Քորա Սանդել
| Քորա Սանդել | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 20, 1880[1][1][2][…] |
| Ծննդավայր | Քրիստիանիա, Նորվեգիա |
| Մահացել է | ապրիլի 3, 1974[1][1][2][…] (93 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Ուպսալա, Ուփսալա, Ուփսալա, Շվեդիա[3] |
| Գերեզման | Berthåga cemetery[3] |
| Քաղաքացիություն |  Նորվեգիա |
| Մասնագիտություն | գրող |
| Ամուսին | Anders Jönsson?[4] |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Նորվեգիայի լեզվի և գրականության ակադեմիա |
 Cora Sandel Վիքիպահեստում | |
Քորա Սանդել՝ (դեկտեմբերի 20, 1880[1][1][2][…], Քրիստիանիա, Նորվեգիա - ապրիլի 3, 1974[1][1][2][…], Ուպսալա, Ուփսալա, Ուփսալա, Շվեդիա[3]), գրական անունը Սառա Սեսիլիա Գյորվել Ֆաբրիսիուս, նորվեգացի գրող և նկարիչ, ով իր չափահաս կյանքի մեծ մասն անց է կացրել արտասահմանում։ Նրա ամենահայտնի գործերը վեպեր են, որոնք հայտնի են որպես Ալբերտայի տրիլոգիա անունով[6][7]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սառա Սեսիլիա Գյորվել Ֆաբրիսիուսը ծնվել է Կրիստիանիայում ՝ ներկայիս Նորվեգիայի թագավորության մայրաքաղաք Օսլոյում։ Նրա ծնողներն էին Յենս Շոու Ֆաբրիսիուսը (1839–1910) և Աննա Մարգարետա Գրեգը (1858–1903)։
Երբ նա տասներկու տարեկան էր, նրանց ընտանիքը ֆինանսական դժվարությունների պատճառով տեղափոխվում է Թրոմսյո, որտեղ նրա հայրը նշանակվում է նավատորմի հրամանատար։
Հարրիեթ Բաքերը Քորա Սանդելին սովորեցնում է նկարել, իսկ քսանհինգ տարեկանում մեկնում է Փարիզ՝ նկարչությամբ զբաղվելու համար։
1913 թվականին Քորա Սանդելն ամուսնանում է շվեդ քանդակագործ Անդերս Ջոնսոնի հետ (1883-1965)։ 1921 թվականին նրանք վերադառնում են Շվեդիա։ 1922 թվականին զույգը բաժանվում է, իսկ 1926 թվականին վերջնական ամուսնալուծվում։ Այդ նույն տարում հրատարակվում է «Ալբերտան և Հակոբը»։
Փարիզում եղած տարիներին Սանդելը ֆինանսապես աջակցում է ընտանիքին՝ նորվեգիայում հրատարակված կարճ պատմվածքների և ակնարկների հասույթից։ Սակայն նրա առաջին վեպն ու տրիլոգիայի առաջին հատորը՝ «Ալբերտան և Հակոբը» մինչև 1926 թվականը չի հրատարակվել։ Այդ ժամանակ նա 46 տարեկան էր։ Հեղինակն իր սեփական կյանքից և փորձից շատ տարրեր է կիրառել իր պատմվածքներում, որոնք հաճախ կենտրոնացված են եղել 19-րդ դարի հասարակության խիստ սահմանափակումների, հոգևոր և հասարակական պայքարի, կանանց հանդեպ վերաբերմունքի վրա։
«Ալբերտա» տրիլոգիան նկարագրում է բողոքականների զգացմունքայնության ի հայտ գալը, զուգադրելով տղամարդկանց հետ, իր՝ հեղինակի հասարակական միջավայրում․ որպես երեխա, նրա հարաբերությունները եղբոր՝ Հակոբի հետ, իսկ արդեն Փարիզում, որպես երիտասարդ կին, նկարիչ ընկերների և սիրողների հետ շփումը։
Այս վեպերն անմիջապես ուշադրության արժանացան, բայց անգլիախոս երկրներում դրանք ճանաչվեցին 1960-ականներից հետո։ Այդ տարիներին Քորա Սանդելն ապրում էր Շվեդիայում։
Չնայած իր մեծ գրական հաջողության, նա թաքնված մնաց իր կեղծանվան տակ և ապրեց բավականին մեկուսի կյանքով։ 1957 թվականին նա պարգևատրվում է Սուրբ Օլաֆի նորվեգական արքայական շքանշանով։
Թրոմսյոյում գտնվող նրա տունը, որը կառուցվել էր 1838 թվականին, այժմ՝ Հեռանկարային թանգարան[8]։
1937 թվականին պարգևատրվել է «Gyldendal's Endowment» գրական մրցանակով։
Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Ալբերտա և Հակոբ» -վեպ ("Alberta and Jacob", 1926)
- «Կապույտ բազմոցը» - կարճ պատմվածքների հավաքածու ("A Blue Sofa", 1927)
- «Ալբերտա և ազատություն» - վեպ ("Alberta and Freedom", 1931)
- «Կարմեն և Մայա» - կարճ պատմվածքների հավաքածու ("Carmen and Maja", 1932)
- «Շատ շնորհակալություն, բժիշկ» - կարճ պատմվածքների հավաքածու ("Many Thanks, Doctor", 1935)
- «Ալբերտան միայնակ» - վեպ ("Alberta Alone", 1939)
- «Կենդանիներին ես ճանաչել եմ» - կարճ պատմվածքների հավաքածու ("Animals I've Known", 1945)
- «Կրանեսի սրճարանը» - վեպ ("Krane's Café", 1945–1946)
- «Պատկերներ մուգ ֆոնի վրա» - վեպ ("Figures on a dark background", 1949)
- Գաբրիել Սիդոն Կոլեթի «La Vagabonde» վեպի թարգմանություն (1952)
- «Մի գնի՛ր (Դոնդի) կոմիքսներ» - վեպ ("Don't Buy Dondi", 1958)
- «Մեր դժվար կյանքը» - կարճ պատմվածքների հավաքածու ("Our Difficult Life", 1960)
- «Երեխան, ով սիրում էր ճանապարհներ» - կարճ պատմվածքների հավաքածու ("The Child Who Loved Roads", 1973)
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Sandel (disambiguation)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Cora Sandel in Dagbladet
- Cora Sandel in NRK
- Family genealogy
- Nortana reading guide Արխիվացված 2016-09-16 Wayback Machine for Alberta and Jacob
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Janneken Øverland Cora Sandel : en biografi (Gyldendal 1995) 82-05-22366-1
- Rees, Ellen Figurative Space in the Novels of Cora Sandel (Laksevåg: Alvheim & Eide, 2010) 978-82-90359-83-1
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 KulturNav — 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Norsk kunstnerleksikon (норв.) — (untranslated).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 https://www.svenskagravar.se/search?ShowFilters=False&Query=Sara+Fabricius&ParishId=&GraveNumber=&BirthDate=&DeathDate=&BurialDate=&OrderByDesc=False&OrderBy= — Svenskagravar.se.
- ↑ Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
- ↑ Tildelinger av ordener og medaljer — Norwegian royal family.
- ↑ «Cora Sandel». Store norske leksikon. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ «Alberta and Freedom». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 27-ին.
- ↑ «Cora Sandel». Store norske leksikon. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 27-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քորա Սանդել» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
