«Տեսական ֆիզիկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

14:13, 23 փետրվարի 2015-ի տարբերակ

Տեսական ֆիզիկան ֆիզիկայի ճյուղ է, որն օգտագործում է մաթեմատիկական մոդելները և աբստրակցիան հիմնավորելու, բացատրելու և կանխագուշակելու բնական երևույթները: Փորձարարական ֆիզիկան ի տարբերություն տեսական ֆիզիկայի, ֆիզիկական երևույթները հետազոտելու համար օգտագործում է փորձարարական միջոցները։ Գիտության առաջընթացը ընդհանուր առմամբ կախված է փորձնական ուսումնասիրությունների և տեսության փոխգործակցությունից։4

Տեսական ֆիզիկային չի հետաքրքրում նաև մնամ հարցադրումներ. «ի՞նչու մաթեմատիկան չպիտի նկարագրի բնությունը»: Նա չի ընդունում որպես պոստուլատ այն որ, մաթեմատիկական նկարագումները բնության մասին չափազանց էֆեկտիվ են և ուսումնասիրում են այդ պուստալատի հետևանքները: Խիստ ասած՝ տեսական ֆիզկան չի ուսումնասիրում բնության գործառույթները, այն ուսումնասիրում է տեսական մոդելների գործառույթները: Ավելին՝ տեսական ֆիզիկան, ինքնաբերաբար, հաճախ ուսումնասիրում է ցանկացած մոդելներ՝ առանց բնական երևույթների կապի: Տեսական ֆիզիկայի պարտականությունը մնում է բնության կանոնները հայտնաբերելը և հասկանալը, ղեկավարել ֆիզիկական կանոնների ամպը, երկրորդ՝ հետևելով այդ կաննոներին նկարագրել սպասվող ֆիզկիական սիստեմների բնույթը: Տեսական ֆիզկայի առանձնահատկությունը՝ համեմատած մյուս կոնկրետ գիտություններին, այն է, որ հետազոտում է դեռ անհայտ ֆիզիկական երևույթների և ճիշտ չափման արդյոնքները: Տեսական ֆիզիկայի ապրանքները ֆիզիկական տեսություններն են: Քանի որ տեսական ֆիզկիական աշխատում է մաթեմատիկական մոդելների հետ, չափից կարևոր պահանջ է մաթեմատիկական կայունությունը ֆիզիկական տեսություներում: Տեսական ֆիզիկան և մաթեմատիկան հնարավորություն է տալիս ստանալ հուշումներ այն դեպքում, երբ փորձի արդյունքը հայտնի է:

Ֆիզիկական տեսության կառուցվածքը պետք է պարունակի.

Մաթեմատիկական մոդելի երևույթը նկարագրելու համար:
Մաթեմատիկական աքսիոմանները որոշելու համար:
Մաթեմատիկական օբյեկտները դիտակվում են որպես ֆիզիկական օբյեկտներ:
Անմիջական մաթեմատիկական հետաքննությունները, աքսիոմանները և նրանց համարժեքները իրական կյանքում որպես տեսություններիի կանխատեսում:

Դրանից պարզ է դառնում, որ պնդումները՝ իսկ «միգուցե համարժեքություան տեսությունը սխալ է» անիմաստ են: Համարժեքության տեսություն, ինչպես ֆիզիկական տեսությունը, բավարարող պնդումներով արդեն ճիշտ է: Եթե նունիսկ այնպես ստացվի, որ այն չհամատասխանի ինչ որ փորձի կանխատեսմանը, ուրեմն նշանակում է, որ այդ երևույթներում իրականում չի օգտագործվում: Պահանջվում է փնտրել նոր թեորեմ և կարող ստացվել, որ համարժեքության թեորեմը կդառնա մի նոր սահման այդ նոր տեսության մեջ: Տեսության տեսակետից, կատաստրոֆիկ ոչինչ չկա:

Հայաստանում

Հայաստանը խորհրդային տարիներին կարողացավ կենտրոնացնել և աճեցնել տեսական ֆիզիկայի ազդեցիկ ներուժ, որը անկախության 20 տարիների ընթացքում Հայաստանի մրցունակ ոլորտներից ամենամրցունակներից է։ Տեսական ֆիզիկայի հիմնական հետազոտությունները իրականացվում են Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտում, Ֆիզիկական հետազոտությունների ինստիտուտում, Ռադիոֆիզիկայի և էլեկտրոնիկայի ինստիտուտում, Բյուրականի աստղադիտարանում, Գիտությունների ազգային ակադեմիայի մի շարք այլ ինստիտուտներում, Երևանի Պետական Համալսարանում և Հայ-ռուսական (սլավոնական) համալսարանում:

Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։

Աղբյուրներ

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:LorentzianWormhole.jpg|մինի|Շվարցշիլդի  [[որդնախոռոչ]]ի մոդել]]
 Տեսական ֆիզիկան [[ֆիզիկա]]յի ճյուղ է, որն օգտագործում է [[մաթեմատիկական մոդել]]ները և [[աբստրակցիա]]ն հիմնավորելու, բացատրելու և կանխագուշակելու բնական [[երևույթ]]ները: [[Փորձարարական ֆիզիկա]]ն ի տարբերություն տեսական ֆիզիկայի, ֆիզիկական երևույթները հետազոտելու համար օգտագործում է փորձարարական միջոցները։
-[[Գիտություն|Գիտության]] առաջընթացը ընդհանուր առմամբ կախված է [[փորձ]]նական ուսումնասիրությունների և [[տեսություն|տեսության]] փոխգործակցությունից։
+[[Գիտություն|Գիտության]] առաջընթացը ընդհանուր առմամբ կախված է [[փորձ]]նական ուսումնասիրությունների և [[տեսություն|տեսության]] փոխգործակցությունից։4
+Տեսական ֆիզիկային չի հետաքրքրում նաև մնամ հարցադրումներ. «ի՞նչու մաթեմատիկան չպիտի նկարագրի բնությունը»: Նա չի ընդունում որպես պոստուլատ այն որ, մաթեմատիկական նկարագումները բնության մասին չափազանց [[էֆեկտիվ]] են և ուսումնասիրում են այդ պուստալատի հետևանքները:
+Խիստ ասած՝ տեսական ֆիզկան չի ուսումնասիրում բնության գործառույթները, այն ուսումնասիրում է տեսական մոդելների գործառույթները: Ավելին՝   տեսական [[ֆիզիկա]]ն,  ինքնաբերաբար, հաճախ  ուսումնասիրում է ցանկացած [[մոդել]]ներ՝ առանց [[բնական երևույթ]]ների կապի:
+Տեսական ֆիզիկայի պարտականությունը մնում է [[բնության կանոններ]]ը հայտնաբերելը և հասկանալը, ղեկավարել ֆիզիկական կանոնների ամպը, երկրորդ՝ հետևելով այդ կաննոներին նկարագրել սպասվող [[ֆիզկիական սիստեմներ]]ի բնույթը: Տեսական ֆիզկայի  առանձնահատկությունը՝ համեմատած մյուս կոնկրետ գիտություններին, այն է, որ հետազոտում է դեռ անհայտ ֆիզիկական երևույթների և ճիշտ չափման արդյոնքները:
+Տեսական ֆիզիկայի ապրանքները  [[ֆիզիկական տեսություններ]]ն են: Քանի որ տեսական ֆիզկիական աշխատում է մաթեմատիկական մոդելների հետ, չափից կարևոր պահանջ է մաթեմատիկական կայունությունը ֆիզիկական տեսություներում:  Տեսական ֆիզիկան և մաթեմատիկան հնարավորություն է տալիս  ստանալ հուշումներ այն դեպքում, երբ փորձի արդյունքը հայտնի է:
+Ֆիզիկական տեսության կառուցվածքը պետք է պարունակի.
+* Մաթեմատիկական մոդելի երևույթը նկարագրելու համար:
+* Մաթեմատիկական աքսիոմանները որոշելու համար:
+* Մաթեմատիկական օբյեկտները դիտակվում են որպես ֆիզիկական օբյեկտներ:
+* Անմիջական մաթեմատիկական հետաքննությունները, աքսիոմանները և նրանց համարժեքները իրական կյանքում որպես տեսություններիի կանխատեսում:
+Դրանից պարզ է դառնում, որ պնդումները՝ իսկ «միգուցե համարժեքություան տեսությունը սխալ է» անիմաստ են: Համարժեքության տեսություն, ինչպես ֆիզիկական տեսությունը, բավարարող պնդումներով արդեն ճիշտ է: Եթե նունիսկ այնպես ստացվի, որ այն չհամատասխանի ինչ որ փորձի կանխատեսմանը, ուրեմն նշանակում է, որ այդ երևույթներում իրականում չի օգտագործվում: Պահանջվում է փնտրել նոր թեորեմ և կարող ստացվել, որ համարժեքության թեորեմը կդառնա մի նոր սահման այդ նոր տեսության մեջ: Տեսության տեսակետից, կատաստրոֆիկ ոչինչ չկա:
 == Հայաստանում ==
@@ Տող 8. / Տող 21. @@
 [[Կատեգորիա:Տեսական ֆիզիկա]]
 [[Կատեգորիա:Ֆիզիկայի պատմություն]]
+== Աղբյուրներ ==
+* [http://aspirant.phys.msu.ru/qualifying_examination/profession/01.04.02%20-%20tf.htm Программа-минимум кандидатского экзамена по специальности 01.04.02 «Теоретическая физика»]
+* [http://math.hse.ru/physmath/annot Магистерская программа «Математическая физика» ВШЭ]
+* [http://theorphys.phys.msu.ru/education/education.html Курсы лекций // Кафедра теоретической физики МГУ]
+* [http://www.chair.lpi.ru/rus/courses.html Курсы лекций // Кафедра проблем физики и астрофизики МФТИ]
+* [http://chair.itp.ac.ru/index.php?sub=curriculum Курсы кафедры «Проблемы теоретической физики» МФТИ]