Ապիչատպոն Վիրասետակուլ
Ապիչատպոն Վիրասետակուլ թաի.՝ อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հուլիսի 16, 1970[1][2][3][…] (53 տարեկան) |
Ծննդավայր | Բանգկոկ, Թաիլանդ |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրթություն | Khon Kaen University? և Չիկագոյի արվեստի ինստիտուտի դպրոց |
Մասնագիտություն | կինոռեժիսոր, կինոպրոդյուսեր, սցենարիստ, ինստալյացիոն արտիստ և ռեժիսոր |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Կայք | kickthemachine.com |
![]() |
Ապիչատպոն Վիրասետակուլ (թայերեն՝ อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล, հուլիսի 16, 1970[1][2][3][…], Բանգկոկ, Թաիլանդ), թաիլանդացի անկախ կինոռեժիսոր, սցենարիստ և պատմողական տեսակետից ոչ ավանդական ֆիլմերի («Առեղծվածային կեսօրվա օբյեկտ» (2000), «Օրհնյալ է ձերը» (2002), «Արևադարձային հիվանդություն» (2004), «Սինդրոմներ և դար» (2006)) պրոդյուսեր։ 2010 թվականին նրա «Իր նախկին կյանքերը հիշող հորեղբայր Բունմին» ֆիլմը արժանացել է «Ոսկյա արմավենու ճյուղ» մրցանակին։ Դժվար արտասանվող անվան պատճառով ռեժիսորը խնդրել է, որ իրեն անվանեն Ջո։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին կրթությամբ ճարտարապետ է։ 1990-ականների կեսերին հաճախել է Չիկագոյի կոնոդպրոց։ Սկսել է որպես փորձնական վավերագրող։ Նկարահանել է մեկ տասնյակից ավելի կարճամետրաժ ֆիլմեր։ 1999 թվականին ստեղծել է Kick the Machine փոքր կինոընկերությունը, որը զբաղվում է նրա ֆիլմերի արտադրությամբ (որպես կանոն եվրոպական ստուդիաների հետ համատեղ արտադրանքներով)։ Նախընտրում է աշխատել ոչ պրոֆեսիոնալ դերասանների հետ։ Ռեժիսորը բացահայտ համասեռական է։ Նրա որոշ ֆիլմերում տեսարանների անկեղծությունը Թաիլանդում գրաքննության հետ կապված խնդիրներ է առաջացրել։
Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիրասետակուլի ֆիլմերն ունեն ոչ ավանդական պատմողական կառուցվածք (տիտրերի տեղադրում ֆիլմի կեսից, սյուժեների հետագծերի հատում, հերոսների մոտիվացիաների դանդաղ բացահայտում)։ Նրանց մեջ հաճախ են հայտնվում ջունգլիները, միստիկան, հոգիների վերամարմնավորումը և համասեռականությունը։ Ավանդական պատմողական գծի բացակայությունը քննադատներին թույլ է տալիս Վիրասետակուլի ֆիլմերը մեկնաբանել «որպես տարօրինակ նշանների անպտուղ կուտակումներ, որոնք զուրկ են վերծանման ենթակա իմաստից»[6]։ Անդրեյ Պլախովը նրան դասում է նոր սերնդի ռեժիսորների շարքին․ «հանգիստ պատմողական կառուցվածքի» սիրահար, որը «ժխտում է կինո գաղափարը որպես պատմություն և կինոն՝ որպես զվարճանք»[7]։ Բորիս Նելեպոյի կարծիքով արևը ռեժիսորի բոլոր ֆիլմերի գլխավոր հերոսն է։ Վիրասետակուլն ասում է, որ «Օրհնյալ է ձերը» ֆիլմի համար նկարահանվել է աստղի գլխավոր դերում. երկրորդ դերը ջունգլիներում է։ Քարանձավը ռեժիսորական կինոնկարների առանցքային պատկերն է և հավանաբար նրա ստեղծագործության մասին խոսելու համար պետք է ներդրվի նոր տերմին՝ «Ափիչատպոնգի քարանձավ»։ Այս պատկերը երևում է նրա բոլոր ժապավեններում[8]։
Ընտրված ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարի | Անվանում | Բնօրինակ անվանում | Դեր | |
---|---|---|---|---|
2000 | ֆ | Առեղծվածային կեսօրվա օբյեկտ | ดอกฟ้าในมือมาร (Dokfa nai meuman) | ռեժիսոր |
2002 | ֆ | Օրհնյալ է ձերը | สุดเสน่หา (S̄ud s̄aǹeh̄ā) | ռեժիսոր, սցենարիստ |
2004 | ֆ | Արևադարձային հիվանդություն | สัตว์ประหลาด (Sud pralad) | ռեժիսոր, սցենարիստ |
2006 | ֆ | Սինդրոմներ և դար | แสงศตวรรษ (S̄æng ṣ̄atawǎat) | ռեժիսոր, սցենարիստ |
2010 | ֆ | Իր նախկին կյանքերը հիշող հորեղբայր Բունմին | ลุงบุญมีระลึกชาติ (Loong Boonmee raleuk chat) | ռեժիսոր, սցենարիստ |
2015 | ֆ | Պերճության գերեզմանատուն | รักที่ขอนแก่น (Rak Ti Khon Kaen) | ռեժիսոր, սցենարիստ |
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նրա աշխատանքներն արժանացել են աշխարհի խոշորագույն կինոփառատոնների մրցանակներին։ Այսպիսով, «Արևադարձային հիվանդություն»-ը 2004 թվականի Կաննի կինոփառատոնում արժանացել է ժյուրիի մրցանակին[9], «Օրհնյալ է ձերը» ֆիլմը շահել է 2002 թվականի Կաննի կինոփառատոնի «Հատուկ տեսք» նախագծի գլխավոր մրցանակը[10], իսկ «Սինդրոմներ և դար» ֆիլմը, որի պրեմիերան կայացել է Վենետիկի 63-րդ կինոփառատոնին[11], դարձել է առաջին թաիլանդական ֆիլմը, որը ներկայացվել է Վենետիկի կինոփառատոնի մրցութային ծրագրում։ 2010 թվականին «Իր նախկին կյանքերը հիշող հորեղբայր Բունմին» ֆիլմը Կաննի կինոփառատոնում ստացել է «Ոսկյա արմավենու ճյուղ» մրցանակը՝ դառնալով այդ մրցանակին արժանացած առաջին թաիլանդական ֆիլմը։
Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2009 թվականին անգլերեն լեզվով նկարահանվել է Վիրասետակուլի ֆիլմերի մասին հոդվածների ժողովածուն (հեղինակների թվում են Բենեդիկտ Անդերսոնը և Թիլդա Սուինթոնը)։ Ջոնաթան Ռոզենբաումը նրան անվանել է ժամանակակից ամենախոստումնալից ռեժիսորներից մեկը[12]։ Ամփոփելով զրոյական տարիների արդյունքները՝ շատ հեղինակավոր կինոքննադատներ (մասնավորապես՝ Ջիմ Հոբերմանը) լավագույն ֆիլմերի շարքում ներառել են նրա «Արևադարձային հիվանդություն» ֆիլմը[13]։ Պլախովն այդ կապակցությամբ նշել է. «Զրոյական տարիների վարկանիշով այս թաիլանդացին համաշխարհային կինոցուցադրությունների ավանգարդում է՝ մեծամասամբ գերազանցելով նրան և դառնալով ժամանակակից ռեժիսորներից գլխավորը»[14]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 filmportal.de — 2005.
- ↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
- ↑ http://www.culturecommunication.gouv.fr/Nous-connaitre/Decouvrir-le-ministere/Histoire-du-ministere/Ressources-documentaires/Discours/Discours-de-ministres-depuis-1999/Frederic-Mitterrand-2009-2012/Communiques-2009-2012/Frederic-Mitterrand-annonce-la-nomination-de-265-personnalites-etrangeres-au-titre-de-la-promotion-Arts-et-Lettres-du-printemps-2011-soit-22-commandeurs-48-officiers-et-195-chevaliers.
- ↑ Phantoms of Liberty: Apichatpong Weerasethakul edited by James Quandt | Senses of Cinema
- ↑ Квентин Кустурица is no more — Плахов — Кино — OpenSpace.ru
- ↑ Призрак места — «Сеанс»
- ↑ «Festival de Cannes — From 11 to 22 may 2011»։ Արխիվացված է օրիգինալից 20 September 2011-ին։ Վերցված է 31 March 2020
- ↑ «Festival de Cannes — From 11 to 22 may 2011»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-15-ին։ Վերցված է 2010-05-01
- ↑ «Венеция 2006. Программа»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2010-05-17-ին։ Վերցված է 2020-03-31
- ↑ Рецензия в Chicago Reader
- ↑ «Новости «Лучшие фильмы 2000-х по версии Cahiers du Cinema» Arthouse.Ru»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2011-11-03-ին։ Վերցված է 2020-03-31
- ↑ Ъ-Weekend — Международная кадровая политика
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Апичатпонг Вирасетакул (անգլ.) Internet Movie Database կայքում
- Интервью для «Коммерсанта» (2005)
- Сергей Анашкин. Труднопроизносимый неопримитив
- Интервью Апичатпонга Вирасетакула для Оpenspace.ru
- Зовите меня Джо
- Апичатпонг Веерасетакул: Фиксация сновидений
- Таинственный кинематографический объект Archived 2016-03-28 at the Wayback Machine.
|