Jump to content

Վիկտորիա նավահանգիստ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հոնկոնգ կղզու վերևից տեսարան դեպի Վիկտորիա նավահանգիստ (լուսանկարվել է 2006 թվականի դեկտեմբերին)

Վիկտորիա նավահանգիստ (չինարեն՝ 维多利亚港), նավահանգիստ Հոնկոնգում, Հոնկոնգ կղզու և Կոուլուն թերակղզու միջև։ Նավահանգստի երկու կողմերը հանդիսանում են Հոնկոնգի կենտրոնական բիզնես շրջանը։ Իր լայն ու խոր ջրերի շնորհիվ Հոնկոնգը հայտնի է նաև որպես «Արևելքի մարգարիտ»[1]։

Վիկտորիա նավահանգիստը բրիտանացիների կողմից համարվում էր Արևելյան Ասիայի հիանալի նավահանգիստ։ Ավելի ուշ, Ափիոնային առաջին և երկրորդ պատերազմների ժամանակ, ստորագրվեցին Նանկինի պայմանագիրը և Պեկինի պայմանագիրը Հոնկոնգը Ցին դինաստիայից զիջելու համար, և Վիկտորիա նավահանգիստը կառուցվեց որպես կենտրոն Հեռավոր Արևելքում իր ծովային առևտուրը զարգացնելու համար[2]։ Վիկտորիա նավահանգիստը միշտ գերակայել է Հոնկոնգի տնտեսության և զբոսաշրջության զարգացման գործում և հանդիսանում է Հոնկոնգի մեգապոլիս դառնալու հիմնական գործոններից մեկը[3]։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիկտորիա նավահանգստի շրջակայքը 2011 թվականին

Ձևավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայումս գիտական համայնքում հստակ տեղեկություն չկա Վիկտորիա նավահանգստի աշխարհագրական ծագման վերաբերյալ, առաջարկվող տարբերակներն են[4][5].

  1. Հոնկոնգ կղզու հյուսիսային ափը և Կոուլուն թերակղզին ի սկզբանե եղել են բաթոլիտների խումբ, մինչդեռ Վիկտորիա նավահանգիստը ձևավորվել է կենտրոնական մասում էրոզիայի և ջրհեղեղի պատճառով[6]։
  2. Երկնաքարի բախումից առաջացած խառնարան։
  3. Կալդերայի մնացորդներից առաջացած։

Վիճակագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ 2013 թվականի տվյալների՝ Վիկտորիա նավահանգստի տարածքը կազմում էր 41,17 քառակուսի կիլոմետր՝ սկզբնական ջրային տարածքի միայն 59%-ը, միջին խորությունը՝ 12 մետր[7]։ Ամենախորը ջրային ուղին Լիյումենն է՝ մոտ 43 մետր խորությամբ, իսկ ամենածանծաղը Յոու Մատեն է՝ մոտ 7 մետր խորությամբ[8]։ Դեպի արևելք գտնվում է Լիյումեն նեղուցը, իսկ արևմուտքում՝ Ցինյի կղզու Նան Վանծիաո տարածքը[9]։

Տեսադաշտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիկտորիա նավահանգստի համայնապատկեր

Վիկտորիա նավահանգստում ջրի ամենաբարձր մակարդակի ռեկորդը կազմում է 3,96 մետր, որը տեղի է ունեցել 1962 թվականին թայֆունի հետևանքով[10]։ Կլիմայի գլոբալ տաքացման, Չժուցզյան գետի գետաբերանից հոսող քաղցրահամ ջրի և Հարավչինական ծովի հոսանքի պատճառով Վիկտորիա նավահանգստում 1954 թվականից սկսած 50 տարվա ընթացքում ջրի մակարդակը ընդհանուր առմամբ բարձրացել է 12 սմ-ով, մինչև 2004 թվականը` 2,3 մմ տարեկան միջին աճով։ Ավելին, 1987-ից 1999 թվականներին Վիկտորիա նավահանգստում ջրի մակարդակը բարձրացել է տարեկան 22 մմ, ինչը 10 անգամ գերազանցում է ջրի մակարդակի համաշխարհային մակարդակի բարձրացումը[10]։ Այնուամենայնիվ, 1999 թվականից հետո Վիկտորիա նավահանգստում ջրի մակարդակը արագորեն իջավ և սկսեց կրկին բարձրանալ միայն 2008 թվականին։

Երբ Վիկտորիա նավահանգիստը բացվեց Հոնկոնգում, այն բավականին ընդարձակ էր, քանի որ այդ ժամանակ երկու կողմերն էլ բնական ափեր էին։ 1930-ական թվականներից մինչ օրս արևելյան մասում այն լողափ էր, իսկ 1970-ականներին, նույնիսկ Շաո Ծիվանի նավամատույցում մարդիկ դեռ լողում էին ափին[3]։ Այնուամենայնիվ, քաղաքների զարգացման հետ մեկտեղ կոյուղաջրերը շարունակում էին թափվել նավահանգիստ՝ առաջացնելով մեծ աղտոտում։ Բացի այդ, Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերում շարունակվող հողերի բարելավումը նավահանգստի ջրի հոսանքը արագացրել է և մեծ ալիքներ առաջացրել։ 1980-ականներին, երբ Հոնկոնգի կառավարությունը մշակեց Հոնկոնգի օդանավակայանի հիմնական պլանը, առաջարկվեց նավահանգիստը տեղափոխել Վիկտորիա նավահանգստից Լան Պալե նեղուց Ցին Յիում կամ Պո Լիաո նեղուց Լամմա կղզուց դուրս, բայց դա հաջողությամբ չպսակվեց[11]։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիկտորիա նավահանգստի քարտեզը «Պեկինի պայմանագրում»
Վիկտորիա նավահանգստի ափն ու նավերը 1870-1890 թվականներին
Վիկտորիա նավահանգիստը 1899-1904 թվականներին
1928 թվականի ճապոնական նավատորմի այցը Հոնկոնգի Վիկտորիա նավահանգիստ

1841 թվականին բրիտանական բանակը հարձակողական գործողություններ ձեռնարկեց Հոնկոնգում։ Այն բանից հետո, երբ Ցինի կառավարությունը (1644-1911) Բրիտանիայի հետ ստորագրեց Նանկինի պայմանագիրը, բրիտանական բանակը 1861 թվականի հունվարին գրավեց Կոուլուն թերակղզին։ Ապրիլին Հոնկոնգ կղզու և Կոուլուն թերակղզու միջև գտնվող նավահանգիստը կոչվեց Վիկտորիա նավահանգիստ՝ ի պատիվ այն ժամանակ տիրող Վիկտորիա թագուհու (1819-1901)։

Հոնկոնգը շատ քիչ հարթ հողեր ունի զարգացման համար, ուստի 1841 թվականին նավահանգստի բացումից ի վեր կառավարությունը բազմիցս կենտրոնացել է Վիկտորիա նավահանգստի վերականգնման ծրագրերի վրա։ 1842 թվականին «Թագուհու չանապարհի» և «Յուն Սիեն փողոցի» կառուցումը մեծ քանակությամբ ավազաքարեր առաջացրեց։ Պահեստավորման համար այլ տարածքներ չտեղափոխվելուց խուսափելու համար ավազաքարերն ուղղակիորեն մղվեցին նավահանգիստ՝ ընդլայնելու Հոնկոնգի զարգացման տարածքը։

20-րդ դարի սկզբին Վիկտորիա նավահանգստում պատկերված Թիեն Մածիեն ռազմածովային բազան:
Վիկտորիա նավահանգիստը 1988 թվականին

Քանի որ Հոնկոնգը Ասիայի կարևոր նավահանգիստներից մեկն էր, նավաշինության արդյունաբերությունը նույնպես բարձր զարգացած էր 20-րդ դարի սկզբից մինչև 1970-ական թվականները։ Այդ ժամանակ Հոնկոնգն ուներ Ասիայի երկու խոշորագույն նավաշինական գործարանները՝ Թայկուն Ծը Յուչոնում և Հուանփուն Հունանում։ Նավաշինարանում կան հազարավոր աշխատողներ, իսկ նավաշինության տեխնոլոգիան և նավերի տեղաշարժը համարժեք են Ճապոնիային։ Այնուամենայնիվ, 1970-ական թվականներից ի վեր Հոնկոնգի նավագնացության արդյունաբերությունը սկսել է անկում ապրել։ Երկու նավաշինական գործարաններն ապամոնտաժվել են համապատասխանաբար 1970-ական և 1980-ական թվականներին, իսկ ավելի ուշ բացվել է Հոնկոնգի միացյալ նավահանգիստը՝ Ցին Յիի հետ համատեղ։ Բնօրինակ վայրը վերածվել է բնակելի և առևտրային շենքերի։

Հոնկոնգի նավահանգստի բացումից հետո Միացյալ Թագավորության թագավորական ռազմածովային նավատորմը Հոնկոնգի կենտրոնական բիզնես շրջանում հիմնեց ռազմածովային բազա, որը հետագայում կոչվեց Թիեն Մածիեն։ Այժմ տարածքը վերածվել է կառավարության նոր շտաբի։ 1990-ական թվականների կեսերին ռազմածովային բազան տեղափոխվեց Անչուան կղզի։ Քանի որ Հոնկոնգը անվճար մատակարարման նավահանգիստ էր և գտնվում էր Հարավարևելյան Ասիայի և Հեռավոր Արևելքի ջրային երթուղու կենտրոնում, մինչև 1997 թվականի Հոնկոնգի ինքնիշխանության հանձնումը, բրիտանական կամ ամերիկյան ռազմանավերը խարսխված էին Վիկտորիա նավահանգստում։

Առևտուր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1904 թվական, ուղևորների և բեռների փոխադրում Հոնկոնգի կենտրոնական բիզնես շրջանի Պիտա փողոցում

Վիկտորիա նավահանգիստը աշխարհի ամենակարևոր նավահանգիստներից մեկն է, կառավարության տվյալների համաձայն՝ 2006 թվականին նավահանգիստ են ժամանել 39040 շոգենավ և 190820 առևտրային նավ[12]։ Ծովային փոխադրումները բավականին զարգացած էին։ Ավելի վաղ Վիկտորիա նավահանգիստը համարվում էր կարևոր առևտրային նավահանգիստ և միայն նավահանգստի արևմտյան մասում բեռնարկղային բեռնափոխադրումներից հետո Հոնկոնգի նավագնացությունը աստիճանաբար լքեց Վիկտորիա նավահանգիստը։ Ներկայումս Վիկտորիա նավահանգստում դեռևս կան բազմաթիվ բեռնատար նավեր և առևտրային նավեր, որոնք շատ հաճախ են ընթանում։ Հոնկոնգի կողմից ներկայումս մշակվող ապրանքները չափազանց կարևոր են ողջ հարավային տարածաշրջանի համար[13]։

Վիկտորիա նավահանգիստը բնական խորջրյա նավահանգիստ է՝ միջին խորությունը 12 մետր։ Այն կարող է միաժամանակ տեղավորել մինչև 10000 տոննա կշռող օվկիանոսային 50 նավ[14]։ Նավահանգստի ներսում կան բազմաթիվ բնական և արհեստական ​​նավահանգիստներ և թայֆունի ապաստարաններ, որոնք բավարար են նավերը քամուց և ալիքներից պաշտպանելու համար աշխատանքային օրերին և նույնիսկ երբ գալիս են արևադարձային ցիկլոններ։ Բացի այդ, Հոնկոնգի տաք կլիմայի շնորհիվ նավահանգիստը չի սառչում ամբողջ տարին, ինչը թույլ է տալիս նավերին ազատ ելումուտ անել[14]։

Քուեյ Ցին բեռնարկղային բեռնափոխադրում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քուեյ Ցին բեռնարկղային բեռնափոխադրում

Քուեյ Ցին բեռնարկղային բեռնափոխադրումը գտնվում է Հոնկոնգի Քուեյ Ցին շրջանի Քուեյ Յոն թաղամասում։ Այն հանդիսանում է բեռնարկղերի փոխադրման հիմնական կենտրոնը Վիկտորիա նավահանգստի հյուսիս-արևմուտքում և ներկայումս աշխարհում երկրորդ ամենամեծ բեռնարկղային նավահանգիստն է թողունակության առումով և ամենամեծ նավահանգիստը՝ հարավային Չինաստանում[15]։ 1992-ից 2004 թվականներին Հոնկոնգը եղել է աշխարհի ամենածանրաբեռնված բեռնարկղային նավահանգիստը[16]։

Քուեյ Ցին բեռնարկղային բեռնափոխադրումը զբաղեցնում էր հսկայական տարածք, որը տարածվում էր Քուեյ Յոն թաղամասից մինչև Անչուան կղզու տարածքը։ Ընդհանուր առմամբ կային 9 բեռնարկղային բեռնափոխադրումներ և 24 նավամատույցներ, որոնք կարող էին տեղավորել ամենամեծ բեռնարկղային նավերը։ Բեռնափոխադրման տարեկան վերամշակման ընդհանուր հզորությունը գերազանցում է 18 մլն ՔՖՀ-ը («քսանֆուտանոց համարժեք»` պայմանական միավոր կոնտեյներային փոխադրումների հաշվարկն իրականացնելու համար)[17]։ 2006 թվականին Քուեյ Ցին բեռնարկղային բեռնափոխադրման կողմից մշակված բեռների ընդհանուր քանակը կազմել է մոտավորապես 16.048 ՔՖՀ[18]։

Միջին հոսքի շահագործում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1970-ական թվականներին, երբ բեռնարկղային բեռնափոխադրումները սկսեցին զարգանալ, բեռնարկղային նավերի համար մատչելի նավամատույցների թիվը բավարար չէր։ Նավամատույցների սպասող նավերի պատճառած կորուստները նվազեցնելու համար բեռնափոխադրող ընկերությունները որոշեցին ուղղակիորեն բեռնարկղեր հատկացնել բեռնարկղային նավերին[19]։

Հոնկոնգում և Կոուլունի տարբեր վայրեր բեռնարկղային նավերի բեռնափոխադրումը հեշտացնելու համար Հոնկոնգը ստեղծել է բազմաթիվ միջին հոսքի շահագործման (բեռնարկղերի բեռնման և բեռնաթափման գործողությունն է բեռնարկղային նավի վրա) տարածքներ Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերում։ Միջին հոսքի շահագործման շնորհիվ բեռնարկղային նավերը կարող են ուղղակիորեն բեռնաթափվել քաղաքային տարածքի որոշ նավահանգիստներում՝ առանց բեռնարկղերի բեռնափոխադրումներով անցնելու, ինչը կարող է խուսափել ճանապարհի խցանումներից կամ անբավարար նավամատույցների պատճառով առաջացած ուշացումներից։ Միջին հոսքի շահագործման ցածր գնի հետ զուգակցված՝ բազմաթիվ հաճախորդների տրամադրում է լրացուցիչ բեռնման և բեռնաթափման տարբերակ[19]։ Ներկայումս Հոնկոնգում բեռների բեռնման և բեռնաթափման աշխատանքների մոտ 20%-ն իրականացվում է նավահանգստում միջին հոսքի եղանակով խարսխված նավերի վրա[20]։

Տեսարժան վայրեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերի գիշերային տեսարանը աշխարհահռչակ զբոսաշրջային վայր է և աշխարհի երեք հիմնական գիշերային տեսարաններից մեկը։ Քանի որ Հոնկոնգ կղզին և Կոուլուն թերակղզին լի էին բարձրահարկ շենքերով, շենքերի լույսերը գիշերը լուսավորում էին Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերը։

Տրանսպորտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոնկոնգ կղզու և Կոուլուն թերակղզու բաժանման պատճառով Վիկտորիա նավահանգստի փոխադրումը հատկապես կարևոր էր Հոնկոնգի զարգացման համար։ 1890-ական թվականներից ի վեր լաստանավային ծառայություններ են եղել Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերի միջև։ Հոնկոնգի տնտեսության զարգացման հետ մեկտեղ Վիկտորիա նավահանգստում տրանսպորտային միջոցները լաստանավային ծառայություններից վերածվել են ժամանակակից կառույցների, ինչպիսիք են ստորջրյա թունելները և մետրոները։

Չնայած Վիկտորիա նավահանգստի վրայով անցնող կամուրջներ չկան, ներկայումս ծովի տակ կան երեք խաչմերուկային տրանսպորտային թունելներ, մասնավորապես՝ Հոնքանի թունելը, որը բացվել է 1972 թվականին, Հոնկոնգի արևելյան շրջանի թունելը 1989 թվականին բացված և Կենտրոնական շրջանի թունելը բացված 1997 թվականին։

Ծովային կամրջի պլան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1950-ականներին Վիկտորիա նավահանգստի նախաձեռնությամբ ծովային կամուրջ կառուցելու նմանակված պատկեր

Դեռևս 1894 թվականին, երբ Հոնկոնգը կառուցում էր տրամվայ, Հոնկոնգի կառավարությունը պլաններ ուներ կառուցել ծովային կամուրջ՝ կապելու Հոնկոնգ կղզու և Կոուլունի երկու կողմերը։ Կամուրջը ներառում էր նաև տրամվայի համակարգ՝ հուսալով, որ այն կարող է դառնալ Հոնկոնգի նշանավոր շինություն։ Ծովային կամրջի կառուցման բարձր արժեքի և Վիկտորիա նավահանգստում նավերի տեղաշարժի վրա ազդելու պատճառով ծրագիրը կասեցվեց[21]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո կառավարությունը 1950-ականներին նորից ուսումնասիրեց ծովային կամրջի պլանը[21]։ Այն ժամանակ առաջարկվում էր, որ ծովային կամուրջը ներառի նաև ստորջրյա թունելի հատակագիծ, սակայն այն դադարեցվեց, քանի որ կամուրջը կվնասեր լանդշաֆտը։ Ավելի ուշ՝ 1955 թվականին, կառավարությունը որոշեց ուսումնասիրել ստորջրյա թունելի կառուցման իրագործելիությունը։ Մինչև 1960-ական թվականները Հոնկոնգի կառավարությունը որոշեց կառուցել Հոնքանի ստորջրյա թունելը, որը միացնում էր Հոնքանը և Թոն Լուովանը։ 1972 թվականի օգոստոսին Հոնքանի ստորջրյա թունելը բացվեց երթևեկության համար։

1976 թվականին Հոնքանի ստորջրյա թունելի խցանումների բարելավման բացակայության պատճառով կառավարությունը ևս մեկ անգամ ուսումնասիրեց կամրջի կառուցումը՝ Հոնկոնգի նեղուց Լի Յումենում, որը կապում էր Հոնկոնգ կղզին և Կոուլունի արևելքը։ Այնուամենայնիվ, այն ավելի ուշ կրկին կասեցվեց նավի ուղիների և Կայ Տակի օդանավակայանում ինքնաթիռների թռիչքի և վայրէջքի վրա ազդեցության պատճառով, իսկ ավելի ուշ փոխարինվեց Հոնկոնգի արևելյան շրջանի ստորջրյա թունելով[22]։

Հոնկոնգի ստորջրյա թունել

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հոնկոնգի ստորջրյա թունելի մուտքը հաճախ խցանված է

Հոնկոնգի ստորջրյա թունելը, որը նաև հայտնի է որպես Հոնքանի թունել, առաջին ստորջրյա տրանսպորտային թունելն է Հոնկոնգում։ Այն բացվել է 1972 թվականի օգոստոսին և կառուցվել է 320 միլիոն յուան արժողությամբ։ Ներկայումս Հոնկոնգի թունելը աշխարհի ամենածանրաբեռնված 4 գոտի ունեցող ճանապարհային թունելներից մեկն է, ինչպես նաև Հոնկոնգի ամենաբանուկ և ամենաշատ օգտագործվող ճանապարհը[23][24]։ Ստորջրյա թունելի հարավային մուտքն ու ելքը գտնվում է Ծիլի կղզում, որը ինժեներական պատճառներով կապված է Հոնկոնգ կղզու հետ։ Թունելը հնաոճ ձևավորում ունի՝ միայն երկկողմանի երթևեկությամբ։ Բացվելուց 10 տարի հետո երթևեկության հոսքը հագեցվել է, և առավոտյան և կեսօրին ծանրաբեռնված ժամերին հաճախ խցանումներ են առաջանում դեպի Հոնկոնգ կղզի։ Ուստի, 1984 թվականի հունիսի 1-ից, բացի թունելային վճարներից, իշխանությունները բոլոր մեքենաների վրա հարկեր սահմանեցին՝ երթևեկությունը նվազեցնելու նպատակով։ Թունելի մենաշնորհային իրավունքի ժամկետն ավարտվել է 1999 թվականի օգոստոսի 31-ին և այժմ վերադարձվել է Հոնկոնգի կառավարությանը կառավարման համար։

Թեև Արևելյան և Արևմտյան ստորջրյա թունելները հաջորդաբար բացվել են երթևեկության հոսքը մեղմելու համար, թունելների հագեցվածության մակարդակը դեռևս վատթարանում է Արևմտյան թունելի կողմից գանձվող բարձր վճարների և Արևելյան թունելի ավելի քիչ հարմար աշխարհագրական դիրքի պատճառով։ Հանգստյան օրերին և տոների նախօրեին երբեմն կեսգիշերին մոտ դեռ կարելի է տեսնել մեքենաների հերթեր։ 2006 թվականին միջին օրական երթևեկությունը հասել է 124000 տրանսպորտային միջոցի[25]։

Հոնկոնգի արևելյան շրջանի ստորջրյա թունել

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արևելյան շրջանի ստորջրյա թունելը, որը նաև հայտնի է որպես Արևելյան թունել, երկրորդ ճանապարհային թունելն է Հոնկոնգում։ Թունելը միացնում է Հոնկոնգ կղզու արևելյան հատվածը և Կոուլունի արևելյան մասը՝ 2,2 կիլոմետր ընդհանուր երկարությամբ և ընդհանուր 5 խողովակաշարով[26]։ 2006 թվականին օրական երթևեկության հոսքը կազմել է մոտ 61000 տրանսպորտային միջոց[25]։

Հոնկոնգի կենտրոնական շրջանի ստորջրյա թունել

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենտրոնական շրջանի ստորջրյա թունելը, որը նաև հայտնի է որպես Արևմտյան թունել, երրորդ ամենամեծ ստորջրյա թունելն է Հոնկոնգում։ Սա առաջին ստորջրյա թունելն է երկկողմանի երեք երթևեկության համար։ Թունելի ընդհանուր երկարությունը 1,97 կիլոմետր է, որը կապում է Հոնկոնգ կղզու Ին Փանի արևմտյան մասը և Կոուլունի Յոու Մատեի մոտ գտնվող Արևմտյան Կոուլունի ծովային տարածքը։ Սա Հոնկոնգում առաջին երկկողմանի երեք գոտիով բաժանված թունելն է և կառուցվել է օդանավակայանի երկաթուղու երրորդ խաչմերուկային երկաթուղային թունելի հետ միաժամանակ[27]։ Կոուլունի մուտքի և ելքի մոտ տեղակայված է վճարման հրապարակ՝ 20 վճարային խցիկներով։ Երթևեկության գոտիներից չորսը ցանկացած պահի կարող են փոխել երթևեկության ուղղությունը, պիկ ժամերին նույն երթևեկության ուղղության համար կարող է տրամադրվել 12 երթևելի գոտի։

Ինչպես Հոնկոնգի արևելյան շրջանի ստորջրյա թունելին, այնպես էլ կենտրոնական շրջանի ստորջրյա թունելին Չինաստանի միջազգային վստահության և ներդրումային կորպորացիան 1997 թվականին տվել է 30 տարվա արտոնություն` թունելի կառուցման, շահագործման համար[28]։ Իր բարձր վճարների պատճառով երթևեկության հոսքը կենտրոնական շրջանի ստորջրյա թունելում հետևողականորեն ցածր է եղել[25]։ 2006թ.-ին միջին օրական երթևեկությունը կազմել է ընդամենը 44373, ինչը շատ ցածր է եղել առկա 180000 տրանսպորտային միջոցներից[29]։

Հոնկոնգի չորրորդ ստորջրյա թունել

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չորրորդ ստորջրյա թունելը Հոնկոնգում ծրագրված ստորջրյա թունել է, և ուսումնասիրություններ են իրականացվում Հոնկոնգի ստորջրյա թունելի արևելքում ևս մեկը կառուցելու համար։ Որոշ քաղաքական կուսակցություններ առաջարկել են կառուցել «փոքր թունել», որը կապում է Հոնկոնգի Նոր տարածքների Ծյանծունի 137 թաղամասը Հոնկոնգ կղզու Սիաոսի Վանին։

Թունելի վրա երթևեկության ճնշումը թուլացնելու համար նախագծի վերաբերյալ առաջարկները վաղուց են շրջանառվում։ Թեև Արևելյան և Արևմտյան ստորջրյա թունելները հաջորդաբար բացվել են Հոնկոնգի ստորջրյա թունելից երթևեկությունը շեղելու համար, Չինաստանի միջազգային վստահության և ներդրումային կորպորացիայի տակ գտնվող երկու թունելային ընկերությունների մենաշնորհի պատճառով, երկու թունելներն էլ բազմիցս բարձրացրել են վճարները։ Բացի այդ, նրանց աշխարհագրական դիրքն այնքան հարմար չէր, որքան Հոնկոնգի ստորջրյա թունելը, ինչի հետևանքով թունելների հագեցվածության մակարդակը օրեցօր վատանում էր։ Հետևաբար, չորրորդ ստորջրյա թունելի կառուցման կոչը ևս հնչեց՝ հակազդելու Հոնկոնգի միջնավահանգիստային երթևեկության վրա[30]։

Երկաթուղային թունել ծովի վրա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայումս Վիկտորիա նավահանգստով անցնում են Հոնկոնգի մետրոյի 4 գծեր, ներառյալ.

  • Առաջին երկաթուղային թունել. Ցուեն Վան գիծ (միացնում է Հոնկոնգ կղզու ծովակալության կայարանը և Կոուլունի Ծիեն Շածուեի կայարանի 1-ին հատվածը)
  • Երկրորդ երկաթուղային թունել. Ծյանծուն Յու գիծ (միացնում է Հոնկոնգ կղզու Ծըյու Չոն կայարանը և Կոուլունի Յոու Թան կայարանը, որն անցնում էր Արևելյան ստորջրյա թունելով և շահագործվում 1989-ից 2002 թվականներին)
  • Երրորդ երկաթուղային թունել. Տոնչոն գիծ և օդանավակայանի արագընթաց գնացք (երկու գծերն էլ օգտագործում են նույն թունելը՝ Հոնկոնգ կղզու կայարանը և Կոուլուն կայարանի մի հատվածը միացնելու համար)
  • Չորրորդ երկաթուղային թունել. Արևելյան երկաթուղային գիծ (միացնում է Հոնկոնգ կղզու ցուցահանդեսային կայարանը և Կոուլունի Հոնքան կայարանը)

1967 թվականին կառավարությունը, երբ վերանայում էր Հոնկոնգի փոխադրումները, նաև հրավիրեց Մեծ Բրիտանիայի տրանսպորտի հետազոտությունների բաժնին՝ հետազոտություններ անցկացնելու Հոնկոնգի ընդհանուր փոխադրումների վերաբերյալ[31]։ Հետևաբար, երկաթուղային թունելի առաջին նախատիպը հայտնվեց և գործարկվեց 1982 թվականին մետրոյի նախորդ վերանայման համակարգի նախագծի չորրորդ փուլի հետ միասին։ Բացի այդ, 1970 թվականին առաջարկվեց կառուցել ևս մեկ երկաթուղային թունել, որը հետաձգվեց ֆինանսավորման և բնակչության խնդիրների պատճառով[32]։

1985 թվականից մինչև 1987 թվականը, առաջին երկաթուղային թունելի հագեցվածության պատճառով, ի պատասխան Հոնկոնգ կղզու գծի բացմանը, կառավարությունը որոշեց կառուցել երկրորդ երկաթուղային թունելը Վիկտորիա նավահանգստից արևելք։

1989թվականին, ելնելով միջծովային երկաթուղային թունելների զարգացման կարիքներից, ի հայտ եկան բազմաթիվ երկաթուղային թունելի սխեմաներ, որոնց թվում Վիկտորիա նավահանգստից դեպի արևմուտք երկաթուղային թունելի կառուցումը համեմատաբար կարևոր էր օդանավակայանի երկաթուղային կապի հզորությունը ուժեղացնելու համար[33]։ Միևնույն ժամանակ, Հոնկոնգի կենտրոնական շրջանի ստորջրյա թունելի հետ որոշ հատվածների համընկնման պատճառով համատեղ շինարարությունը կարող էր նվազեցնել շինարարության ծախսերը։

Չորրորդ երկաթուղային թունելը կկապեր Հոնկոնգ կղզու Վանծայ ծովային գոտին և Հոնքան տարածքը Կոուլունում[33]։ Սկզբում կառավարությունը քննարկում էր ստորգետնյա երկաթուղու նախագիծը, սակայն այն նորից պլանավորվեց 1989 թվականին[32]։ 2002 թվականին կառավարությունն ընդունեց Կոուլուն-Կանտոնյան երկաթուղու Արևելյան երկաթուղային գծի ծրագիրը։ 2006 թվականի ապրիլին վերջապես իրականացվեց երկու երկաթուղիների միավորումը։ Արևելյան երկաթուղային գիծը հատեց ծովը Հոնքան կայարանից չորրորդ երկաթուղային թունելի միջով, հասավ Հոնկոնգ կղզու ցուցահանդեսային կայարան, այնուհետև Ծովակալության կայարանի վերջնակետ։ Այն երթևեկության համար բացվել է 2022 թվականի մայիսի 15-ին։

1989 թվականին առաջարկվեց նաև հինգերորդ երկաթուղային թունելի նախագիծը, որը նախատեսում էր կապել Հոնկոնգ կղզում գտնվող Փաո Թայշան կայարանը և Կոուլունի Հուանփու կայարանը, օդանավակայանի երկաթուղու կամ Կոուլուն-Կանտոնյան երկաթուղու միջոցով։ Քանի որ չորրորդ երկաթուղային թունելն այդ ժամանակ դեռ չէր կառուցվել, Հոնկոնգում հինգերորդ երկաթուղային թունել կառուցելու հրատապություն չկար[34]։

Լաստանավային ծառայություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հոնկոնգի կենտրոնական շրջանի 7-րդ լաստանավային տերմինալը, որը շահագործման է հանձնվել 2006թ
Ծիեն Շածուեի շրջանի լաստանավի նավամատույցը և Կենտրոնական շրջանի գիշերային տեսարանը 2013 թվականի մարտին

Մինչև նավահանգստային թունելների և երկաթուղիների կառուցումը, լաստանավերը միակ փոխադրամիջոցն էին Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերի միջև. Հոնկոնգի լաստանավային արդյունաբերությունը նույնպես որոշ ժամանակ ծաղկում էր։ Ամենավաղ լաստանավային ընկերությունը եղել է «Կոուլունի լաստանավային ընկերությունը», որը հիմնադրվել է մոտ 1888 թվականին պարսիկ զրադաշտական Դորաբուջե Նաորոջե Միթայվալայի կողմից։ 1898 թվականին Կոուլունը ձեռք բերեց ընկերությունը և այն վերանվանեց «Թիենսինի լաստանավային ընկերություն»։

Կոուլունի զարգացման հետ մեկտեղ Հոնկոնգի և Կոուլունի միջև լաստանավերի պահանջարկը գնալով ավելի հրատապ էր դարձել։ 20-րդ դարի սկզբին 16 փոքր լաստանավային ընկերություններ ձեռնարկեցին երթուղիներ Հոնկոնգի կենտրոնական բիզնես շրջանից դեպի Յոու Մատե,Վան Ծյաո և Շըն Շուեիպու։ Այնուամենայնիվ, քանի որ դրանք ձեռնարկում էին չափազանց շատ ընկերություններ, հեշտությամբ քաոս կարող էր առաջանալ։ Հետևաբար, Հոնկոնգի կառավարությունը 1919թվականին «Սըյուե Ծիեֆան բեռնափոխադրող ընկերությանը» արտոնագրային իրավունք շնորհեց, Հոնկոնգի և Կոուլունի միջև լաստանավային ծառայություններ գործարկելու համար։ 1924 թվականի հունվարի 1-ին «Սըյուե Ծիեֆան բեռնափոխադրող ընկերության» արտոնագրման ժամկետը սպառվեց, և ծառայությունը ստանձնեց Հոնկոնգի Յոու Մատե տարածքի «Սիաո Լուն սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունը»։

Մինչ ստորջրյա թունելը, մեքենաները պետք է օգտվեին լաստանավային ծառայություններից՝ ծովն անցնելու համար։ Հոնկոնգում առաջին ավտոլաստանավային երթուղին առաջարկել է Լյու Դեպուն՝ Յոու Մատեի Սիաո Լուն լաստանավային ընկորության հիմնադիրը, Հոնկոնգի կառավարությանը 1926 թվականին՝ ավտոլաստանավային նավամատույց կառուցելու և ավտոլաստանավ կառուցելու համար։ Եթե վարորդներին անհրաժեշտ էր անցնել ծովը, ապա նրանք պետք է իրենց մեքենաները հասցնեին լաստանավի նավամատույց և մտնեին հատուկ նախագծված ավտոլաստանավ։ Առաջարկի ընդունումից հետո առաջին ավտոլաստանավային երթուղին շահագործման է հանձնվել 1933 թվականի մարտի 6-ին[35]։ Այն ժամանակ ավտոլաստանավերը հիմնականում բաժանվում էին երեք տեսակի՝ մեքենաներ, ուղևորներ և վտանգավոր բեռներ տեղափոխող տրանսպորտային միջոցներ։ Ավտոմոբիլային լաստանավերը տեղափոխում էին մեծ բեռնատարներ, թեթև բեռնատարներ, տուրիստական ավտոբուսներ, մասնավոր մեքենաներ, մոտոցիկլետներ և այլ ապրանքներ Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերի միջև։ Ավտոլաստանավային երթուղին ծաղկման շրջան մտավ 1960-ական և 1970-ական թվականներին։

Հոնկոնգի և Մակաոյի լաստանավային տերմինալի գիշերային տեսարանը 2005 թվականի դեկտեմբերին

1980-ականների սկզբին Հոնկոնգ կղզու Արևելյան շրջանից դեպի Կենտրոնական շրջան երթևեկությունը շատ ծանրաբեռնված էր։ Լաստանավի սպասարկման ժամանակը տևում էր մինչև կեսգիշեր՝ ստորջրյա թունելի և գիշերային ծովային ավտոբուսների դիմաց։ Կասեցումից հետո քաղաքացիները կարող էին սպասել միայն հաջորդ առավոտին՝ ծովն անցնելու համար, կամ նստել թանկարժեք էլեկտրական նավը։

1980-ականներին և 1990-ականներին, Արևելյան և Արևմտյան նավահանգիստների թունելների բացումից և ճանապարհային ցանցի բարելավումից հետո, ավտոլաստանավային ծառայությունների պահանջարկը կտրուկ ընկավ։ Գործառնական բարձր ծախսերի հետ մեկտեղ ծառայությունը դադարեցվեց 1998 թվականի հունվարի 27-ին, երբ վերջին երթուղին անցնում էր Նորթ Փոյնթից մինչև Կոուլուն քաղաք։ 2000-ականների կեսերին երկու ստորջրյա թունելների գնի բարձրացման պատճառով Հոնքան ստորջրյա թունելի երթևեկության ճնշումը աստիճանաբար աճեց, և որոշ մարդիկ առաջարկեցին վերսկսել երկար տարիներ դադարեցրած ավտոլաստանավային ծառայությունը[36][37]։

1990-ականներից ի վեր, ցամաքային փոխադրումների զարգացման պատճառով, Հոնկոնգի կառավարությունը ուժեղ աջակցություն չի ցուցաբերել լաստանավային արդյունաբերությանը։ Որոշ խոշոր նավամատույցներ, որոնք նախկինում ավելի բանուկ էին, չեն վերակառուցվել Արևմտյան Կոուլունի վերականգնման աշխատանքներից հետո։ Այսօր Կոուլունի տարածքում դեռ կան լաստանավային ծառայություններ։

Ներկայումս Վիկտորիա նավահանգստում մնացել են միայն չորս ընկերություններ, որոնք ապահովում են Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերի միջև երկկողմանի երթուղիներ։

Նավամատույց
Կենտրոնական շրջանի 9-րդ տերմինալի գիշերային տեսարանը 2007 թվականի նոյեմբերին

Վիկտորիա նավահանգիստն ունի բազմաթիվ լաստանավային նավամատույցներ, մեքենաների լաստանավային նավամատույցներ և հանրային նավամատույցներ։ Համապատասխան նավամատույցները հիմնականում տրամադրում են երթուղիներ դեպի Վիկտորիա նավահանգիստ և հակառակ ուղղությամբ, մինչդեռ Կենտրոնական նավամատույցը նաև երթուղիներ է տրամադրում դեպի Վիկտորիա նավահանգիստ և ծայրամասային կղզիներ։ Վտանգավոր բեռնատար տրանսպորտային միջոցների լաստանավային ծառայությունները դեռևս մատուցվում են Հոնկոնգի շրջան Նորթ Փոյնթում և Կուան Թան շրջանի ավտոլաստանավում։ Արսի Վանհե լաստանավային նավամատույցը ներկայումս ունի երկու հանրային լաստանավային երթուղիներ, որոնք անցնում են Կուան Թան և Հոնկոնգի նեղուց Լի Յումենի միջև։ Վիկտորիա նավահանգիստը նաև ունի որոշ հանրային նավամատույցներ փոքր նավերի, զբոսանավերի, տեսարժան վայրերի նավակների և այլնի համար՝ ուղևորների տեղափոխման և իջեցման ծառայություններ մատուցելու համար։ Կա նաև քիչ քանակությամբ մատակարարում և բեռնափոխադրում։

Վիկտորիա նավահանգստում կան երկու խոշոր մեկնման նավամատույցներ՝ Հոնկոնգ, Մակաո և Չինաստանի ուղևորային նավամատույց, որոնք ուղևորվում են Մակաո և Գուանդուն նահանգի նավահանգիստները։

Թայֆունի ապաստարան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայյուն Տաշա զբոսաշրջյին նավը 2008 թվականի սեպտեմբերին

Հոնկոնգը ամառվա ընթացքում ժամանակ առ ժամանակ ենթարկվում է թայֆունների, ուստի Վիկտորիա նավահանգիստն ունի բազմաթիվ թայֆունային ապաստարաններ՝ նավակներն ապաստանելու և խարսխելու համար, ինչպիսիք են Թոն Լուովանը։ Կան նաև բազմաթիվ նավակներ, որոնք շրջագայություններ են իրականացնում Վիկտորիա նավահանգստում և Հոնկոնգի որոշ ծայրամասային կղզիներում, որոնցից մի քանիսը տրամադրում են ժամանցի հարմարություններ և սննդի ծառայություններ։ Բացի զբոսանավերի համար նավամատույց լինելուց, Թոն Լուովանը հայտնի է նաև թայֆունի ապաստարանի իր խոհանոցով, որը հիմնականում պարունակում է կծու և հարուստ ծովամթերքներով ուտեստներ։ Նրանց թվում է տապակած ծովախեցգետինը՝ Հոնկոնգի հայտնի իսկական դելիկատեսներից։ Նախկին ռեստորաններից շատերը տեղափոխվել են Նորթ Փոյնթից մինչև Թոն Լուովան տարածք աշխատելու համար։

Մշակույթ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1906 թվականից ի վեր Հոնկոնգը անցկացնում էր լողի միջոցառումներ Վիկտորիա նավահանգստում, որոնք ժամանակին ամենամյա էին։ Այն ժամանակ նավահանգստային լողը տեղի ունեցավ Կոուլունում գտնվող Ծիեն Շածուեի հանրային նավամատույցից մինչև Կենտրոնական շրջանի Հուանհոու նավամատույց՝ 1600 մետր հեռավորությամբ[38]։ Սակայն ծովի վրա ծանրաբեռնված երթևեկության պատճառով դժվարացել էր նավահանգիստը փակել, և նավահանգստում ջրի որակը վատացել էր։ Բացի այդ, Հոնկոնգի մշակութային կենտրոնի կառուցումը և Ծիեն Շածուեի կայարանում երկաթուղային տերմինալի փակումը հանգեցրին լաստանավային անցման փակմանը 1979 թվականին[39]։ Վերջին տարիներին կառավարությունը հայտարարել է, որ արևելյան շրջանը աստիճանաբար բարելավվել է և 2011 թվականից վերսկսել է լողի միջոցառումները։

Ներկայումս Հոնկոնգի օրենքների 313-րդ գլխի օժանդակ օրենսդրության՝ «Նավափոխադրումների և նավահանգիստների կառավարման կանոնակարգերի» համաձայն, ոչ ոքի չի թույլատրվում լողալ Վիկտորիա նավահանգստում առանց ծովային ծառայության տնօրենի թույլտվության։ Խախտողները կարող են տուգանվել մինչև 2000 յուան[40]։

Լոն Ճոու մրցույթ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոնկոնգի զբոսաշրջության ասոցիացիան, ժամանակին Վիկտորիա նավահանգստում անցկացրել է Հոնկոնգի միջազգային Լոն Ճոու մրցույթ։ Այս միջոցառումը ստեղծվել է 1976 թվականին և առաջին անգամ անցկացվել Շաո Ծիվան թայֆունի ապաստարանում։ Այդ ժամանակվանից այն անցկացվել է ավելի շատ վայրերում։ Ամեն տարի աշխարհի տարբեր տարածաշրջաններից թիմեր էին հրավիրվում մրցելու՝ դարձնելով այն Հոնկոնգյան վիշապանավերի արդյունաբերության գլխավոր իրադարձություն և գրավելով բազմաթիվ հանդիսատեսների՝ այցելելու Վիկտորիա նավահանգիստ։

Հրավառության ցուցադրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հրավառություն Վիկտորիա նավահանգստի վրա 2008 թվականին

Վիկտորիա նավահանգիստը Հոնկոնգում հրավառության ցուցահանդեսի հիմնական վայրն է։ Ամանորի նախաշեմին, Լուսնային Նոր տարվա երկրորդ գիշերը (Հոնկոնգի ամանորյա հրավառության փառատոն), Հոնկոնգի հատուկ վարչական շրջանի հիմնադրման տարեդարձի գիշերն է։ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության Ազգային տոնի երեկոյան ևս Հոնկոնգը անցկացնում է հրավառության փառատոն։ Վիկտորիա նավահանգիստը բեմ է՝ լայնածավալ հրավառության ցուցադրությունների համար, ամեն տարի, այն գրավում է բազմաթիվ քաղաքացիների և զբոսաշրջիկների՝ գնահատելու Վիկտորիա նավահանգստի երկու ափերը[41]։

Ռեգատա ծովագնացության մրցույթ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոնկոնգը առաջին անգամ անցկացրեց շուրջերկրյա ռեգատա ծովագնացության մրցույթ (նավերի մրցավազք) 1864 թվականին։ 2003 թվականի համաճարակից հետո այն վերսկսվեց սկզբնական ջրային ճանապարհով։ Հոնկոնգի թագավորական զբոսանավերի ակումբը ամեն տարի կազմակերպում է նաև «Կղզու շուրջ» զբոսանավերի մրցավազք։

Պաշտպանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հոնկոնգի ցուցահանդեսային կենտրոնը և Կենտրոնական Պլազան (երկնաքեր Հոնկոնգում) 2008 թվականին, որը ձեռք է բերվել հողերի բարելավման միջոցով

Հոնկոնգի տարածքների բարելավում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեռների առատության և սահմանափակ հարթ հողատարածքների պատճառով Հոնկոնգի կառավարությունը վաղ տարիներին իրականացնում էր հողերի բարելավման ծրագրեր՝ ընդլայնելու հողատարածքը, ինչը հանգեցնում էր նավահանգստի տարածքի շարունակական կրճատմանը։ Մինչև 1990-ականները քչերն էին ընդդիմանում հողերի բարելավմանը։ Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերում հողերի վերականգնումը համարվում էր լավ ռազմավարություն՝ հեշտացնելու քաղաքային զարգացումը և պահպանելու Հոնկոնգի տարածաշրջանային մրցակցային առավելությունը։ Խորջրյա առափնյա գծի երկարության ավելացումը ավելի հարմար էր դարձնում նավահանգիստների, նավերի նավամատույցների և բեռների պահեստների գործառնությունների համար։ Նավահանգստի նեղացումը արագացնում էր ջրի հոսքը և հեշտացնում քաղաքային կեղտաջրերի սահուն արտահոսքը ծովից, ուստի փոքրացող Վիկտորիա նավահանգիստը դեռ կարող էր պահպանել իր տնտեսական և բնական գործառույթները[42]։

Այնուամենայնիվ, տրանսպորտի և շրջակա միջավայրի վատթարացման, ինչպես նաև քաղաքացիների շրջանում շրջակա միջավայրի պաշտպանության մասին իրազեկվածության բարձրացման հետ մեկտեղ, հողերի բարելավումը սկսել է հակազդեցություն առաջացնել։ Շատ հոնկոնգցիներ շարունակում էին ուշադրություն դարձնել Վիկտորիա նավահանգստի վերականգնման ծրագրին և բազմաթիվ շարժումներ էին սկսել Վիկտորիա նավահանգիստը պաշտպանելու համար։ Դրանցից առավել հայտնի է Նավահանգիստների պաշտպանության ասոցիացիան։ 1996 թվականին ասոցիացիան նախաձեռնեց ստորագրահավաք և աջակցություն ստացավ 170000 քաղաքացիներից՝ հաջողությամբ առաջ մղելով Նավահանգիստների պաշտպանության մասին օրենքը։ Ի վերջո, «Ծովային նավահանգիստների պաշտպանության մասին» հրամանագիրն ընդունվել է Օրենսդիր խորհրդի վերջին նիստում 1997 թվականի հունիսին։ Կանոնակարգը սահմանում է, որ «ծովային նավահանգիստները պետք է պաշտպանվեն և պահպանվեն որպես Հոնկոնգի ժողովրդի հատուկ հասարակական արժեք և բնական սեփականություն»[42]։

Հոնկոնգում ինքնիշխանության հանձնումից հետո հողերի բարելավմանը դեմ արտահայտվող ձայներն ավելի ու ավելի էին ուժեղանում։ 1998 թվականին մի քանի բնապահպանական խմբերի հակազդեցության պատճառով՝ նավահանգիստների պաշտպանության ասոցիացիայի գլխավորությամբ, կառավարությունը ստիպված եղավ հետաձգել և վերանայել Կայ Տակի և Թիեն Մածիենի կողմից ձեռնարկված վերականգնման ծրագրերը[43]։ Այնուհետև, որոշ խմբեր և քաղաքացիներ դատական հայցեր ներկայացրին Վան Ծայ հյուսիսային և Կենտրոնական շրջաններում կառավարական վերականգնման ծրագրերի դեմ։ Մինչև 2004 թվականը Վերաքննիչ դատարանը վճիռ էր կայացնում կառավարության դեմ՝ կապված Վան Ծայ հյուսիսի վերականգնման ծրագրի հետ, սակայն, 2005 թվականին կառավարությունը հաղթանակ տարավ[44]։ Թեև կառավարությունը շահեց գործը Կենտրոնական շրջանի վերականգնման նախագծի վերաբերյալ, հետագա դատավարություններից խուսափելու համար նաև ստեղծեց խորհրդատվական կոմիտե՝ համատեղ կառուցելու Վիկտորիա նավահանգիստը՝ լսելու հանրության կարծիքը վերականգնման ծրագրի վերաբերյալ։

Այսօր Վիկտորիա նավահանգստի տարածքը զգալիորեն կրճատվել է բազմաթիվ բարելավումներից հետո, իսկ երթևեկությունը գնալով ավելի ծանրաբեռնված է դարձել, ինչի հետևանքով ալիքներն ավելի մեծ են և փոքր նավերը անկայուն են ծովում։

Լանդշաֆտի պաշտպանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորիա նավահանգիստը հայտնի զբոսաշրջային վայր է Հոնկոնգում, և շատ զբոսաշրջիկներ մեկնում են Հոնկոնգ կղզու ամենաբարձր կետը՝ վայելելու Վիկտորիա նավահանգստի և Կոուլուն թերակղզու տեսարանը։ Այնուամենայնիվ, կառուցապատողները երկար տարիներ կառուցում են նոր բարձրահարկ շենքեր Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերում գտնվող ափամերձ տարածքներում, իսկ որոշ բարձրահարկ շենքեր նույնիսկ արգելափակել են Շը Ծըշանի լեռնաշղթան (Չինաստան, Անհույ նահանգ, Տոնլին քաղաքում)՝ վնաս պատճառելով ծովափնյա լանդշաֆտին։

Բնապահպանական խմբի նախագահ Թան Քայպանը նշել է, որ թեև Հոնկոնգը օրենսդրություն է ընդունել պաշտպանել Վիկտորիա նավահանգիստը բարելավման առումով, այն օրենսդրություն չի սահմանել լանդշաֆտի պաշտպանությունը կարգավորելու համար, և կառուցապատողները դեռ կարող են բարձրահարկ շենքեր կառուցել Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերում։ Խմբի հարցումը ցույց է տվել, որ Հոնկոնգի բնակիչները համաձայն են, որ կառավարությունը պետք է օրենսդրություն մտցնի Վիկտորիա նավահանգստի տեսարանները պաշտպանելու համար[45]։

Ջրի աղտոտվածություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորիա նավահանգստի ջրի որակը երկար տարիներ անտեսվել է, քանի որ 1970-ականներին Հոնկոնգի արդյունաբերական վերելքը ազդել է ջրի աղտոտման վրա[46]։ Այն ժամանակ կառավարությունը դեռ միջոցներ չէր ձեռնարկել գործարաններից արտանետվող կեղտաջրերի վերահսկման համար։ Հոնկոնգը ամեն օր մոտ 1,5 միլիոն խորանարդ մետր ֆիլտրացված կեղտաջրեր է լցնում Վիկտորիա նավահանգիստ, ներառյալ թունավոր նյութեր և ծանր մետաղներ պարունակող բազմաթիվ թափոններ, որոնք ուղղակիորեն թափվում էին Վիկտորիա նավահանգիստ առանց մաքրման և նստում Վիկտորիա նավահանգստի ծովի հատակի տիղմի մեջ[47]։

Խնդիրները, ինչպիսիք են անբարեխիղճ մարդիկ, ովքեր աղբը թափում են ծովը և նավթի բծերը, որոնք արտահոսում են նավերից, ջրի որակի անկման պատճառ են հանդիսանում։ Բացի այդ, քիմիական նյութերով լցված կենցաղային մաքրման միջոցները զուգարանների միջոցով թափվում էին Վիկտորիա նավահանգիստ, հատկապես համաճարակի բռնկման ժամանակ, երբ քաղաքացիները լայնորեն օգտագործում էին սպիտակեցնող նյութեր, ինչը հանգեցրեց ծովի ջրում ամոնիակի բարձր մակարդակի[48]։

Ափամերձ գոտու ընդլայնումը նույնպես ջրի որակի վրա ազդող անուղղակի գործոն էր։ Բարելավման ծրագիրը ուղղում էր ափամերձ գիծը՝ առաջացնելով որոշ մեռյալ կետեր՝ ծովի ջրի ցածր հոսքով, և նավահանգստի նեղացումը նաև թուլացնում էր մակընթացային էրոզիայի կարողությունը, որոնք բոլորն էլ առաջացրել են աղբի կուտակում Վիկտորիա նավահանգստում[46]։ Ջրի որակի թեստերի համաձայն՝ հաստատվել է, որ բակտերիաների պարունակությունը ծովի ջրում համեմատաբար բարձր է, իսկ թթվածնի պարունակությունը՝ ցածր, ինչը կարող է հեշտությամբ խեղդել ձկներին և այլ ծովային օրգանիզմներին[47]։ Հոնկոնգի օրենսդրական խորհրդի որոշ անդամներ առաջարկել են, որ եթե Վիկտորիա նավահանգիստը շարունակի իր բարելավման ծրագիրը, այն ապագայում անխուսափելիորեն կդառնա Վիկտորիա ջրանցք[49]։

Այնուհետև Հոնկոնգի կառավարությունը կիրառեց կեղտաջրերի հավաքման և մաքրման պլանավորված համակարգ և գործարկեց «Նավահանգիստների մաքրման պլանը» (նախկինում հայտնի էր որպես «Կեղտաջրերի հեռացման ռազմավարական պլան», «Աղտոտող նյութերի հեռացման ռազմավարական պլան» կամ «Նավահանգիստների կեղտաջրերի մաքրման պլան»)՝ ջրի որակի անկման խնդիրը լուծելու համար[50]։ Ըստ Հոնկոնգի Շրջակա միջավայրի պահպանության վարչության կողմից մշտադիտարկված տվյալների, թեև ջրի աղտոտվածությունը փոքր-ինչ բարելավվել է վերջին տարիներին, այնուամենայնիվ Վիկտորիա նավահանգստում ջրի որակի բարելավման կարիք կա։ Մի կողմից, կառավարությունը նաև բազմաթիվ հեռուստատեսային գովազդային տեսահոլովակներ է պատրաստել՝ կոչ անելով քաղաքացիներին չնետել աղբը նավահանգիստ։ Մյուս կողմից, կան բաժիններ, որոնք պատասխանատու են ծովում աղբը հավաքելու և ջրի որակի կանոնավոր հետազոտություններ անցկացնելու համար։ Երկարաժամկետ հեռանկարում կառավարությունը քննարկել է խողովակների կիրառումը կոյուղաջրերը բաց ծով դուրս բերելու համար՝ նվազեցնելու ջրի աղտոտվածությունը Վիկտորիա նավահանգստում։

Նախկինում Վիկտորիա նավահանգստում բազմաթիվ ձկնորսական գործողություններ էին իրականացվում, սակայն ջրի աղտոտվածության պատճառով շատ ձկներ և ծովային այլ արարածներ խեղդվեցին։ Թեև Վիկտորիա նավահանգստի երկու կողմերում ձկնորսություն շատերն էին անում, սակայն այնտեղի ծովամթերքն այլևս ուտելի չէ՝ վնասակար նյութեր ներշնչելու հնարավորության պատճառով[46]։

Հոնկոնգի Վիկտորիա նավահանգստի օր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորիա նավահանգիստը նախկինում եղել է բազմաթիվ ջրային գործունեության վայր, սակայն վերջին տարիներին, նավահանգստի խիստ աղտոտվածության և վերականգնման ծրագրերի ազդեցության պատճառով, որոշ գործողություններ տեղափոխվել են այլ տարածքներ։ 2005 թվականից ի վեր բազմաթիվ կազմակերպություններ համատեղ կազմակերպել են Հոնկոնգի Վիկտորիա նավահանգստի օրը՝ հուսալով գրավել հանրության ուշադրությունը Վիկտորիա նավահանգստի խնդիրների վրա և զարգացնել հանրության իրազեկությունը նավահանգստի կարևորության մասին[51]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «淨化海港計劃」第一期 - 效益». 淨化海港計劃. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.（資料中提及「維港是東方之珠的象徵」）
  2. ↑ 鵬誠峰：維多利亞港的歷史 Արխիվացված 2009-05-02 Wayback Machine，保護海港協會
  3. ↑ 3,0 3,1 《集體回憶之維多利亞港 — 百年海港的故事》，何耀生，明報出版社，ISBN 978-962-8872-68-8
  4. ↑ 鄧國章. «香港有個隕石坑？». 地質天地. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  5. ↑ «天文研究與發展.5». 香港天文學會. 2020 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  6. ↑ 姜漢銘 (2010). «地理入門 - 岩石圈：火山地形». 香港教育城資訊屋 iHouse. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  7. ↑ 根據地政總署測繪處：香港地理資料 Արխիվացված 2017-01-20 Wayback Machine，2013年10月數據，2014年8月存取
  8. ↑ «立法會十三題:維多利亞港水深情況». 香港政府新聞處. 1999年4月28日. Արխիվացված է օրիգինալից 2009年5月23日-ին. Վերցված է 2007年7月22日-ին.
  9. ↑ «規劃署港島區部門內部草圖» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 24-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 維港水位50年上升12厘米 水浸機會大增，香港都市日報,2004年6月15日
  11. ↑ Port development strategy（港口發展策略），香港海事處，1986年
  12. ↑ 香港概貌 - 香港便覽 Արխիվացված 2009-06-24 Wayback Machine，香港政府
  13. ↑ 主頁 Արխիվացված 2006-12-03 Wayback Machine，香港港口發展局
  14. ↑ 14,0 14,1 《人文風景 - 保護維港》(չաշխատող հղում)，香港電台，2006年11月4日
  15. ↑ 港口 - 香港便覽 Արխիվացված 2009-06-24 Wayback Machine，香港政府
  16. ↑ 物流發展與基建研討會 規劃署馮志強署長 演辭 Արխիվացված 2007-08-14 Wayback Machine
  17. ↑ 貨櫃碼頭 Արխիվացված 2009-12-08 Wayback Machine，香港港口發展局
  18. ↑ 葵青貨櫃碼頭貨櫃吞吐量初步統計 Արխիվացված 2007-09-27 Wayback Machine，香港港口發展局
  19. ↑ 19,0 19,1 香港中流作業的發展 Արխիվացված 2009-05-20 Wayback Machine，香港中流作業商會有限公司
  20. ↑ 港口繫泊浮泡 Արխիվացված 2009-09-01 Wayback Machine，香港海事處
  21. ↑ 21,0 21,1 "Report on the Inter-Departmental Working Party on the proposed cross-harbour tunnel."，香港政府，1956年
  22. ↑ 《香港整體運輸研究》"Hong Kong comprehensive transport study"（CTS-1），Wilbur Smith and Associates.，1976年
  23. ↑ «香港行車隧道 Vehicle Tunnels In Hong Kong». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2007 թ․ հուլիսի 24-ին.
  24. ↑ 《香港第三次整體運輸研究》"Third comprehensive transport study"（CTS-3），Wilbur Smith and Associates. & Hong Kong Transport Bureau，1999年
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 使三條過海行車隧道使用量合理化的措施（CB(1)2023/06-07(04)） Արխիվացված 2009-06-24 Wayback Machine，香港立法會，2007年7月9日
  26. ↑ 公司簡介 - 前言 Արխիվացված 2007-09-29 Wayback Machine，新香港隧道有限公司
  27. ↑ 資料及數據 Արխիվացված 2009-06-28 Wayback Machine，西區海底隧道
  28. ↑ 簡介 Արխիվացված 2007-07-05 Wayback Machine，西區海底隧道
  29. ↑ 西區海底隧道 Արխիվացված 2003-12-12 archive.today，中信泰富
  30. ↑ 《使「建造、營運及移交」模式隧道的使用合理化的措施的進度報告》（CB(1)526/05-06(02)） Արխիվացված 2007-09-30 Wayback Machine，香港立法會，2005年12月19日
  31. ↑ 《香港集體運輸研究》"Hong Kong mass transport study"（MTS-1967），Freeman, Fox, Wilbur Smith & Associates. & Hong Kong Government，1967年
  32. ↑ 32,0 32,1 《集體運輸計劃總報告書》"Hong Kong mass transit further studies"（MTS），Freeman, Fox, Wilbur Smith & Associates. & Hong Kong Government，1970年
  33. ↑ 33,0 33,1 《邁向二十一世紀 : 香港運輸政策綠皮書》"Moving into the 21st century : the green paper on transport policy in Hong Kong"：Hong Kong. Government Secretariat. Transport Branch.，1989年
  34. ↑ 《香港鐵路發展策略2000》，香港政府，1999年
  35. ↑ 探古尋源：汽車渡輪成歷史 有聲音促復辦 - 無綫新聞
  36. ↑ «香港地方討論區». Արխիվացված օրիգինալից 2006 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2006 թ․ ապրիլի 17-ին.
  37. ↑ 重整油蔴地小輪的專營航線服務 Արխիվացված 2006-06-29 Wayback Machine，香港立法會
  38. ↑ 維港將再現渡海泳 Արխիվացված 2009-05-26 Wayback Machine，星島日報，2007年3月23日
  39. ↑ 《公開渡海泳今年將停辦》，大公報，1979年7月2日
  40. ↑ 香港法例 - 第313A章 第66條《在香港水域內進行比賽等的管制》 Արխիվացված 2007-09-29 Wayback Machine，雙語法例資料系統
  41. ↑ 匯演詳情 - 幻彩詠香江 Արխիվացված 2009-09-07 Wayback Machine，香港旅遊事務署
  42. ↑ 42,0 42,1 高添強 (2014年7月). 任秀雯 (ed.). 《彩色香港1970s-1980s》. 香港: 三聯書店（香港）有限公司. էջ 頁23. ISBN 978-962-04-3379-5.
  43. ↑ 《中環填海計畫被迫再縮 劉勵超預計歲晚可刊憲公布第三期新規模》，星島日報，1998年12月29日
  44. ↑ 「高等法院就中區填海作出裁決」 Արխիվացված 2005-11-24 Wayback Machine，房屋及規劃地政局，2003年10月6日
  45. ↑ 七成人冀政府保維港景觀(香港商報) Արխիվացված 2014-02-02 Wayback Machine
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 填海對環境的影響 Արխիվացված 2007-06-09 Wayback Machine，何麗莎
  47. ↑ 47,0 47,1 《策略性污水排放計劃 - 環境影響評估研究》 Արխիվացված 2007-09-30 Wayback Machine，環境保護署，1998年9月
  48. ↑ 《漂白水魚》，香港經濟日報，2003年04月28日
  49. ↑ 不填維港救香港 Արխիվացված 2007-07-01 Wayback Machine，伯威
  50. ↑ 淨化海港計劃官方網頁 Արխիվացված 2007-07-09 Wayback Machine，香港政府
  51. ↑ 香港海港日的理念及使命 Արխիվացված 2007-09-01 Wayback Machine

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիկտորիա նավահանգիստ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
LCCN: no94018384 · VIAF: 155870434 · WorldCat VIAF: 155870434
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վիկտորիա_նավահանգիստ&oldid=10113451» էջից