Գետնանոճի թույնման

Գետնանոճի թույնման
Գետնանոճի թույնման
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին	Մերկասերմեր (Pinophyta)
Դաս	Pinopsida
Կարգ	Ասեղնատերևավորներ (Pinales)
Ընտանիք	Նոճազգիներ (Cupressaceae)
Ենթաընտանիք	Նոճայիններ (Cupressoideae)
Ցեղ	Գետնանոճի (Chamaecyparis)
Տեսակ	Գետնանոճի թույնման (C. thyoides)
Միջազգային անվանում
Chamaecyparis thyoides Britton, Sterns & Poggenb., 1888
Տարածվածություն և պահպանություն
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ Քիչ մտահոգող տեսակ Տաքսոնի տարածվածությունը

Գետնանոճի թույնման (լատին․՝ Chamaecyparis thyoides), նոճազգիների ընտանիքի, գետնանոճի ցեղի բույս։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծառ է մինչև 25 մ բարձրությամբ, սակայն մշակության մեջ աճում է որպես փոքր ծառ 6-8 մ բարձրությամբ, նեղ սաղարթով, կարճ ճյուղերով։ Կեղևը մուգ մոխրագույն է կամ գորշավուն, ճաքճքվող, ընձյուղները դասավորված են հովհարաձև, կապտականաչավուն են, շփելիս սուր հոտ են արձակում։ Տերևները նեղ-ռոմբաձև են, ամուր հպված ընձյուղներին, ատամնաեզր։ Արական հասկիկները կազմված են 5-6 զույգ օվալաձև, շագանակագույն առէջներից։ Կոները կարճ կոթուններ ունեն, գնդաձև են, 5-6 մմ տրամագծով, խիտ խավով։ Թեփուկները 6-8 հատ են, բազմանկյուն։ Սերմերն ունեն նեղ, ալիքաձև թևիկներ։ Ունի բազմաթիվ պարտիզային ձևեր։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վայրի վիճակում հանդիպում հյուսիսային Ամերիկայում, Մերձատլանտյան նահանգներում, Մասսաչուսետս նահանգից մինչև Հյուսիսային Ֆլորիդա, Իլլինոյսից և Լուիզիանայից դեպի արևմուտք։ Աճում է ճահճուտ, ցուրտ հարթավայրերում, որոնք տարվա ընթացքում մի քանի ամիս ծածկված են լինում ջրով։ Լեռներն են բարձրանում մինչև 400-500 մ։ Աճում է խիստ դանդաղ։ Եվրոպա է բերված 1736 թվականին, Հայաստան է ներմուծված 1965 թվականին (Իջևան)։