cv-10928 Document 1 Filed 12/18/23» (PDF). Securities and Exchange Commission. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  36. ↑ Adeoye, Aanu; Quinio, Akila (2023 թ․ դեկտեմբերի 18). «SEC charges fintech Tingo chief with 'massive' fraud after Hindenburg short position». Financial Times. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  37. ↑ Adeoye, Aanu; Quinio, Adila; Aliaj, Ortenca (2023 թ․ դեկտեմբերի 24). «'A fiction': the fall of a fintech star accused of 'massive fraud'». Financial Times. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  38. ↑ «Tingo Group CEO temporarily steps down after US SEC charges». Reuters. 2023 թ․ դեկտեմբերի 20. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  39. ↑ «Tingo Group Founder Hit by Hindenburg Now Charged Criminally». Bloomberg Law. 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  40. ↑ Olowogboyega, Olumuyiwa (2024 թ․ հունվարի 3). «Tingo Founder Dozy Mmobuosi charged with securities fraud in the U.S». TechCabal. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  41. ↑ Aduloju, Bunmi (2024 թ․ հունվարի 4). «'It's unfounded' - ex-Tingo CEO rejects US 'fraud' charges». The Cable. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  42. ↑ Eleanya, Frank (2024 թ․ հունվարի 4). «Dozy Mmobuosi denies US fraud allegation, prepares legal defense». Business Day. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դոզի_Մմոբուոսի&oldid=10116954» էջից