Խռնդատ հիանալի
| Խռնդատ հիանալի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Խուլեղինջածաղկավորներ (Lamiales) |
| Ընտանիք | Խլածաղկազգիներ (Scrophulariaceae) |
| Ցեղ | Խռնդատ (Verbascum) |
| Տեսակ | Խռնդատ հիանալի (V. formosum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Verbascum formosum | |
Խռնդատ հիանալի (լատին․՝ Verbascum formosum), խլածաղկազգիների ընտանքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սպիտակ թաղիքային թավոտությամբ մոնոկարպիկ բույս է, որն ունի 1 մ բարձրությամբ ցողուն։ Վարդակային տերևները երկարավուն են, ցողունայինները՝ ձվաձև, սեպաձև, կարճ կոթերով կամ նստադիր։ Ծաղկաբույլը երկար հասկանման ողկույզ է։ 3-6 սմ տրամագծով պսակը մեծ է և դեղին, մեջտեղում մեծ, սև, մանուշակագույն պուտով[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է միայն Իջևանի (Չինչին, Կողբ, Այգեպար, Մոսես, Կալաչա, Նոյեմբերյան, Հաղթանակ գյուղերի շրջակայք) ֆլորիստիկական շրջանում։ Աճում է նաև Դաղստանում, Կենտրոնական և Արևելյան Անդրկովկասում[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 600-1000 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ լանջերին, ժայռերի միջև, ճանապարհների մոտ, անտառներում, բացատներում։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հունիս-հուլիսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վտանգված տեսակ է, որի տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես հազվագյուտ տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խռնդատ հիանալի» հոդվածին։ |
|
|