Աննա Պետրուս-Լյուտտկենս
Աննա Պետրուս-Լյուտտկենս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունիսի 2, 1886[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Ուպսալա, Շվեդիա[2] |
| Վախճանվել է | հուլիսի 26, 1949 (63 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Կալմար, Շվեդիա |
| Քաղաքացիություն |  Շվեդիա[4] |
| Կրթություն | Althin's School of Painting? և Գեղարվեստի թագավորական բարձրագույն դպրոց |
| Մասնագիտություն | քանդակագործ, դիզայներ և պարուհի |
| Ուսուցիչ | Signe Ehrenborg-Lorichs? |
| Հայր | Oskar Viktor Petersson?[2] |
| Ամուսին | Harald Lyttkens? |
| Զավակներ | Sonja Lyttkens? |
 Anna Petrus Վիքիպահեստում | |
Աննա Մարիա Լուիզա Պետրուս-Լյուտտկենս (շվեդ.՝ Anna Maria Louise Petrus-Lyttkens, ծննդյան անունը` Պետերսսոն, հունիսի 2, 1886[1][2][3][…], Ուպսալա, Շվեդիա[2] - հուլիսի 26, 1949, Կալմար, Շվեդիա), շվեդ նկարիչ և քանդակագործ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աննա Պետերսսոնը ծնվել է 1886 թվականին, Ուփսալայում, մանկաբուժության պրոֆեսոր Օսկար Վիկտոր Պետերսսոնի և կոմսուհի Մարիա Ստակելբերգի ընտանիքում։ Աննան քանդակագործական արվեստ սովորել է Լոնդոնում, այնուհետև ընդունվել է Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա։ Նրա առաջին ցուցահանդեսը Գրետա Ռուտի հետ միասին կայացել է 1916 թվականին։ Նույն թվականին նա ամուսնացել է Հարալդ Լուտտկենսի հետ։ 1919 թվականին Աննա Պետրուս-Լուտտկենսը և Ակադեմիայի նրա ընկերուհի Սիրի Դերկերտը համատեղ ցուցահանդես են ունեցել Կոպենհագենում[5]։
1920 թվականին Ստոկհոլմում պետք է անցկացվեր Աննա Պետրուս-Լուտտկենսի անհատական ցուցահանդեսը, բայց բացումից առաջ նրա արվեստանոցում հրդեհ է բռնկվել՝ ոչնչացնելով հարյուր քանդակ։ Այնուամենայնիվ ցուցահանդեսը կայացել է, չնայած սահմանափակ ծավալով։ Շուտով Աննան ուղևորվել է Իտալիա, Հյուսիսային Աֆրիկա և Ֆրանսիա։ Նոր տպավորությունները նրան ոգեշնչել են աշխատելու կիրառական արվեստի ոլորտում։ Մասնավորապես, նա ստեղծել է մոմակալներ, գրենական պիտույքներ, ծաղկամաններ, սեղանի սփռոցներ և այլ գործեր` օգտագործելով պղինձ, բրոնզ և անագ[5][6]։ Նրա պատրաստած որոշ սեղաններ ստեղծվել են ճարտարապետ Ունո Օրենի և արծաթագործ Կարլ Վոժեխի հետ համատեղ։ 1920-ականների կեսերից սկսած նա համագործակցել է նաև Svenskt Tenn AB–ի հետ։ Թիթեղից բացի, Աննան փորձարկել է այնպիսի «ոչ կանացի» նյութեր, ինչպիսին է չուգունը։ 1925 թվականին նա չուգունից պատրաստել է մի շարք տարրեր՝ Փարիզի Համաշխարհային ցուցահանդեսի շվեդական տաղավարի համար[5]։ 1928 թվականին Ունո Օրենը և Աննա Պետրուսը առաջարկեցին համատեղ նախագիծ` Կարլսկրունայում գտնվող պուրակի վերակառուցման համար։ Չնայած նրանց բոլոր ջանքերին, այդ նախագիծը չիրականացավ։ Միայն 2014 թվականին Ուփսալայում բացվել է նրա անվան զբոսայգին (Աննա Պետրուսի զբոսայգի)[5]։
Աննա Պետրուս-Լուտտկենսը մահացել է 1949 թվականին Կալմար քաղաքում և թաղվել այնտեղ[5]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Anna Petrus biografi
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Uppsala domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, huvudserie, SE/ULA/11632/C a/13 (1883-1887), bildid: 80002729_00224, sida 207
- ↑ 3,0 3,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Svenskt kvinnobiografiskt lexikon
- ↑ Lexikonett amanda
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Marie Rehnberg. «Anna Maria Louise Petrus-Lyttkens». Svenskt kvinnobiografiskt lexikon (անգլերեն).
- «Anna Petrus-Lyttkens». Lexikonett amanda (անգլերեն).
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա Պետրուս-Լյուտտկենս» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
