Jump to content

Սպիտակ կաղնի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սպիտակ կաղնի: Հասուն ծառ: ԱՄՆ: Օհայո նահանգ

Սպիտակ կաղնի[1] (լատ.՝ Quercus alba), հաճարազգիների ընտանիքի մշտադալար կամ տերևաթափ ծառերի ցեղ է[2]։ Ցեղի անունը` լատ.՝ Verkus բառ է, որը նշանակում է գեղեցիկ ծառ[3]։ Հին Հունաստանում այն նվիրված էր գիտության, արևի և արվեստի աստված Ապոլլոնին[4]։ Կաղնու ճյուղը համարվում էր հզորության նշանաբան, այն պարգևում էին մարդկանց կյանքը փրկողներին, զինվորական սխրանքներ գործողներին և այլն[5]։ Հռոմեացիների մոտ այն նվիրված էր Յուպիտերին[6]։ Սլավոնները կաղնին համարել են սուրբ ծառ. այն նվիրված է եղել կայծակի և որոտի աստված Պերունին[7], իսկ հնդկիները ծառն անվանել են «տևադարա», որը բառացի նշանակում է «աստվածածառ»[8]։

Բուսաբանական նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծառը մինչև 25 մետր, երբեմն մինչև 40 մետր բարձրությամբ[9]։ Այս տեսակի առանձնահատկությունն այն է, որ ունի լայն սաղարթ, ճյուղերը լայն բացված են և աճում են գետնին զուգահեռ[10]։ Կեղևը բաց մոխրագույն է[11]։ Տերևները երկարավուն օվալաձև է, 12-20 սմ երկարությամբ[12]։

  • Երիտասարդ տերևներ գարնանը
    Երիտասարդ տերևներ գարնանը
  • Ընձյուղներ և տերևներ
    Ընձյուղներ և տերևներ
  • Հասուն ծառի կեղև
    Հասուն ծառի կեղև
  • Կաղիններ
    Կաղիններ

Բնապահպանություն և տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնական պայմաններում այն աճում է Հյուսիսային Ամերիկայի արևելքում՝ Քվեբեկից հյուսիս մինչև Ֆլորիդայից հարավ[13]։

Հյուսիսային Ամերիկա, Սպիտակ կաղնի

Առանձին ծառեր հասնում են մինչև 600 տարեկան[14]։

Կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սպիտակ կաղնու փայտանյութը ավանդաբար համարվում է ամենալավը վիսկու և գինու տակառների արտադրության համար[15]։

Մշակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սպիտակ կաղնի ծառը բնական խորհրդանիշ է ԱՄՆ-ի Մերիլենդի նահանգում[16]։ Իրականում սպիտակ կաղնին աճում է Ջորջիա նահանգի Աթենս քաղաքում, տեղական զբոսաշրջային գրավչություն է[17]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Романов, И. В.; Шамаев, А. С. (2019). «О ЗАДАЧЕ ГРАНИЧНОГО УПРАВЛЕНИЯ ДЛЯ СИСТЕМЫ, ОПИСЫВАЕМОЙ ДВУМЕРНЫМ ВОЛНОВЫМ УРАВНЕНИЕМ». Известия Российской академии наук. Теория и системы управления (1): 109–116. doi:10.1134/s000233881901013x. ISSN 0002-3388.
  2. ↑ Mämmelä, Pirjo; Savolainen, Heikki; Lindroos, Lasse; Kangas, Juhani; Vartiainen, Terttu (2000 թ․ սեպտեմբերի 1). «Analysis of oak tannins by liquid chromatography-electrospray ionisation mass spectrometry». Journal of Chromatography A (անգլերեն). 891 (1): 75–83. doi:10.1016/S0021-9673(00)00624-5. ISSN 0021-9673.
  3. ↑ SHEN Chen; WANG Guilian (2019 թ․ հունիսի 28). «A Study of Subtitle Translation in Shawshank Redemption Under Register Theory». US-China Foreign Language. 17 (06). doi:10.17265/1539-8080/2019.06.006. ISSN 1539-8080.
  4. ↑ Kunkel, Günther (1978). Flowering Trees in Subtropical Gardens. Dordrecht: Springer Netherlands. էջեր 15–16. ISBN 978-94-009-9991-6.
  5. ↑ «Japan Times Weekly, Volume 06, Issue 17 - 1940-08-22». Manchuria Daily News Online. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 23-ին.
  6. ↑ «Oak barrels leave chemical signature in wine». New Scientist. 202 (2710): 15. 2009-05. doi:10.1016/s0262-4079(09)61430-5. ISSN 0262-4079.
  7. ↑ Adams, Em V.; Van Puymbroeck, Marieke; Torphy, Heather S.; Helsel, Brian C.; Kemper, Karen A.; Dye, Cheryl; Schmid, Arlene A. (2019 թ․ հոկտեմբերի 3). «A Novel Approach to Fall Risk Reduction: Combining Education and Therapeutic Yoga». OBM Geriatrics. 4 (1): 1–1. doi:10.21926/obm.geriatr.2001097. ISSN 2638-1311.
  8. ↑ Powell, Douglas S.; Dickson, David R. (1984). Forest statistics for Maine, 1971 and 1982 /. Broomall, Pa. :: U.S. Dept. of Agriculture, Forest Service, Northeastern Station,.{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  9. ↑ Malcomson, Robert (2005-12). «Book Review: A Call to the Sea: Captain Charles Stewart of the USS Constitution». International Journal of Maritime History. 17 (2): 463–465. doi:10.1177/084387140501700282. ISSN 0843-8714.
  10. ↑ Betjemann, Peter J., 1973- (2011). Talking shop : the language of craft in an age of consumption. Charlottesville: University of Virginia Press. ISBN 978-0-8139-3169-2. OCLC 785943089.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  11. ↑ McDonald, Charles B.; Ash, Andrew N. (1982). A survey of natural areas in Tyrrell County, North Carolina : for The North Carolina Natural Heritage Program, Coastal Natural Area Inventory Project /. Raleigh :: North Carolina Coastal Energy Impact Program, Office of Coastal Management, North Carolina Dept. of Natural Resources and Community Development,.{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  12. ↑ «Washington Post Virginia Voters Poll, January 1994». ICPSR Data Holdings. 1997 թ․ մայիսի 16. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 23-ին.
  13. ↑ Morin, Nancy R. (2014-09). «New Publication: Flora of North America North of Mexico, Volume 28: Bryophyta, Part 2.NEW PUBLICATION: Flora of North America north of Mexico, Volume 28: Bryophyta, Part 2. Flora of North America Editorial Committee, pp. US $95. ISBN 9780190202750. Oxford University Press, www.oup.com. August 2014». Evansia. 31 (3): 112–112. doi:10.1639/079.031.0307. ISSN 0747-9859.
  14. ↑ Sutherland, Steve (2004). «Fuels planning: science synthesis and integration; environmental consequences fact sheet 01: Fire Effects Information System (FEIS)». Ft. Collins, CO. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  15. ↑ «Trees of the World Boreal Forests — Quercus alba — White Oak». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 6-ին.
  16. ↑ «Figure 1: Minimum-Spanning-Tree of 462 hemagglutinin gene sequences of "Old-World"-orthopoxviruses retrieved from NCBI (March 2018)». dx.doi.org. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 23-ին.
  17. ↑ «Sediment transport by the White River into Mud Mountain Reservoir: Washington, June 1974-June 1976». 1978. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Деревья и кустарники СССР. Дикорастущие, культивируемые и перспективные для интродукции. / Ред. тома С. Я. Соколов. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1951. — Т. II. Покрытосеменные. — С. 488. — 612 с. — 2500 экз.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սպիտակ_կաղնի&oldid=9807542» էջից