Jump to content

Ֆելիքս Մալյարենկո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆելիքս Մալյարենկո
ռուս.՝ Фе́ликс Васи́льевич Маляре́нко
Ծնվել էփետրվարի 2, 1951(1951-02-02)
ԾննդավայրԲիրոբիջան, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել էհոկտեմբերի 29, 2020(2020-10-29)[1] (69 տարեկան)
Մասնագիտությունգրող և բանաստեղծ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Ժանրերդեռահասական գրականություն

Ֆելիքս Վասիլևիչ Մալյարենկո (ռուս.՝ Фе́ликс Васи́льевич Маляре́нко, փետրվարի 2, 1951(1951-02-02), Բիրոբիջան, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 29, 2020(2020-10-29)[1][2]), ռուս բանաստեղծ և արձակագիր, երեխաների և պատանիների համար ստեղծագործությունների հեղինակ։ 2017-2019 թվականներին եղել է Ռուսաստանի գրողների միության Սարատովի տարածքային բաժանմունքի նախագահը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆելիքս Մալյարենկոն ծնվել է 1951 թվականի փետրվարի 2-ին, Բիրոբիջանում, «Դալսելմաշ» գործարանի բանվոր, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից Վասիլի Պետրովիչ Մալյարենկոյի ընտանիքում։ Մայրը՝ Պոլինա Իոսիֆովնան (օրիորդական ազգանունը՝ Նովակ), աշխատել է որպես վաճառող։ Մալյարենկոնն ավարտել է թիվ 2 միջնակարգ դպրոցի չորրորդ դասարանը և 1962 թվականին ընդունվել է Ուսուրիյսկի Սուվորովի անվան ռազմական ուսումնարան[3]։ 1969-1974 թվականներին սովորել է Սարատովի քիմիական պաշտպանության ռազմական ակադեմիայում։ Մասնակցել է Չեռնոբիլի ատոմակայանում վթարի վերացման աշխատանքներին։ 2017-2019 թվականներին զբաղեցրել է Ռուսաստանի գրողների միության Սարատովի տարածաշրջանային մասնաճյուղի նախագահի պաշտոնը[4]։

Իրականացրել է հասարակական գործունեություն, ստեղծագործական հանդիպումներ է ունեցել Սարատովի դպրոցականների հետ[5]։ Մասնակցել է գրական հանդիպումների[6] և փառատոների[7], գրքի ցուցահանդեսների, տոնավաճառների[8][9] և գրական մրցանակաբաշխությունների։ 2019 թվականի հունիսին մասնակցել է Մոսկվայում կազմակերպված «Կարմիր հրապարակ» գրքի ցուցահանդեսին, որտեղ ինտերակտիվ և խաղաոճով ներկայացրել էր «Վնասակար աղջիկների հեքիաթները» գրքի շնորհանդեսը[10]։

Հեղինակի գրքերի հիման վրա երեխաների և մեծահասակների համար ստեղծվել են երկու տասնյակից ավելի սեղանի խաղեր[11][12][13]։ Սարատովցի երգչուհի Վլադիսլավա Օքսյուտան կատարել է Մալյարենկոյի բանաստեղծությունների հիման վրա գրված երգեր (երաժշտությունը՝ Սերգեյ Պանկրատովի)[14]։

Մալյարենկոն եղել է Սուրբ Կիրիլի և Մեթոդիոսի անվան գրողների միջազգային միության անդամ (Բուլղարիա), ՓՄՁ–ների խմբագրական խորհրդի անդամ, որի կազմում ընդգրկված են եղել նաև Շումենի համալսարանի պրոֆեսոր Իվայլո Պետրովը, Լոլա Զվոնարյովան[15]։

Մալյարենկոն եղել է պաշտոնաթող փոխգնդապետ։ Ամուսնացած է եղել, ունեցել է երեք երեխա։

Ստեղծագործական ուղի

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մալյարենկոյի ստեղծագործական կարիերան սկսվել է 1980-ականների կեսերին` «Վովկա Բուլկինը վեցերորդ «Բ»-ից» (1986) պատմվածքների գրքում ներառված պատմություններով։ Նրա ստեղծագործությունները և հոդվածները տպագրվել են «Ուչիտելսկայա գազետա», «Կրասնայա զվեզդա», «Պիոներսկայա պրավդա» թերթերում, «Սովետսկայա ժենշչինա», «Միշա» ամսագրերում, եղել է նաև մի շարք ռադիոհաղորդումների հեղինակ։ 1991 թվականին հրատարակվել է նրա «Գունավոր թիթեռներ» դետեկտիվ վիպակը երեխաների համար։

Ես ինքնուս գրող էի, բայց երբ սկսեցի, ինձ ասացին, որ ապագայում կարող եմ դառնալ լավ մանկագիր։
- Ֆելիքս Մալյարենկոյի, թերթին տված հարցազրույցից[16]։ «Արհեստների ներկապնակ» փառատոնում, 2019 թվական։
«Արհեստների ներկապնակ» փառատոնի ժամանակ, 2019

Սուվորովյան ուսումնարանում սովորելու տարիների հիշողությունները հիմք հանդիսացան «Սուվորովական Սոբոլև, շարք կանգնի՛ր» վիպակի համար[17]։ Գիրքը պատրաստվել է «Դետգիզ»-ում հրատարակման, նկարազարդումներ են արվել, բայց Խորհրդային Միությունը փլուզվել է և հրատարակչական համակարգը նույնպես փլուզվել է[18]։ Մի փոքր խմբագրված տեսքով գիրքը հրատարակվել է միայն 2013 թվականին։

Մալյարենկոյի հեղինակությամբ չորս պիեսներ՝ «Ո՞վ է գողացել ծննդյան օրը», «Հեքիաթ վնասակար աղջիկների մասին», «Օճառե պղպճակների տիրակալը» և «Կոշկավոր կատվի վերջին արկածները» 2011 թվականից մինչև 2014 թվականը բեմադրվել և ներկայացվել են «Զադիրա» մանկական երաժշտական թատրոնում[19]։ «Ո՞վ է գողացել ծննդյան օրը» և «Հեքիաթ վնասակար աղջիկների մասին» պիեսները ձայնագրվեցին սկավառակների վրա։ «Ո՞վ է գողացել ծննդյան օրը» պիեսը 2016 թվականին ներկայացվել է նաև Մախաչկալայի Մաքսիմ Գորկու անվան Ռուսական դրամատիկական թատրոնում։

2017 թվականին «Գրական ալմանախ։ Առաջին թողարկում»-ում «Սարատովյան երկրի գրողներ» նախագծի շրջանակներում[20], հրատարակվել են Մալյարենկոյի «Կոշտուկներ» և «Իսկ դու տղամարդ ես, ընկեր կապիտան» պատմվածքները[21]։

«Բիրոբիջանի այբուբենը» բանաստեղծությունների գիրքը (2017) նվեր դարձավ հեղինակի փոքր հայրենիքի՝ Բիրոբիջանի համար։ Մալյարենկոն հրատարակել է նաև գիրք նվիրված Հրեական ինքնավար մարզի ամենատարեց լրագրող Նինա Նիկոլաևնա Ֆիլիպկինայի հիշատակին։ Այդտեղ ընդգրկված են բանաստեղծություններ, թարգմանություններ, «Բիրոբիջանի ոսկե գրիչներ» ակնարկների շարքը, այն գրողների և բանաստեղծների մասին, ովքեր իրենց հետքն են թողել քաղաքի և մարզի պատմության մեջ[22]։

2018 թվականին Մալյարենկոն սկսել է համագործակցությունը Մոսկվայի «Ապրիորի-պրես» հրատարակչության հետ, որտեղ նա հրատարակել է «Թաթդ տուր, մարդ», «Հեքիաթ Մաշայի և մանկական շիլայի մասին», «Ահա այդպիսի խոզուկներ», «Հեքիաթներ խոզուկների մասին» և «Հեքիաթներ չարաճճի աղջիկների մասին» գրքերը։

2020 թվականին Ֆելիքս Մալյարենկոն դարձել է մոսկովյան «Ռուդա» հրատարակչության հեղինակներից մեկը։ Նրա «Թռչող կատուոզավր Միտկան», «Կարմիր ավազակի հմայիլը», «Չարաճճի աղջիկների նոր հեքիաթները» և «Արքայադուստր Իզոլդան և նրա տիկնիկները» գրքերը տպագրվել են «Գունագեղ փոքրիկ արկղիկը» շարքում։

  • Չեռնոբիլի ատոմակայանում վթարի հետևանքների վերացման համար մեդալ «Մահացածներին փրկելու համար»
  • Դիպլոմ և հուշամեդալ Մոսկվայի մարզային դումայից` «Ղրիմի պատկերը » փառատոնում մանկական գրականության մեջ մեծ ավանդի և Ղրիմի քաղաքների մասին բանաստեղծությունների ընտրանու համար[23][24],
  • Գրան պրի «Ռուսական առասպելներ» գրականության և արվեստի X միջազգային փառատոնի «Մանկական գրականություն» անվանակարգում[25],
  • Սակիի «Ինտելիգենտական սեզոն» գրական և երաժշտական IV միջազգային փառատոնի դափնեկիր (2-րդ տեղ), («Պոեզիա երեխաների համար» անվանակարգում)[26],
  • Դափնեկիր («Մանկական գրականություն» անվանակարգում 1-ին տեղ), Բորիս Ապրիլովի անվան «Սլավոնական խոսք» միջազգային գրական մրցույթի 1-ին աստիճանի դիպլոմ[27],
  • «Սևաստոպոլի գրքի բուլվար» ցուցահանդեսի շրջանակներում Գրական մրցույթին մասնակցելու համար դափնեկիր (1-ին տեղ)[28][29]։

Ընտրյալ մատենագիտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արձակ
  • «Вестник 1 роты» (22 выпуск УСВУ) — Уссурийск. 2009.
  • «Вовка Булкин из 6 „Б“» — Саратов: Приволжское книжное издательство, 1986
  • «Пестрые бабочки» — Саратов: Приволжское изд-во «Детская книга». 1992., — с. 221.
  • «Кто украл День рождения?» // аудиокнига.— Саратов: Музилка. 2011.
  • «Суворовец Соболев, встать в строй!» — Саратов: Задира-плюс, 2013
  • «Как девочка Женя обидела Веню». Проза. Сказки. С переводом на польский язык. 2018.
  • «А вы чувак, товарищ капитан» // Альманах 1. Российский союз писателей, Саратовское региональное отделение, — Саратов. 2017.
  • «Мозоли». // Альманах 1. Российский союз писателей, Саратовское региональное отделение, — Саратов. 2017.
  • «Сказка про Машу и манную кашу». — Москва: Априори-пресс.2019. — 12 с. — (Сказки дедушки Феликса)
  • «Сказки о свинках». — Москва: Априори-пресс. 2019. — 12 с. — (Сказки дедушки Феликса)
  • «Сказки о вредных девчонках». — Москва: Априори-пресс. 2019. — 64 с.
  • «Оберег рыжего разбойника».— Москва: РуДа, 2020
  • «Новые Сказки о вредных девчонках» — Москва: РуДа, 2020
  • «Принцесса Изольда и её куклы» — Москва: РуДа, 2020
  • «Летающий кошкозавр Митька» — Москва: РуДа, 2020
Բանաստեղծություններ
  • Новогодняя азбука // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2014. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Автоазбука // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2014. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука автомобильная // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2014. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука Деда Мороза // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2014. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука молока // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2014. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука домового // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2015. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Клубничная азбука // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2015. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Ковбои // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2015. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Пираты // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2015. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Шоколадная азбука // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2015. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука Бабы Яги: стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2015. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Матрёшки. В 2х ч. // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2016. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука цирка. В 3х ч. // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2017. — 12 с. — (Мир в красках).
  • Азбука Биробиджана // стихи. — Саратов: Задира-Плюс. 2017. — 64 с.
  • Дай лапу, человек // стихи. — Москва: Априори-пресс, 2019. — 48 с.
  • Вот такие свинки. — Москва: Априори-пресс. 2019. — 12 с. — (Сказки дедушки Феликса)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Саратовский детский писатель Феликс Маляренко скончался от коронавируса
  2. Саратовский детский писатель Феликс Маляренко скончался от коронавируса
  3. «Администрация Ленинского района Нижнего Новгорода: «Кадетское братство — это умение держаться вместе, быть дружной командой и любить свою Родину», — Феликс Маляренко». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  4. «Избран председатель реготделения Российского союза писателей». СарБК. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  5. «В городских библиотеках состоялся Единый день чтения вслух. Новости. Официальный сайт администрации муниципального образования "Город Саратов"» (ռուսերեն). saratovmer.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  6. «Пензенским школьникам прочитал свои стихи саратовский писатель» (ռուսերեն). www.penzainform.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  7. «Феликс Маляренко провёл творческую встречу со школьниками» (ռուսերեն). www.astrobl.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 20-ին.
  8. «Пензенская областная библиотека им. М. Ю. Лермонтова» (ռուսերեն). liblermont.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  9. Super User. «Феликс Маляренко в Лермонтовке» (ռուսերեն). rsp-souz.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին. {{cite web}}: |author= has generic name (օգնություն)
  10. «Книжный фестиваль «Красная площадь 2019»» (ռուսերեն). knigivgorode.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 11-ին.
  11. РИА «Биробиджан» (2017 թ․ փետրվարի 2). «Игра писателя Феликса Маляренко о Биробиджане увлекла школьников областного центра» (ռուսերեն). РИА Биробиджан. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  12. «Поиграй со мной… в Биробиджан! — Издательский дом «Биробиджан»» (ռուսերեն). www.gazetaeao.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  13. «Встречей с «Шолом-Алейхемом» открылась юбилейная «Библионочь» в Биробиджане (ФОТО; ВИДЕО) — Новости Хабаровска» (ռուսերեն). www.dvnovosti.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  14. «Сказочные герои говорят голосом певицы из Саратова» (ռուսերեն). sovetov.su. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  15. «Новый литературный альманах «Под знаком Кирилла и Мефодия»» (ռուսերեն). Международный союз писателей имени святых Кирилла и Мефодия. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 27-ին.
  16. «Феликс Маляренко: Любое детское стихотворение должно быть взрослым». fn-volga.ru (ռուսերեն). ИА «Свободные новости. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 26-ին.
  17. «Саратовский детский писатель Феликс Маляренко: Я горжусь званием биробиджанца - EAOMedia» (ռուսերեն). eaomedia.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  18. «Суворовец Соболев, встать в строй! - Маляренко Феликс» (ռուսերեն). www.e-reading.club. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  19. «В Саратове появился детский музыкальный театр» (ռուսերեն). ИА «Версия-Саратов». Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  20. «Выпущен альманах в рамках проекта «Писатели земли Саратовской»» (ռուսերեն). СарБК. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  21. «Презентация литературного Альманаха с произведениями членов Саратовского регионального отделения Российского союза писателей / САРАТОВСКАЯ ОБЛАСТНАЯ УНИВЕРСАЛЬНАЯ НАУЧНАЯ БИБЛИОТЕКА» (ռուսերեն). www.sounb.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  22. «Под одной обложкой — Издательский дом «Биробиджан»» (ռուսերեն). www.gazetaeao.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  23. Super User. «Феликс Маляренко и «Образ Крыма-2018»» (ռուսերեն). Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին. {{cite news}}: |last= has generic name (օգնություն)
  24. «Фестиваль «Образ Крыма». «Крым — остров свободы». (Итоги конкурса-фестиваля «Образ Крыма-2018») / Блог Наталья Иванова-Харина / КОНТ» (ռուսերեն). cont.ws. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  25. «Встреча с писателем» (ռուսերեն). pushkinlib.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 22-ին.
  26. «Журнал КРЫМ № 3 4 (51 52) 2018» (ռուսերեն). freedocs.xyz. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 26-ին.
  27. «Итоги конкурса "Славянское слово-2019"» (ռուսերեն). Международный союз писателей имени святых Кирилла и Мефодия. 2019 թ․ մայիսի 10. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 24-ին.
  28. Итоги фестиваля «Книжный бульвар Севастополя»
  29. «Первый фестиваль «Книжный бульвар Севастополя» открылся у библиотеки Толстого — Независимое телевидение Севастополя». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 24-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 78 (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]