Մոլուքյան ծով

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մոլուքյան ծով
Տեսակծով
Երկիր Ինդոնեզիա
Մասն էԽաղաղ օվկիանոս
Ավազանի երկիր Ինդոնեզիա
Քարտեզ
Քարտեզ

Մոլուքյան ծով, միջկղզային ծով Խաղաղ օվկիանոսում, որը արևմուտքից շրջապատված է Սուլավեսի, հարավից Սուլա, Մալուկու և Մոլուքյան, հյուսիսից՝ Սանգիհ, Մինդանաո և Թալաուդ, իսկ արևելքում՝ Հյուսիսային Մալուկու Ինդոնեզական կղզիներով։ Մոլուքյան ծովի մակերեսը կազմում է 274000 քկմ[1]։ Միջին խորությունը 1752 մ է։ Մոլուքյան ծովի ամենախորը իջվածքը Բատյան փողրակն է, որի ամենամեծ խորությունը 4970 մ է[2]։ Մոլուքյան ծովը հայտնի է իր սեյսմիկությամբ, քանի որ գտնվում է ոչ մեծ սալի վրա և շարժվում է երկու հակադիր կողմերով. արևմուտքում՝ Եվրասիական սալի և արևելքում՝ Ֆիլիպինյան ծովի սալի ուղղությամբ։

Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոլուքյան ծովը հարավում սահմանակից է Բանդայի ծովին, արևմուտքում՝ Սուլավեսի ծովին։ Հյուսիսում գտնվում է Ֆիլիպինյան ծովը, արևելքում՝ Հալմահերա ծովը։

Ծովի հյուսիսային սահման են համարվում Թալաուդ կղզիները, չնայած, որ Մոլուքյան սալը ձգվում է դեպի հյուսիս։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծովի անունը առաջացել է արաբական «Մալուքու» բառից, որը նշանակում է «Թագավորների երկիր»[3]։

XIV դարում այստեղ հաստատվել են արաբները։

Եվրոպացիներից առաջինը Մոլուքյան ծով են այցելել պորտուգալացիները։ Այստեղ պորտուգալական բնակավայրեր հայտնվել են 1512 թվականինց։

Դրանից հետո բրիտանացիները, իսպանացիները և հոլանդացիները սկսել են պահանջել համեմունքներով հարուստ Մոլուքյան ծովի կղզիների տարածքը։ Արդյունքում Մոլուքյան ծովի կղզիներում հաստատվել է Իսպանիայի գերիշխանությունը։

XVII դարում նիդեռլանդական արևելահնդկական ընկերությունը գրավել է այդ տարածքները։

1942-1945 թվականներին Ճապոնիան օկուպացրել է Ինդոնեզիայի տարածքը (ներառյալ Մոլուկկան ծովը)։

Կլիման[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոլուքյան ծովը ընկած է հասարակածային կլիմայական գոտում։ Հասարակածը ծովը կիսում է երկու մասի։ Կլիման գրեթե կայուն է։ Օդի ջերմաստիճանը 27-28°С է, ջրի մակերևույթի ջերմաստիճանը՝ 27-28°С։ Աղիությունը գրեթե անփոփոխ և կազմում է միջինը 34%։ Մակընթացությունները անկանոն են, կեսօրյա, դիտվում են մոտ 2 մետր բարձրությամբ։

Սեյսմիկությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոլուքյան ծովը սեյսմիկորեն շատ ակտիվ է։ Դա պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ այն գտնվում է Մալուքյան ծովի սալում։

2007 թվականի հունվարի 21-ին Մոլուքյան ծովում տեղի է ունեցել 7,5 մագնիտուդով երկրաշարժ ։ Քարտեզի վրա նշված է դրա առաջացման կետը[4]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Молуккское море // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  2. Деев М. Г. МОЛУККСКОЕ МОРЕ Արխիվացված 2019-04-12 Wayback Machine // Большая российская энциклопедия. Электронная версия (2017); Дата обращения: 04.02.2020
  3. «Молуккское море» (ռուսերեն). Планета Земля. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 12-ին.
  4. USGS (07-11-2014). «Информация о землетрясении». Earthquake Hazards Program.