Գորդիոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Գորդիոն
ԵրկիրԹուրքիա Թուրքիա
Մակերես1064 հեկտար
Գորդիոն (Թուրքիա)##
Գորդիոն (Թուրքիա)

Գորդիոն (հուն․՝ Γορδιον), Փռյուգիայի հնագույն մայրաքաղաքը։ Գորդիոնը տեղակայված է եղել Սաքարյա գետի աջ ափին՝ Սաքարյա և Փորսուք գետերի մոտեցման վայրի մոտ, Փոլաթլըից 21 կմ դեպի հյուսիս-արևմուտք, Անկարայից 90 կմ հեռավորության վրա, Անկարայի մարզի Յասսըհոյուք գյուղում, Անկարա-Էսքիշեհիր ճանապարհից ոչ հեռու։ Ըստ ավանդության՝ քաղաքի հիմնադրել է Փռյուգիայի առաջին թագավոր Գորդիասը[1]։

Քաղաքի առաջին պեղումները կատարվել են 1900 թվականին[2], հետագայում՝ 1951-1973 թվականներին[3]։ Հայտնաբերվել են հզոր պաշտպանական պարիսպներ քարից ու հում աղյուսից, հում աղյուսից բնակելի տներ տնային տնտեսության մեծաթիվ առարկաներով, արհեստագործական գործիքներ և զենք։ Հայտնաբերվել է նաև լայանածավալ նեկրոպոլ։

Խճանկար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խճանկար, մ․թ․ա․ VIII դար

Ռոդնի Ս. Յանգը (Rodney S. Young) 1951 թվականին հնագիտական պեղումների ժամանակ գտել է մ․թ․ա․ 8-5-րդ դարերի խճանկարներ, որոնք համարվում են անմշակ գետաքարից խճանկար պատրաստելու տեխնիկայի հնագույն նմուշները։

Այդ խճանկարը ամենահինն է և տարածքով ամենամեծը (10×11 մ)։ Խճանկարի ստեղծման համար օգտագործվել է մուգ կապույտ, մուգ կարմիր և սպիտակ գույների գետաքարեր, որոնք դրվել են առանց որոշակի կարգի՝ զարդանախշերի (մեանդր, շեղանկյուն, սվաստիկա) քաոսային դասավորված հատվածների ձևով, որոնց համար հավանաբար հիմք են ծառայել այն զարդանախշերը, որ օգտագործվել են տեքստիլում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Гордиум». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  2. G. and A. Körte, Gordion: Ergebnisse der Ausgrabung im Jahre 1900. Jahrbuch des kaiserlich deutschen archäologischen Instituts V (Berlin, 1904).
  3. R.S. Young, Three Great Early Tumuli. The Gordion Excavations Final Reports, Volume 1 (Philadelphia, 1981).

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • DeVries, Keith, ed. 1980. From Athens to Gordion. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Grave, Peter, Lisa Kealhofer, Ben Marsh, G. Kenneth Sams, Mary Voigt, Keith DeVries. 2009. "Ceramic production and provenience at Gordion, Central Anatolia", Journal of Archaeological Science, 36, 2162–2176.
  • Gunter, Ann C. 1991. Gordion Excavations Final Reports Vol. III: The Bronze Age. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Kohler, Ellen L. 1995. The Gordion Excavations (1950–1973) Final Reports, Vol. II: The Lesser Phrygian Tumuli, Part 1, The Inhumations'.' Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Körte, Gustav and Alfred Körte. 1904. "Gordion: Ergebnisse der Ausgrabung im Jahre 1900". Jährliches Ergänzungsheft 5. Berlin.
  • Marston, John M. 2017. Agricultural Sustainability and Environmental Change at Ancient Gordion, Gordion Special Studies 8. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Matero, Frank and Meredith Keller, eds. 2011. Gordion Awakened: Conserving A Phrygian Landscape Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine. Philadelphia: Architectural Conservation Laboratory.
  • Mellink, Machteld. 1956. A Hittite Cemetery at Gordion. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Miller, Naomi F.. 2010, Botanical Aspects of Environment and Economy at Gordion, Turkey, Gordion Special Studies V. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Muscarella, Oscar White. 1967. Phrygian Fibulae from Gordion. London: Colt Archaeological Institute.
  • Roller, Lynn. 1987. Gordion Special Studies, Vol. I: Nonverbal Graffiti, Dipinti, and Stamps. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Romano, Irene. 1995. Gordion Special Studies Vol. II: The Terracotta Figurines and Related Vessels Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Rose, C. Brian, ed. 2012. The Archaeology of Phrygian Gordion, Royal City of Midas. Proceedings of a conference held at the Penn Museum. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Rose, C. Brian and Gareth Darbyshire, eds. 2011. The New Chronology of Iron Age Gordion. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Rose, C. Brian and Gareth Darbyshire, eds. 2016. The Golden Age of King Midas/Kral Midas’ın Altın Çağı, catalogue of the Penn Museum exhibition. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Sams, G. Kenneth. 1994. The Gordion Excavations, 1950–1973: Final Reports, Vol. IV: The Early Phrygian Pottery. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.
  • Simpson, Elizabeth. 2010. The Gordion Wooden Objects, Vol. 1: The Furniture from Tumulus MM. Leiden and Boston: Brill.
  • Simpson, Elizabeth and Krysia Spirydowicz. 1999. Gordion Wooden Furniture: The Study, Conservation, and Reconstruction of the Furniture and Wooden Objects from Gordion, 1981–1998. Ankara: Museum of Anatolian Civilizations.
  • Voigt, M. M. 2013."Gordion as Citadel and City," In Cities and Citadels in Turkey: From the Iron Age to the Selcuks, ed. Scott Redford and Nina Ergin. Leuven: Peeters. 161-228.
  • Young, Rodney et al. 1981. Gordion Excavations Reports, Vol. I: Three Great Early Tumuli [P, MM, W]. Philadelphia: University of Pennsylvania Museum.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գորդիոն» հոդվածին։