Գազ ցածր
| Գազ ցածր | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Բակլածաղկավորներ (Fabales) |
| Ընտանիք | Բակլազգիներ (Fabaceae) |
| Ենթաընտանիք | Բակլայիններ (Faboideae) |
| Տրիբա | Galegeae |
| Ցեղ | Գազ (Astragalus) |
| Տեսակ | Գազ ցածր (A. humilis) |
| Միջազգային անվանում | |
| Astragalus humilis | |
Գազ ցածր (լատին․՝ Astragalus humilis), լոբազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բազմամյա, անցողուն բույս է, ծածկված է խիտ, կարճ, առսեղմ կամ կիսաառսեղմ երկծայր մազիկներով։ Տերևներն ունեն 7-15 սմ երկարություն, տերևիկները 7-14-ական զույգերով են, էլիպսաձև։ Ծաղկաբույլը նոսր, քիչ ծաղիկներով է, շատ կարճ կոթով և համարյա ողկույզին արմատամերձ։ Պսակի երկարությունը հասնում է 21-26 մմ-ի, դրոշը բաց մանուշակագույն է, նավակը և թիակները՝ դեղին։ Ունդերի երկարությունը 8-10 մմ է, խիտ կիսաառսեղմ խավոտ են, ձվաձև բութ, դեպի մեջքը թեք կորացած բզաձև կտուցով[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է Զանգեզուրի ֆլորիստիկական շրջանում (Սիսիան քաղաքի շրջակայք)։ Աճում է նաև Վրաստանում, Արևելյան և Հարավային Անատոլիայում, Հյուսիսարևելյան Իրաքում և Հյուսիսային Իրանում[1]։
էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է վերին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1800 մ բարձրության վրա, չոր քարքարոտ լանջերին, մարգագետնատափաստանում։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հունիս-հուլիսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է, որի տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայտնի է մեկ պոպուլյացիա ինտենսիվ գյուղատնտեսական գործունեության գոտում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Սիսիանի շրջակայքում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
|
|