«Էդիթ Սյոդերգրան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Ստեղծվել է «Сёдергран, Эдит» էջի թարգմանությամբ |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Գրող}} |
{{Տեղեկաքարտ Գրող}} |
||
'''Էդիթ Իռեն Սոդերգրան''' ( ) - հայտնի շվեդերեն գրող ֆինն բանաստեղծուհի: |
'''Էդիթ Իռեն Սոդերգրան''' ( {{ԱԾ}}) - հայտնի շվեդերեն գրող ֆինն բանաստեղծուհի: |
||
== Կենսագրություն == |
== Կենսագրություն == |
09:34, 14 Մարտի 2020-ի տարբերակ
Էդիթ Սյոդերգրան | |
---|---|
Ծնվել է | ապրիլի 4, 1892[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4] |
Վախճանվել է | հունիսի 24, 1923 (31 տարեկան) կամ հունիսի 23, 1923[4] (31 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Roshchino, Վիբորգի նահանգ, Ֆինլանդիա |
Գերեզման | Roshchino և Edith Södergran's grave |
Մասնագիտություն | բանաստեղծուհի և գրող |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և Ֆինլանդիա |
Կրթություն | Սուրբ Պետրոսի դպրոց |
Edith Södergran Վիքիպահեստում |
Էդիթ Իռեն Սոդերգրան ( ապրիլի 4, 1892[1][2][3][…], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4] - հունիսի 24, 1923 կամ հունիսի 23, 1923[4], Roshchino, Վիբորգի նահանգ, Ֆինլանդիա) - հայտնի շվեդերեն գրող ֆինն բանաստեղծուհի:
Կենսագրություն
Էդիթ Սեդերգրանը ծնվել է 1892 թվականի ապրիլի 4-ին Սանկտ Պետերբուրգում՝ Վիբորգյան կողմում, ֆիննական շվեդների ապահովված ընտանիքում։ Ընտանիքում խոսել են միայն Շվեդերեն: Էդիթի հայրը՝ ինժեներ Մաթիաս Սեդերգրանը, վիբորգյան կողմում Նոբելի գործարանում մեխանիկ էր և սղոցարանի տնօրեն: Ապագա բանաստեղծուհին ընդամենը 3 ամսական էր, երբ ծնողները տեղափոխվեցին Ռայվոլա, որտեղ նա ապել է մինչև 1902 թվականը: 1902 թվականի աշնանը ծնողները Էդիթին տվել են սովորելու Պետերբուրգի ամենահեղինակավոր գերմանական կանանց` Նեվսկի Պրոսպեկտում գտնվող Պետրիշուլա վարժարանը: Աղջիկը լավ էր սովորում, շատ էր կարդում, այդ թվում ՝ Մուսեն, Ռիլկեն, Ստրինդբերգ:
Նա սկսեց բանաստեղծություններ գրել գիմնազիայի վաղ տարիներին և տարբեր լեզուներով: 15 տարեկան հասակում նրա 238 դպրոցական բանաստեղծություններից `26-ը գրվել է շվեդերեն, 5-ը` ֆրանսերեն, մեկը ` ռուսերեն, մնացածը` գերմաներեն: «Ես չգիտեմ ում հետ եմ տանում իմ երգերը, չգիտեմ, թե վաղը ինչ լեզու կգրեմ», - գրում է Էդիթը իր օրագրում, բայց ավելի ուշ նա գրել և հրատարակել է միայն շվեդերեն: Մինչև 1908 թվականը մայր և դուստր ապրում էին Սանկտ Պետերբուրգում, և միայն ամառը անցկացնում էր Ռայվոլում: 1908 թվակնաի ամռանը Էդիթի հայրը մահացավ տուբերկուլյոզից, և այդ տարվա ուշ աշնանը պարզվել է, որ 16-ամյա Էդիթը ժառանգել է հոր հիվանդությունը: Մայրը նրան տարել է Ֆինլանդիայի տուբերկուլյոզային առողջարան Նումմելա քաղաքում։
1908-1914 թվականներին Էդիթը բուժվում էր առողջարանում ՝ Նումմելում և շվեյցարական Դավոս քաղաքում: Նույն ժամանակահատվածում նա մոր հետ ճանապարհորդում է Եվրոպայում : 1914 թվակնաին նրանք վերադարձել են Ռայվոլա, որտեղ Էդիթը մնաց մինչև իր կյանքի վերջը ՝ կատարելով ընդամենը մի քանի ուղևորություններ դեպի Պետերբուրգ և Հելսինկի: Հայրենի Ռաիվոլան միշտ եղել է պայծառ կղզի իր կյանքում: Էդիթը սիրավեպ է սկսել իրենից 16 տարի մեծ տղամարդու հետ, որը ֆիզիոթերապևտ էր Թերիոկիում: Նրանց սիրավեպը տևել է մինչև 1915 թվականի ուշ ձմեռը, երբ նա գնաց ռազմաճակատ: Դրանից հետո նրանք երբեք չեն տեսել միմյանց:
1916 թվականին Հելսինկիում տպագրվեց Էդիթ Սեդերգրանի (շվեդերեն) բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն: Այն պարզապես կոչվում էր «Բանաստեղծություններ»:
Քաղաքացիական պատերազմի ավարտից հետո Էդիթի առողջույունը կրկին վատացավ: Նա մահացել է 1923 թվականին Ռայվոլում ՝ 31 տարեկան հասակում: Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին նրա տունը քանդվեց:
Հետմահու հրատարակվեց Էդիթ Սեդերգրանի բանաստեղծությունների երկրորդ գիրքը ՝ «Երկիր, որը չկա այնտեղ»: Նրա բանաստեղծությունները գրվել են բանաստեղծի կարճ կյանքի վերջում: Գիրքը կազմել է գրականագետ Հագար Օլսոնը :
Էդիթ Սեդերգրանը իր կյանքի ընթացքում չի եղել արժանիորեն ճանաչված, բայց այժմ համարվում է Սկանդինավիայի ամենանշանակալի բանաստեղծներից մեկը:
Հղումներ
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118797875 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.