Ազգային պարտքի ժամացույց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ազգային պարտքի ժամացույց
Billboard Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ Խմբագրել Wikidata
Վարչատարածքային միավորՆյու Յորք
 • Նյու Յորք
  • Նյու Յորք շրջան Խմբագրել Wikidata
Աշխարհագրական կոորդինատներ40°45′23″N 73°59′2″W Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայքwww.durst.org/about/clock Խմբագրել Wikidata
Քարտեզ
Ժամացույցն իր նախկին դիրքում Վեցերորդ պողոտայի և 44-րդ փողոցի մոտ 2017 թվականի փետրվարին, այդ ժամանակ այն ցույց էր տալիս 19,9 տրիլիոն դոլար պետական պարտք:

Ազգային պարտքի ժամացույց, գովազդային վահանակի չափով գործող ընդհանուր էկրան, որը ցույց է տալիս ԱՄՆ պետական պարտքը և յուրաքանչյուր ամերիկյան ընտանիքի պարտքի բաժինը։ 2017 թվականի դրությամբ այն տեղադրվել է One Bryant Park-ի արևմտյան կողմում՝ Վեցերորդ պողոտայից արևմուտք, Նյու Յորքի Մանհեթենի 42-րդ և 43-րդ փողոցների միջև։ Դա առաջին պարտքի ժամացույցն էր, որը տեղադրված էր որևէ վայրում։

Ժամացույցը սկզբնապես տեղադրվել է 1989 թվականին Վեցերորդ պողոտայում՝ 42-րդ և 43-րդ փողոցների միջև, Թայմս Սքվերից մեկ թաղամաս հեռավորության վրա, Նյու Յորքի անշարժ գույքի գործակալ Սեյմուր Դարսթի կողմից, որը ցանկանում էր ընդգծել ազգային պարտքի աճը։ 2004 թվականին 44-րդ փողոցի և Վեցերորդ պողոտայի մոտ դրված ժամացույցն ապամոնտաժվեց և նորը տեղադրվեց։ 200 թվականին ԱՄՆպետական պարտքը գերազանցեց 10 տրիլիոն դոլարը՝ մեկ թվով ավելի, քան կարող էր ցույց տալ ժամացույցը։ Ժամացույցի ամենաձախ թվանշանի դիրքում գտնվող դոլարի նշանը հետագայում փոխվեց «1» նիշով՝ ներկայացնելով տասը տրիլիոներորդ տեղը։ 2017 թվականին ժամացույցը տեղափոխվել է One Bryant Park՝ սկզբնական վայրի մոտ։

Համատեքստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դարսթը 2006 թվականին ասել է, որ ժամացույցը միջսերունդների հավասարության մասին մտածելու ոչ կուսակցական փորձ էր[1]։

Սեյմուրի որդին՝ Դուգլասը, ասում է, որ իր հայրը սկսել է ուշադրություն հրավիրել աճող պետական պարտքի վրա առնվազն 1980 թվականից, երբ տոնական սեզոնի ընթացքում նա բացիկներ է ուղարկել սենատորներին և կոնգրեսականներին, որոնցում գրված է. «Շնորհավոր Նոր տարի, պարտքը կազմում է $35,000»[2]։ 1980-ական թվականների սկզբին, երբ Սեյմուրն առաջին անգամ մշակեց անընդհատ թարմացվող ժամացույցի գաղափարը, նախագիծն իրականացնելու համար անհրաժեշտ տեխնոլոգիան դեռ հասանելի չէր[1]։ Այն ժամանակ պարտքը արագորեն մոտենում էր 1 տրիլիոն դոլարին[1]։

Առաջին ժամացույցը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին ժամացույցը սկզբնական վայրում՝ Թայմս Սքվերի մոտ (1989 թվականի մարտ)

Առաջին Ազգային պարտքի ժամացույցը տեղադրվել է 1989 թվականի փետրվարի 20-ին.[3]: Այդ տարի պետական պարտքը կազմել է 2,7 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար։ Բնօրինակ 11 x 26 ոտնաչափ (3,4 մ × 7,9 մ) ժամացույցի արժեքը $100,000 էր[4]։ Ցուցասարքի 305 լամպերը պահպանելն ամսական արժեր 500 դոլար[4]։ Այն տեղադրված էր այժմ քանդված Դարսթի շենքի վրա Վեցերորդ պողոտայում՝ 42-րդ փողոցի մոտ (թաղամաս Թայմս Սքվերից հեռու), դեմքով դեպի 42-րդ փողոցի հյուսիսային կողմը և Բրայանտ պարկը[5]։ Կառուցվել է Նյու Յորքի Artkraft Strauss ցուցանակային ընկերության կողմից, ժամացույցը ցուցադրել է կետի վրա հիմնված հատվածի էկրան, որը նմանակում է այն ժամանակվա բնորոշ նիշերի լուծաչափը 5-7-ը։ Երկրորդ ժամացույցի թարմացման մեխանիզմն այնպիսին էր, որ էկրանը դրված էր պարտքի աճի գնահատված արագության վրա (odometer-ի ոճով) և ճշգրտվում էր շաբաթական՝ համաձայն ԱՄՆ գանձապետարանի կողմից հրապարակված վերջին թվերի[4][6][7]։ Դարսթը երդվեց, որ ժամացույցը «կաշխատի այնքան ժամանակ, քանի դեռ պարտքը կամ քաղաքը գոյատևում է», և որ «եթե դա անհանգստացնում է մարդկանց, ուրեմն այն աշխատում է»[8]։

Մինչև իր մահից մեկ շաբաթ առաջ՝ 1995 թվականի մայիսին, Դարսթն ինքն էր ճշգրտում մոդեմի միջոցով հաշվարկը[4]։ Նրա մահից հետո նրա որդին՝ Դուգլասը դարձավ Durst Organization-ի նախագահ, որին պատկանում և պահպանում է ժամացույցը[4][6][9]։ Artkraft Strauss-ը այդ ժամանակից ի վեր պահում է թվերը արդիական[4]։

1995 թվականի նոյեմբերի 15-ին ժամացույցն իր գործունեության վեց տարիների ընթացքում առաջին անգամ դադարեց հաշվել։ Դաշնային կառավարության փակման արդյունքում ժամացույցը սառեցվեց 4,985,567,071,200 դոլար արժողությամբ[10]։ 1998 թվականին ժամացույցը խափանվեց այն բանից հետո, երբ թվերը գերազանցեցին $5,5 (2023-ին՝ 9,59 տրիլիոն դոլար) տրիլիոն դոլար։ Պատճառը վերագրվել է թվերի «չափազանց բարձր լինելուն»։ Ի պատասխան՝ Artkraft-ը նոր համակարգիչ տեղադրեց ժամացույցի ներսում[11]։

2000 թվականի սկզբին ժամացույցը սկսեց հետ աշխատել, քանի որ պետական պարտքն իրականում նվազում էր[5][9]։ Այն ցույց տվեց 5,7 տրիլիոն դոլարի պետական պարտք և գրեթե 74,000 դոլարի անհատական ընտանիքի մասնաբաժին։ Քանի որ ժամացույցի սկզբնական նպատակն էր ընդգծել աճող պարտքը, թվերի հակադարձումը հակասական արձագանք տվեց, որը ավելացրեց այն փաստը, որ էկրանը նախագծված չէ պատշաճ կերպով հետ աշխատելու համար[1]։ 2000 թվականի մայիսին հաղորդվեց, որ ժամացույցը նախատեսվում էր անջատել 2000 թվականի սեպտեմբերի 7-ին՝ Սեյմուր Դարսթի 87-ամյակի օրը։ Դուգլասը ասաց, որ ժամացույցն անջատելու որոշումը կայացվել է, քանի որ «այն դրված էր ուշադրությունը կենտրոնացնելու ազգային պարտքի աճի վրա, և դա ծառայեց իր նպատակին»[12]։ Սեպտեմբերին ժամացույցն անջատվեց։ Երկու տարի չանցած՝ 2002 թվականի հուլիսին, վարագույրը բարձրացվեց, և ժամացույցը կրկին աշխատեց՝ հետևելով աճող պարտքին[13]՝ սկսած 6,1 տրիլիոն դոլարից[14]։

Երկրորդ ժամացույց[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազգային պարտքի ժամացույցի լուսանկարը 2004 թվականի սեպտեմբերի 24-ին, պետական պարտքը՝ մոտավորապես 7,3 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար

2004 թվականին սկզբնական ժամացույցը տեղափոխվեց 42-րդ փողոցի մոտ, և շենքը, որտեղ տեղադրվել էր ցուցանակը, քանդվեց, որպեսզի One Bryant Park-ը կառուցվի[15]։ Թարմացված մոդելը տեղադրվել է մեկ թաղամաս հեռավորության վրա՝ Դարսթի շենքի կողքին՝ Ամերիկայի պողոտա 1133 հասցեում, դեպի Վեցերորդ պողոտա՝ Արևմտյան 44-րդ փողոցի հետ խաչմերուկի հարավ-արևելյան անկյունի մոտ[1][16]։ Նոր ժամացույցը գտնվում է Ներքին եկամուտների ծառայության գրասենյակի կողքին[8][17]։ Նոր ժամացույցը, որը կարող է հետ աշխատել, հագեցած է ավելի պայծառ 7 հատված էկրանով՝ յուրաքանչյուր հատվածում մի քանի LED-երով, ինչը թույլ է տալիս թվերն ավելի հեշտությամբ կարդալ[1]։

2007 թվականին սկսված ֆինանսական ճգնաժամի ժամանակ լրատվամիջոցների լայնածավալ ուշադրության ֆոնին Ազգային պարտքի ժամացույցի էկրանը սպառվեց, երբ ԱՄՆ համախառն դաշնային պարտքը 2008 թվականի սեպտեմբերի 30-ին բարձրացավ 10 տրիլիոն ԱՄՆ դոլարից[17][18][19]։ Պարտքի ժամացույցը դոլարի նշանի փոխարեն ցույց տվեց «1» թվանշանը[20]։

2008 թվականից նախատեսվում էր հիմնանորոգում կամ ամբողջական փոխարինում՝ ժամացույցի էկրանին ևս երկու թվանշան ավելացնելով[7][21][22]։ Ժամացույցը կարող է ցույց տալ մինչև 1 կվադրիլիոն դոլարի պարտք[8]։

2009 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ Դուգլաս Դարսթի զարմիկ Ջոնաթան «Ջոդի» Դարսթը ստանձնում էր գործունեությունը որպես նախագահ։ The New York Times-ին տված հարցազրույցում Ջոնաթանն ասել է, որ ժամացույցի սպասարկումը նախատեսվում է «դեռ երկար տարիներին»[23]։

2017 թվականի հունիսին Դարսթ կազմակերպությունը հայտարարեց, որ Ազգային պարտքի ժամացույցը նորից կտեղափոխվի, որպեսզի նոր մուտք կառուցվի Ամերիկայի 1133 պողոտայի համար։ Ժամացույցը տեղափոխվեց One Bryant Park-ի արևմտյան կողմը, որը նայում էր Վեցերորդ պողոտայի և Բրոդվեյի միջև ընկած ծառուղուն[24][25]։

Նմանատիպ նախագծեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերմանիայի պետական պարտքի ժամացույցը հարկատուների հսկողություն իրականացնող խմբի Բեռլինի կենտրոնակայանում՝ Bund der Steuerzahler

Պարբերաբար թարմացվող ժամացույցի միջոցով հաղորդագրություն փոխանցելու գաղափարը ավելի վաղ արտահայտություն է գտել Doomsday Clock-ում (Դատաստանի օրվա ժամացույց)։ Ազգային պարտքի ժամացույցի նորամուծությունը պետք է լինի անընդհատ աշխատող հաշվիչ, և այն ոգեշնչել է նմանատիպ նախագծեր ինչպես ԱՄՆ-ում, այնպես էլ այլ վայրերում[4][26]։ 1995 թվականին Նյու Յորք Թայմսը հայտնում էր, որ քաղաքական գործիչները ժամացույցը նշում էին ազգային բյուջեի կրճատման համար[4]։ Պետական պարտքի հետագծման տարբեր հաշվիչներ նույնպես պահվում են առցանց[Ն 1]

Ազգային պարտքի ժամացույցը նաև համարվում է այլ գործող տոտալիզատորների օրինակ, օրինակ՝ էլեկտրոնային գովազդային վահանակի օգտագործմամբ դրամային արշավը, պարտքի փոխարեն, այն հետևում էր հակառակորդ չիպի օգտագործման ենթադրյալ լրացուցիչ ծախսերին[27]։

2010 թվականին Թայմս Սքվերում տեղադրվեց «Մահվան ժամացույցը», որը ձևավորվել էր պարտքի ժամացույցի օրինակով, այն հաշվում էր, թե քանի մայրական մահ է տեղի ունենում աշխարհում ամեն 90 վայրկյանը մեկ[28]։

Պետական պարտքի հետ կապված երկու ցուցադրություն ներկայացվել է 2012 թվականի Հանրապետականի ազգային համագումարի ժամանակ։ Ցուցասարքերից մեկում ցուցադրվում էր օրիգինալ ժամացույցի նման փոփոխվող թիվ։ Երկրորդը ցույց էր տալիս թվեր, որոնք գնահատում էին այն գումարը, որով ազգային պարտքն ավելացել էր կոնվենցիայի սկզբից ի վեր[29]։ Ըստ Հանրապետական կուսակցության, ժամացույցի նպատակն էր ընդգծել այն փաստը, որ ազգային պարտքը արագ տեմպերով աճել է Բարաք Օբամայի նախագահության օրոք, որն այն ժամանակ վերընտրվում էր[30]։ RNC-ի նախագահ Ռայնս Պրիբուսն ասել է, որ ժամացույցը ներկայացնում է «Օբամայի վարչակազմի աննախադեպ հարկաբյուջետային անխոհեմությունը»[29]։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ազգային պարտքի ժամացույց» հոդվածին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «US debt clock running out of time, space». China Daily. AFP. 2006 թ․ մարտի 30. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  2. Koh, Eun Lee (2000 թ․ օգոստոսի 13). «FOLLOWING UP; Time's Hands Go Back On National Debt Clock». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  3. Daniels, Lee A. (1991 թ․ նոյեմբերի 8). «Chronicle». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Toy, Vivian S. (1995 թ․ մայիսի 28). «The Clockmaker Died, but Not the Debt». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  5. 5,0 5,1 Amadeo, Kimberly (2010 թ․ հունվարի 1). «Did You Know There's a Clock to Track the Debt?». The Balance. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  6. 6,0 6,1 Upham, Ben (2000 թ․ մայիսի 14). «NEIGHBORHOOD REPORT: TIMES SQUARE; Debt Clock, Calculating Since '89, Is Retiring Before the Debt Does». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  7. 7,0 7,1 Rubinstein, Dana (2008 թ․ հոկտեմբերի 6). «Durst To Add Extra Trillion Dollar Digit to National Debt Clock». observer.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 Stephey, M.J. (2008 թ․ հոկտեմբերի 14). «The Times Square Debt Clock». Time. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  9. 9,0 9,1 «National Debt Clock stops, despite trillions of dollars of red ink». CNN. Associated Press; Reuters. 2000 թ․ սեպտեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին – via Internet Archive Wayback Machine.
  10. Van Natta Jr., Don (1995 թ․ նոյեմբերի 15). «BATTLE OVER THE BUDGET: NEW YORK;Like Workers, Debt Clock Is Placed On Furlough». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  11. «SUNDAY: NOVEMBER 8, 1998: THE NATIONAL DEBT; Depressing Displays». The New York Times. 1998 թ․ նոյեմբերի 8. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  12. Sutel, Seth (2000 թ․ մայիսի 13). «National Debt Clock winds down». The Recorder. Greenfield, Massachusetts: Associated Press. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 3-ին – via fultonhistory.com.
  13. Marino, Vivian; Herring, Hubert B. (2002 թ․ հուլիսի 14). «PRIVATE SECTOR; Restarting a Debt Clock, Reluctantly». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  14. Stevenson, Robert W. (2002 թ․ հուլիսի 13). «White House Says It Expects Deficit to Hit $165 Billion». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  15. «National debt clock torn down, new clock on way». The Recorder. Greenfield, Massachusetts. Վերցված է 2004 թ․ ապրիլի 14-ին – via fultonhistory.com.
  16. Haberman, Clyde (2006 թ․ մարտի 24). «We Will Bury You, in Debt». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  17. 17,0 17,1 Bonisteel, Sara (2008 թ․ հոկտեմբերի 8). «National Debt Clock Adds a Digit to Accommodate Growing Deficit». Fox News (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  18. «National Debt Clock runs out of digits». Times Online. London. 2008 թ․ հոկտեմբերի 9. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  19. «US debt clock runs out of digits». BBC News. 2008 թ․ հոկտեմբերի 9.
  20. McShane, Larry (2008 թ․ հոկտեմբերի 9). «National Debt Clock runs out of digits». NY Daily News (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  21. Boniello, Kathianne (2008 թ․ հոկտեմբերի 5). «'1' Big Tick is due for Debt Clock». nypost.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  22. «U.S. debt too big for National Debt Clock (MSNBC video)». NBC Nightly News. NBC News. 2008 թ․ հոկտեմբերի 7. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  23. Marino, Vivian (2009 թ․ սեպտեմբերի 11). «Square Feet | The 30-Minute Interview: Jonathan Durst». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  24. Cuozzo, Steve (2017 թ․ հունիսի 6). «Sixth Avenue's National Debt Clock coming down — for now». New York Post (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  25. «Midtown's Iconic National Debt Clock Is Coming Down». NBC New York (անգլերեն). 2017 թ․ հունիսի 6. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  26. «Debt Clock Moves Next Door to Government». Deutsche Welle. 2004 թ․ հունիսի 18. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  27. Hesseldahl, Arik (2006 թ․ մայիսի 3). «AMD Sticks It to Intel—Again». BusinessWeek. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  28. Haberman, Clyde (2010 թ․ սեպտեմբերի 20). «An Alarm on Maternal Deaths, Global and Local». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  29. 29,0 29,1 Southall, Ashley (2012 թ․ օգոստոսի 27). «As Convention Opens, Debt Clock Ticks». The New York Times. ISSN 0362-4331. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  30. «Republican Convention to Highlight Debt Clock». Weekly Standard. 2012 թ․ օգոստոսի 27. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 3-ին.(չաշխատող հղում)


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found