Արղանամադենի գավառ

Գավառ
Արղանամադեն
Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Երկրամաս	Դիարբեքիրի վիլայեթԴիարբեքիրի վիլայեթ
Այլ անվանումներ	Արզնի, Արզնի Մադեն, Արկնի, Արղան, Արղանա, Արղանամադան, Արղանամատեն, Արղանայի գավառ, Արղանտ, Արղն, Արղնի, Արղնի Մադեն, Արղնի Մատեն, Արղնու Մադեն, Մադեն, Մատեն
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	35 000 մարդ (1915)
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը), քրդեր, հույներ, ասորիներ, թուրքեր, հրեաներ, հույներ, քրդեր
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը), մուսուլման, այլք
Տեղաբնականուն	արղանամադենցի
Ժամային գոտի	UTC+3

Արղանամադեն, գավառ Արևմտյան Հայաստանում, Դիարբեքիրի վիլայեթում։ Վարչական կենտրոնը Արղանա–Մադեն քաղաքն է։

Գավառը մոտավորապես համապատասխանում է Մեծ Հայքի Պաղնատուն գավառին։

Աշխարհագրություն

Գավառը գտնվում է Դիարբեքիր քաղաքից հյուսիս, Տիգրիսի վտակ Արղանայի և մի քանի այլ գետերի ավազանում։ Գավառի մի մասը լեռնային է և անտառապատ։

Արղանամադենն ունի ցամաքային տաք կլիմա։

Պատմություն

1915-1916 թվականների Մեծ եղեռնի տարիներին հայ բնակչության մեծ մասը կոտորվեց թուրքերի ձեռքով։

Բնակչություն

1915 թվականին՝ նախքան Մեծ եղեռնը, գավառն ուներ 35000 բնակչություն, որից 20000-ը հայեր, իսկ մնացածը՝ թուրքեր, հույներ, հրեաներ, քրդեր։

Տնտեսություն

Արղանամադենն հայտնի էր իր ընտիր գինիներով և բարձրորակ խաղողներով։ Բնակչությունը մշակում էր բամբակ, բրինձ և հացահատիկներ։ Գավառից արտահանում էին մեծ քանակությամբ չամիչ, պաստեղ, դոշաբ և կարմիր գինի։

Վարչական բաժանում

Արղանամադենի գավառի կազմում մտնում էին հետևյալ գավառակները.

• Արղանամադեն (Արզնի)
• Բալու
• Չնքուշ
• Ջերմիկ

Տես նաև

• Դիարբեքիրի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն